'''Creja''', cun custa paraula chi derivada dae su grecugregu ecclesìa, e dae su latinu ecclèsia, si intendedeintendet indicare sa comunidade. In su grecu classicu si intendiada sa comunidade tzivile. In su Nou Testamentu si intendedeintendet sa comunidade de fide, reunida po tzelebrare sos ritos religiosos o su cultu, po iscultare sa paraula de sos profetas o de Cristos, chi beniadabeniat annuntziada a su populu. Cun custa paraula s'intendedeintendet puru su fraigu inue sos cristianos si reunianreuniant esie si reuninireunint. In sos primos tempos sos cristianos no aianaaiant crejas.
Si reunianareuniant in sas domos, o in sas catacumbas in tempu de persecutzione. A poi de s'Edittu de Costantinu imperadore (Edittu de [[Milanu]], [[313]]) chi daiadadaiat libertade a sa creja cristiana, s'est incomintzadu a fraigare crejas mannas e minores.
Como presentamos una creja manna comente bi nd'aianaaiant in Roma, Costantinopoli e in ateros logos. A denanti de sa creja bi fudifut su vestibulu, dae su vestibulu si intraiadaintraiat in su chiostro, e in su tzentru bi fudifut una funtana; s' intraiadaintraiat in sacreja, in sa navada (ca fudifut allongada comente una nave); sa navada podiadapodiat essere unica o divisa dae colunnas. DaeIn fundu a sa navada sibi passaiada a sufut presbiteriu, su logu riservadu a sos preideros.
In su presbiteriu bi fudifut s'altare, e a dasegus de s'altare su coro. Crejas meda funifunt pius semplitzes (cun sa navada e-i su presbiteriu). Sas formas de sas crejas anaant variadu in sos seculos:. biBi sunusunt istadas crejas in istile bizantinu, romanicu, goticu, baroccu.
In tzeltas crejas b'est su transetto, sa gupula, cappellas, e s'abside (in fundu a forma de semicerchiu).
