Articulu in campidanesu

Archillau, fintzas Acrillai (Archelaus in latinu; Fordongianus, sèculu I - Fordongianus, 4 de cabudanni 100), est stau unu satzerdotu e màrtiri sardu, venerau a santu de sa Crésia catòlica.

Madonna in gloria, àbsidi de sa Seu de Aristanis. Santu Archillau est pintau a genogus, cun sa pianeta arrùbia.

Agiografia modìfica

(LA)
« Hich jacet Beatus Martir Archelaus Presbiter obit quarto Kal. septembris anno 100. »
(SC)
« Innoi corcat su Biau Màrtiri Archillau presbìteru mortu in su 4 de cabudanni in s'annu 100. »
(Losa de santu Archillau)

Pagu si scit de sa biografia de Archillau, ca non ci funt passiones o testus chi arrelatant sa vida cosa sua. Segundu sa traditzioni, est nàsciu in su sèculu I in Fordongianus de una famìglia nòbili; at connotu s’Evangéliu in Casteddu e est stau ordinau presbìteru de su santu pìscopu Tènneru o fortzis de su pìscopu Melitoni. Apustis de essi torrau in Fordongianus po proclamai su cristianèsimu, est stau denuntziau cumenti cristianu e apedrau de su pòpulu. e apustis interrau aundi posca est stada fraigada sa crésia de santu Lussùrgiu.

Cultu modìfica

Po meda tempus scarèsciu de sa memòria de sa genti arborensi, sa devotzioni po santu Archillau torrat a nasci in su 1615, candu s'archipìscopu de Aristanis Antonio Canopolo òrdinat una cumpangia de scavus asuta de sa crésia de santu Lussùrgiu in Fordongianus[1]. Su 5 de freaxu s'agatant sa losa de santu Archillai e is ossus suus, e si decidit sa trasladura de is relìcuias a sa Catedrali de Aristanis, chi lompint in citadi in su 11 de freaxu.

Est patronu de sa citadi e de s'arcidiòtzesi de Aristanis, e est afestau su 13 de freaxu.

Bibliografia modìfica

  • Josto Murgia, Goccius de Santus.
  • Salvatore Angelo Scintu, Raccolta di memorie d'Arborèa, Aristanis, Tipografia arborense, 1873.

Notas modìfica

  1. (IT) Diòtzesi de Aristanis, Sant’Archelao visto attraverso i Gosos, in Arcidiocesi di Oristano, 20 freàrgiu 2021. URL consultadu su 9 martzu 2022.