Romania: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 1:
{{coord|format=dms|display=title}}{{Variant|LSC}}
[[File:Flag of Romania.svg|thumbnail|right|Sa bandera ufitziale|246x246px]]
[[File:Location Romania EU Europe.PNG|thumb|245x245px|Posidura in Europa]]
Sa '''Romania''' (in [[limba romuna]]: '''România''' [romɨˈni.a]) est una repùblica unitària semi-presidentziale, posta in su chirru sud-estu de s'[[Europa tzentrale]], membru de s'[[Unione Europea|Unione europea]]. Sa capitale est [[Bucarest]].
 
Sa Romania bantat una istòria culturale meda rica, essende terra de nàschida de medas artistas, musitzistas, imbentores e isportivos famados. Impare a sa [[Moldàvia|Moldova]] est sa natzione a majoria de faeddadores de [[limba romanza]] prus esta de [[Europa]].
==Geografia==
S'istadu tenet istèrrida de 238.391 km² e populatzione de unos 19.950.000 bividores, chi nde faghent su de 7 prus populados istados de [[Unione europea]]. Allacanat in su norti cun s'[[Ucraina]], in su norti-estu cun sa [[Moldàvia|Moldova]], in su sud cun sa [[Bulgaria]], in su sud-uestu cun sa [[Sèrbia]], in su norti-uestu cun s'[[Ungheria]] e in s'estu tenet bessida a su [[Mare Nieddu]]. Totu sa làcana meridionale est dada de su [[Danùbiu]], chi est su segundu prus longu frùmene de su continente. Sa cadena montosa de is [[Carpatzos]] atraessat sa Romania de norti fache a sud-uestu, azunghende a artària majore de 2544 metros, cun su pitzu ''Moldoveanu''.
==Istòria==
Sa Romania moderna est formada aprossimadamente de is territòrios de s'antiga [[provìntzia romana]] de sa [[Dàcia]] e est istada costituida in su 1859 cun s'aunimentu de is printzipados de [[Printzipadu de Moldàvia|Moldàvia]] e de [[Printzipadu de Valàchia|Valàchia]]. S'istadu, chi aiat assumidu su nùmene atuale giai dae su 1966, at balangiadu indipendèntzia dae s'[[impèriu Otomanu]] in su 1877. A s'acabu de sa [[prima gherra mundiale]] ddi fiant annessionadas [[Transilvània]], [[Bucovina]] e [[Bessaràbia]].
 
A fatu de sa [[segunda gherra mundiale]] is territòrios chi oe currespondent a sa [[Moldàvia|Moldova]] e a s'istremu sud-uestu de s'[[Ucraina]], fiant ocupados dae is tropas [[Unione Sovietica|sovièticas]] e tzèdidos. Durante sa [[gherra frida]] sa Romania est istada una repùblica sotzialista, membru de su [[Patu de Varsavia|patu de Varsàvia]]. A sa fine de su nadale 1989 una rivolutzione populare at betidu a sa ruta de su regìmene comunista ghiadu dae su ''conducator'' (faeddu [[limba romuna|romunu]] chi currespondet a s'[[italianu]] ''duce'') [[Nicolae Ceausescu|Nicolae Ceaușescu]] e sa tramudantza a una forma de istadu [[democratzia|democràticu]] cun [[economia de mercadu]].
==Economia==
Oe s'economia romuna s'apoderat mescamente subra sos serbìtzios e s'esportatzione de màchinas e energia elètrica. Dae sa prima deghina de annos de su de 21 sèculos s'economia at tentu crèschida lestra, fintzas is standard de calidade de sa vida si sunt addelantados e sa Romania tenet inditos de isvilupu umanu artos. Tocat a nàrrere però ca, posta in cumparàntzia cun is àteros membros de s'[[Unione Europea|Unione europea]], abarrat unu de is istados prus poberos, cun rèdditos e cunditziones de vida prus incuidos.
[[File:Ethnic-map-of-Romania-2011.png|thumb|259x259px|Mapa ètnica de Romania]]
 
==Demografia==
Sa Romania est membru de sa [[NATO]] dae su 2004 e de s'[[Unione Europea|Unione europea]] dae su 2007. Unu 90% de sa populatzione s'identìficat che [[crèsia ortodossa|cristianos ortodossos]] e tenet su [[limba romuna|romunu]] che [[limba mama]]. Sa minoria linguìstica prus manna est rapresentada dae s'[[limba ungheresa|ungheresu]], faeddadu in sa regione tzentru-setentrionale de [[Transilvània]]. In ie s'agatat fintzas sa segunda minoria linguìstica, costituida dae [[limba tedesca|tedescos]].
==Àteros progetos==
{{commons|Category:Romania}}