Rugby: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 11:
 
Si giogat cun d-una boça ovali e in 15 giogadoris. Sa boça si pigat cun is manus o cun is peis, ma si poit passai cun is manus sceti in fatu. Si faint cincu puntus faendi "meta", est a nai crakendi sa boça a terra innantis a sa lìnea de meta. Candu si fait meta si poit tirai cun is peis in mesu a is palus de sa porta e fai atrus duus puntus. Nci funt tres puntus po sa punitzioni e po su "drop" - una puntada de pei pighendi sa boça candu est bolendi - (sempri in mesu a is palus).
 
== Storia ==
[[File:Rugby School 850.jpg|thumb|300px|right|Sa Rugby School]]
[[File:Wales Rugby1905.jpg|thumb|300px|Natzionali gallesa rugby union de su 1905]]
Formas antigas de giogus cun sa boccia funti sempri esistias in ddogna parti de su mundu: de custas, is prus nomenadas funti s'[[episkyros]] gregu, s'[[harpastum]] romanu, su [[calcio storicu]] fiorentinu e sa [[soule (sport)|soule]] francesa. In origini su tremini inglesu ''football'', invecis de su chi si pensat, no indicada sempri giogus auba si depiat calai una puntada 'e pei a sa boccia, ma tottus is chi faiant is artigianus e e is massaius "a pei" (''to play at ball on foot'', de custu su tremini modernu ''football''), in manera diversa de is nobilis ca impreanta is cuaddus po nci passai su tempus. In su cursu de is seculus, is barius football furint introdusius in medas ''public schools'' inglesas, cun regolamentus duncas diversus sia po sa forma de sa boccia e a su ettu de ddu manixai o ddu carciai, sia po su numeru de giogadoris in campu.
 
Sa liggenda apponit a [[William Webb Ellis]], unu studianti de sa scola de Rugby, s'invenzioni de s'omonimu giogu: in su 1823, in occasioni de una partia de football giogau cun regolas ancora no standard, William Webb Ellis iat arregortu sa boccia cun is manus e iat incumenciau a curriri conca a sa linia de fundu campu avversaria streccandudedda addai de sa linia de fundu campu aboxinandu: "META!". Custu stremu maravigliada ed incuriosada medas personas, ca tandu iant incumenciau a praticai custu "sport". In onori de [[William Webb Ellis]] ddu est a immoa ancora una statua de brunzu a innanti a sa scola auba est stetiu "imbentau" su mannu sport de su rugby.
Sa farta de s'uniformidadi in is regolas intr'e is barius ettus de giogai a football iat causau una prima, manna, scissioni: in su 1863 is rappresentantis de unu grupu de club inglesus iat decidiu de adottai is Regolas de Cambridge, in parti mudadas, e iant fundau sa [[Federatzioni calcistica de s'Inghilterra|Football Association]], e anti aicci fattu nasciri su chi at a essiri connottu comenti [[Calcio|Association Football]] o Soccer.
Is club ca iant mantenniu is Regolas de Rugby iant fundau, peri issus, in su 1871, s'organismu offissiali insoru, sa [[Rugby Football Union]].
 
Sa segunda partidura est avvennia a intru de sa Rugby Football Union in su 1895 candu, po problemas socialis e economicus, calincunu club de su nord de s'Inghilterra iat formanu sa Northern Rugby Football Union, divennia a pustis sa [[Federatzioni de rugby a 13 de su Regnu Uniu|Rugby Football League]], custa a lestru iat incumenciau a mudai grandu partis de is regolas, erribbandu a tenni una versioni de su rugby football meda diversa de sa ca fut gestia de sa RFU.
 
Sigomenti ca is bariedadis offissialis de su rugby furinti a cussu puntu duas, si furinti deppius distinghiri peri in su nomini: su rugby union fut cussu gestiu de sa RFU e su rugby league su disciplinau de sa RFL.
 
 
=Cultura=