Crìmene contra sa paghe

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Unu crìmene contra sa paghe in deretu internatzionale est sa «pranificatzione, preparatzione, inghitzadura o isvilupu de una gherra de afracadura o de una gherra in violatzione de is tratados internatzionales, acòrdios o patos, o sa partetzipatzione a pranos o tramas pro partetzipare a calicunu de is anteriores».

Custa definitzione fiat istada achirida in is Protzessos de Nürnberg e a pustis in sa Carta de is Natziones Unidas e fiat serbidu pro definire in manera giurìdica s'atacu bèllicu che a crìmene in contra sa paghe. Fintzamentas s'agatat in s'essèntzia de is bator crìmenes internatzionales descritos in s'Istatutu de Roma pro sa criatzione de su Tribunale Penale Internatzionale (genotzìdiu, crìmene contra s'umanidade, crìmene de gherra e crìmene de afracadura). Un'etzetzione importante sunt is atziones militares de defensa descritas in s'artìculu 51 de sa Carta de sas Natziones Unidas chi recherent supervisione de su Cussìgiu de Seguresa de s'ONU ma chi non sunt illegales segundu su Deretu internatzionale.

Unu pretzedente importante pro sa definitzione de su cuntzetu est su Patu Briand-Kellogg de su 1928, in su cale is firmatàrios aiant afirmadu chi rinuntziaiant a recùrrere a sa gherra che a istrumentu polìticu pro isòrvere brigas internatzionales gasi comente in is relatziones intre issos e issos.

Custa definitzione fiat istada aplicada sa prima borta pro giuigare crìmenes cummìtidos in Finlàndia durante sa gherra de sighimentu e fiat istada regorta in is printzìpios de Nürnberg, pro is Protzessos de Nürnberg chi aiant giuigadu is crìmenes de sa Germània nazista cummìtidos durante sa Segunda Gherra Mundiale e a su Tribunale Militare Internatzionale pro s'Oriente Estremu pro is crìmenes de s'Impèriu Giaponesu.

Artìculos in ligòngiu

• Crìmene de gherra
• Patu Briand-Kellogg
• Ecotzìdiu