Wikipedia

Texas: diferèntzias tra is versiones

Browse history interactively
← Càmbiu in segusCàmbiu in antis →
Content deleted Content added
VisualeWikitext
No edit summary
No edit summary
Lìnia 4:
Su '''Texas''' est unu istadu federadu de sos [[Istados Unidos de Amèrica]] chi s'agatat in sa regione [[Istados Unidos de Tzentru-Sud| tzentru-meridionale]] de sa natzione. Sa capitale est [[Austin]] e sa prus manna tzitade [[Huston]].
 
S'origine de su nòmene Texas benit de unu faeddu de limba ''Caddo'', "Tejas", chi cheret narrernàrrere ''Amigos''.
 
Cun istèrrida de 696,200 km2Km<sup>2</sup> e 26.4 milliones de abitantes est su segundu istadu de s'Unione in istèrrida a segus de s'[[Alalska]] (ma su prus mannu intre de sos 48 istados contiguos), est fintzas su segundu prus populadu a segus de sa [[Califòrnia]].
 
Su Texas allàcanat in s'Ovest cun su [[Nou Mèssicu]], cun s'[[Oklahoma]] in su Nord, cun s'[[Arkansas]] in su Nord-Est, cun sa [[Louisiana]] in s'Est e in su Sud-Ovest cun sos istados [[Mèssicu|messicanos]] de [[Chihuahua]], [[Coahuila]], [[Nuevo León]] e [[Tamaulipas]]. In su Sud-Est tenet bessida a mare in su [[Gulfu de Mèssicu]].
 
Sos paisàgios de su Texas sunt meda bàrios e mancari in sa bidea comune bengiat assotziadu a sos desertos chi s'agatant in su Sud-Ovest de sa natzione, prusno paguest prus de su 10% de su territòriu chi nd'est deseritcudesèritcu. De s'Est a s'Ovest si passat de sas paules a cara de sa costera, a is padentes e a ùrtimu su desertu e sos montes de su Big Bend.
 
In passadu su territòriu de su Texas est passadu in manu a medas poderios, de inuein ue benit sa moda de nàrrere "six flags over Texas" (ses banderas subra su Texas).
 
Sos primos colonizadores sunt istados sos [[Ispagna|ispagnolos]], a custos aiantfiant sighidusighidos pro pagucarchi tempus sos [[frantza|frantzesos]]. Passadu a suta de su cuntrollu de su [[Mèssicu]] fintzas a su 1836, su Texas aiat pois balangiada s'indipendèntzia e fiat diventadu una rèpubrica. In su 1845 fiat s'istadu de 28 intrare in sos [[USA]]. Custu fatu at tentu a cusseguèntzia sa Gherra Messicanu-Americana in su 1846.
 
In su 1861 su Texas, chi fiat istadu de [[iscravidade|iscravista]] aiat decraradu sa setzessione de sos IstadoIstados Unidos e si fiat aunidu asosa sos "[[Istados Cunfederados de America]]". Cun s'agabu de sa [[Gherra Tzivile de Istados Unidos|Gherra Tzivile]] fiat torradu in s'Unione e pro unu longu periodu s'economia si fiat firmadaabarrada firma.
 
Sa fortuna de s'istadu at mudadu cun s'iscoberta de su petròliu in su sèculu XX, chi at atiradu investimentos. Oe su Texas tenet una economia diversificada, cumpetitiva e est su segundu produidore de richesa in sa natzione.
 
Su Texas tenet sos prus artos peschentos de immigratzione illegale de sos Istados Unidos. Segundu sos carculos unu 6% de sa populatzione est cumposta de allenosforànios.[[Categoria:Istados Federados USA]]
Bogadu dae "https://sc.wikipedia.org/wiki/Texas"