Sardu nugoresu: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
Aio iscritu custu artìculu carchi annu fachet, ponende mente in sa grafia a sos inditos de Màriu Puddu pro iscrìere in totus sos limbazos sardos, gai comente nos l'at imparau in unu cursu online de s'Universidade de Casteddu. Lassàelu coment'est.
Lìnia 12:
 
==Carchi regula de fonosintassi==
In totu sos limbazos sardos suntsun importantes meda sos fenòmenos fonosintàticos. Est a nàrrere, totu cussas règulas chi fachentfachen mudare su sonu ain s'incumintzuincomintzu e ain s'acabbu de una paràgula a sicundasecunda de cale sonu b'atest in sa paràgula prima e in sa chi b'atest a pustis.
 
EST IMPORTANTE A AMMENTARE CHI CUSTAS SUNTSUN RÈGULAS CHI AZUDAN A FAVEDDARE E LEGHERE BENE, MA NONON BALENTBALEN CANDO SEMUS ISCRIENDE.
 
Pro custas règulas, sa paràgula EST (sa personapessone de tres de su presente (indicativu) de su verbu èssere), in Nùgoro si podet nàrrere in bator maneras diversas a sicunda de inube s'acatat ind una frase:
 
EST + vocale* = EST; esèmpju: est issu (si leghet '''est issu''')
Lìnia 26:
EST ( prima de una pausa, o acabbande un'arrèjonu)= ESTE; es: issu est, ( si leghet '''issu este''')
 
Pro sa mantessi resone, sas paragulas chi acabbant chin S, cando a pustis atzapan una consonante (francu C, T, P, S) mudantmudan sa S in R:
*S <> B = R <> B ; es. sos benes (pron. so'''r''' benes<small>e</small>)
*S <> D = R <> D ; es. sos durches (pron. so'''r''' durches<small>e</small>)
Lìnia 42:
e gai sichinde...
 
In sas paràgulas chi acabbantacabban chin R, cando a pustis atzapan una de sas cunsonantes P, T, C, S, sa R si leghet S: (es. narrer cosa si leghet narre'''s''' cosa; cando a pustis b'at una paràgula chi comintzat chind un'àtera cunsonante o chind una vocale sa R abbarrat R.
 
In sas paràgulas chi acabban chin T, cando a pustis atzapan una cunsonante (calesisiat cunsonante), sa T non si leghet; si leghet petzi cando a pustis b'at una vocale.
Lìnia 48:
Cando una paràgula acabbat chind una cunsonante, si a pustis b'at una pausa o finit s'arrèjonu, si nat una vocale in prus chi est uguale a s'urtima vocale de sa paràgula.
 
In sos ateros limbazos sardos, campidanesos e logudoresos, cando una cunsonante serrada surda addobjataddòbiat una vocale, mudat ind una cunsonante aprossimante sonora. In custa manera: C>G; T>D P>B. es. in campidanesu su pani si narat su '''b'''ani ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. is '''p'''anisi). es. in logudoresu su cane si nat su '''g'''ane ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. sos '''c'''anese) es in campidanesu e in logudoresu sa terra si leghet sa '''d'''erra ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. sas '''t'''errasa o is '''t'''errasa) es. in logudoresu "cras torrat" si leghet "cras torra'''d'''a".
es. in campidanesu su pani si nat su '''b'''ani ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. is '''p'''anisi).
es. in logudoresu su cane si nat su '''g'''ane ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. sos '''c'''anese)
es in campidanesu e in logudoresu sa terra si leghet sa '''d'''erra ( ma abbarrat uguale a pustis de cunsonante es. sas '''t'''errasa o is '''t'''errasa)
es. in logudoresu "cras torrat" si leghet "cras torra'''d'''a"
 
IN NUGORO E IN SAS BIDDAS ACURTZU, c, p, t SI LEGHEN SEMPER COMENTE SUNT ISCRITAS.