Biddesatu: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
m Bot: Aggiungo: tl:Villasalto
No edit summary
Lìnia 1:
{{Bidda
|nòmene comune = BiddesartuBiddesatu
|imàzine = BiddesartuBiddesatu-Istema.png
|nòmene ufitziale = Villasalto
|nòmene Istadu = [[Itàlia]]
Lìnia 21:
|istat = 092098
|fiscale = M016
|nòmene bividores = biddesartesusubiddesatesusu
|nòmene patronu = [[Santu Micheli Arcàngelu]]
|die patronu = [[29 cabudanni]]
Lìnia 27:
}}
 
'''BiddesartuBiddesatu''' esti una [[bidda]] de 1.353 animasa de su [[Gerrei]] in sa [[ProvìntziaProvìncia de Casteddu]].
 
 
Lìnia 33:
 
Sa bidda s'agattada in sa zona zerriada ''Gerrei'' (finciasa a s'Ottucentusu imperanta finciasa su nomini Galilla) e s'agattada a un'attesa de circa 500 metrusu a s'allivellu e su mari.
Sa zona de BiddesartuBiddesatu s'affacciada a Nord-est in su [[Flumendosa]], arriu fondamentalli puita fai sì ca sa terra siada fertilli e adatta a essi coltivada, e arribada pusti s'arriu finciasa a su Saltu de Quirra, in sa zona zerriada Barigau.
 
Su territoriu andada poi a Sud in direzioni de [[Monte Genis]] (979 metrusu), ca s'agattada in su comuni de BiddesartuBiddesatu e connosciu po sa sorgenti d'acqua bona po' ognia cosa.
In su cuccuru de [[Monte Genis]], monti ca fai parti de s'istituendu parcu naturalli de su [[Monte dei Sette Fratelli]], si godidi de una bona vista, e si podidinti biri i montisi de s'[[Ogliastra]] e de su [[Gennargentu]] a Nord e i montisi de su Cagliaritanu a Sud (Serpeddì, Sette Fratelli ecc).
Sempri in pizz'e su monti dui esti una costruzioni de [[nuraxisi]].
Lìnia 42:
 
De sa bidda si bodinti biri is cuccurusu de su [[Gennargentu]], ad esempiu su Monti de Santa Vittoria de [[Esterzili]], sa Punta de sa Marmora, is cuccurusu de s'[[Ogliastra]] (Sa Perda Liana de Gairo, is taccusu de Jerzu, is montisi de [[Tertenia]], Monti Cardiga de [[Perdesdefogu]]), finciasa a su mari de sa costa orientalli de sa Sardigna, ca si bodidi raggiungi in pagu tempusu cun sa macchina.
In sa zona de BiddesartuBiddesatu dui esti callencuna grutta: ""Sa Grutta Manna" e ""Sa Grutta 'e Scusi" innui bividi su [[Geotritone Sardo]].
 
 
Lìnia 54:
==Sa Storia==
 
Su nomini BiddesartuBiddesatu benidi de su latinu "saltus" (sartusa(r)tu), po nai propriu una bidda de sartusatu.
Finciasa de s'etadi prenuragica sa zona furiada popollada.
In su territoriu dui funti infatti tombasa, [[menhir]], [[nuraxi|nuraxisi]] ancora intreusu commenti ''Sa dom'e sa nì e ''Corrolia''.
Lìnia 67:
In su medioevu sa zona furiada asutt'esu dominiu sa Giurisdizione de Casteddu, finciasa a essi governada de sa Gallura.
 
Cun sa conquista de sa Sardigna de patti de is Aragonesusu la zona passò a is Spagnollusu e in su [[1681]] la idda fu comprendia in sa ''contedacuntea de BiddesartuBiddesatu''.
 
In su [[1708]] sa zona passò a is Austriacusu po poi arribbai in su [[1718]] a su Duca de [[Savoia]].
 
Sa bia chi cullegada su Gerrei cun su Campidanu è stetia pagada de is BiddesartesusuBiddesatesusu cun sa bendida de parti de is terrenusu.
Gratzias a sa nascida de custa bia is circadoris ligurusu e francesusu iant agatau meda mineralis ca ianta portau a sa nàscida de ''Sa Miniera de Su Suergiu''; fondamentalli po sa storia de sa comunidadi locali.
In su [[1906]] in BiddesartuBiddesatu e in su bixinu Iglesienti c'è stettia una protesta manna de is minadorisi po is pretziusu tropu attusu de sa cosa de pappai e de sa bida in generali, ed è stata fatta una lastra po arregordai is mortus e unu libru che contada cussu che est acadèssiu.
BiddesartuBiddesatu cun sa Miniera de antimoniu de Su Suergiu esti una interessanti area de su Parcu Geominèrariu de sa Sardigna.
Funti medas is minieras de su Gerrei che dipendiant de sa Miniera Su Suergiu de BiddesartuBiddesatu. In custa miniera in su dixiannoiesimu séculu fiat nàscia una fonderia che ne is annus est diventada unu centru de produtzioni de antimoniu meda importanti po s’[[Europa]] cun prus de cuatruxentus operaius.
Candu est spaciau su giacimentu in su [[1950]] sa fonderia iat incumentzau a traballai mineralis de àteras minieras sardas e agoa aiat pigau sa materia prima de su mercau stranju.
 
Lìnia 82:
==Guadangiu in sa bidda==
 
Funti medasa i BiddesartesusuBiddesatesusu [[pastori|pastorisi]] in sa zona de BiddesartuBiddesatu, e si dedicanta ad allevai animmallisi de fattoria commenti [[craba|Crabasa]], [[airveghe|brabeisi]], [[Bàca|baccasa e boisi]], [[Porcu|procusu]], [[Cuaddu|cuaddusu]], [[Pudda|puddasa]].
 
A bottasa is imprendidorisi anti decidiu de si dedicai a custu settori imperendi macchinariusu po allebiai su traballu e ottenniu unu maggiori guadangiu e produzioni de [[latti]] de bacca e de [[airveghe|brabei]].
Lìnia 133:
Is pastorisi fainti su casu e custu enidi arregallau a sa genti in unu muncadori e sa proloco de da bidda faidi unu prangiu con pezza de [[airveghe|brabei]].
 
In ognia festa su gruppo folk de "Santu Cristollu" si bestidi cun su custummu de biddesartubiddesatu e baddada su [[ballu sardu]].
 
==Commenti arribbai==
Lìnia 142:
Sa strada tenidi medas curvasa ma funti scetti 64 chillometrusu e c'ollidi un'oretta po arribbai.
 
* De su '''Sarrabus''': s'arribbada a BiddesartuBiddesatu in una mes'oredda camminendu in sa S.S. 387.
Arribbausu ad Archefossu tra [[Santu 'Idu]] e [[Ballau]] si girada a s'incrociu chi aziada in sa vallada de su Rio Cannichili finciasa ad arribbai a BiddesartuBiddesatu.
 
==Demografia==
Lìnia 149:
I 1.353 abitantisi funti distribuiusu in 549 famigliasa cun una media po famiglia de 2,46 personasa.
 
{{Demografia/BiddesartuBiddesatu}}
===Sangunausu===
I 10 sangunausu ca s'agattanta demprusu funti:<br />
Lìnia 161:
 
 
{{Template:ProvìntziaProvìncia de Casteddu}}
[[Category:Biddas de sa Sardigna]]
 
[[an:Bidda de SartuSatu]]
[[ca:Villasalto]]
[[en:Villasalto]]