Segunda gherra mundiale: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 1:
{{s}}
[[File:Second world war europe 1939 map de.png|thumbnail|Sa situatzione in su 1939]]
Sa '''''secunda gherra mundiale''''' est una pelea chi tra su 1939 e su 1945 s'at bidu a cuffrontu sambenosu a un'ala sas potentzias de s'Asse, e a s'atter'ala sos Istaos Alleaos. Si mutit "mundiale" ca b'an partecipau nassiones de totucantos sos continentes e fintzas ca sas operas de gherra an pertoccau una parte manna de su pianeta.
Gherra a intra sos istatos europeos, prusu sos istatos de Asia e Àfrica.
 
Tottu est cumintzau in su 1° de Capidanne de su 1939 cando sa Germania aiat invasu su terrinu a lacana de sa Polonia; sa gherra est acabbada, a su mancu in Europa, in s'8 de Maju de su 1945 cando sos tedescos s'aian arresos e, in Asia, in su 2 de Capidanne cando s'Imperu Giapponesu, a pustis de su dannu enorme chi aiat patiu pro sos bumbardamentos atomicos de Hiroshima e Nagasaki, aiat fattu sa matessi cosa.
Est cummenzada in s' annu 1939 i est finia in su 1945.
 
Est sa gherra prus manna de tottu s'istoria chi a s'umanidade intrega li at costau 55 miliones de isperdios. Fintzas sos tziviles s'an atzappau imputaos paris, ca sas armas sun bennias semper prus potentes e mortales e custas fin a s'ispissu impreadas pro obiettivos chi non fin militares. Non si chistionet poi de sa Shoah contr'a sos ebreos, sas etnias Rom e Sinti, sos omosessuales e sos Testimonzos de Geova, sos Polacos e ateros populos islavos.
 
A s'acabada de sa gherra s'aiat fundau unu novu ordine mundiale basau issupra una tensione geopolitica bipolare tra sos [[Istados Unidos]] e s'[[URSS]], in su mentras chi s'Europa intrabat ind un'epoca de declinu sichinde un'andala ja picada chin sa prima gherra mundiale, perdende s'egemonia chi prima teniat.