Judicadu sardu: diferèntzias tra is versiones
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Lìnia 1:
{{variant|LOG}}
[[File:Judicats_Sardes.jpg |thumb|Sos bator judicados|520x520px]]
Sos '''Judicados sardos''' fiant entidades istadaes autònomas chi s'agataiant in [[Sardigna]] in su cursu de manna parte de s'[[Edade Mèdia]], dae su de 8-9 sèculos a su de 15 sèculos. Sa creatzione issoro no est tzerta, sa perta de s'indipendèntzia fiat acontèssida in manera progressiva intre su 1258 (conchista [[Repùblica de Pisa|pisana]] de su [[Judicadu de Calaris|Judicadu de Càlaris]]) e su 1420 (ruta de su [[Judicadu de Arbaree|Judicadu de Arbarea]]).
S'organizatzione amministrativa issoro fiat meda diferente dae sos sistemas istadales [[feudalèsimu|feudales]] chi caraterizaiant su restu de s'[[Europa medievale]], essende prus a curtzu a sa de s'[[Impèriu bizantinu|Impèriu Bizantinu]], a chi sa [[Sardigna]] aparteniat in antis de si fàghere indipendente. Sos judigados aiant difatis istitutos zurìdicos romanu-bizantinos, mancari cun peculiaridades locales chi unos cantos istudiosos cunsìderant de presumida derivatzione [[Tziviltade nuraghesa|nuraghesa]] .
Lìnia 14:
*[[Judicadu de Torres]] o Logudoro
*[[Judicadu de Arbaree|Judicadu de Arbarea]]
*[[Judicadu de Gallura|Judicadu de Gaddura]]
Si connoschet finas unu de chimbe judigados, su [[Judicadu de Agulliastra]] nàschidu a cara de s'annu [[1015]], e currespondente a s'[[Ogiastra|Ozastra]]. Issu si diat a pustis èssere ispèrdiu in su de 13 sèculos, surbidu in su [[Judicadu de Calaris|Judicadu de Càlaris]] de chi fiat fatu [[curadorias|curadoria]]. Semper in su Judicadu de
== Càusas istòricas de sa bènnida de sos judigados ==
Finas a su de 8 sèculos sa [[Sardigna]] fiat una provìntzia de s'[[Impèriu bizantinu|Impèriu Bizantinu]], torrada a conchistare dae [[Giustinianu]] e [[Belisàriu]] a sos [[Vàndalos]] in su [[535]].
| |||