Lìbanu: diferèntzias tra is versiones

Su '''Lìbanu''' (in [[Limba araba|àrabu]]: لبنان Lubnān), ofitzialmente sa '''RepèblicaRepùblica Libanesa''' (in [[Limba araba|àrabu]]: الجمهوريّة اللبنانيّة Al-Ŷumhūriya Al-Lubnāniya; in [[limba aramea|arameu]]: לבנאנ; in [[limba frantzesa|frantzesu]], République libanaise), est unu istadu de [[Oriente Mèdiu]] chi tenet capitale in [[Beirut]]. Su Lìbanu possedit unu de sos inditos de isvilupu prus artos de sa regione, sende chi est su de 7 majores de su mundu àrabu. IsIn medass'architetura culturase chisa antsotziedade tentudisvariada influèntziasua insi sapòdent culturadistinghere suais s'atinanttrassas inde sais diversidadediferentes architetònicaculturas echi nonant prustentu deinfluèntzia in sa sotziedadecostitutzione chide sos libanesos dduche cumponentnatzione. In [[Beirut]], sa capitale, si seberat una influèntzia architetònica propia de is paises àarabos, cun [[meschita|meschitas]] mannas prospro sa populatzione musulmana e de pariso crèsias mannas [[crèsia maronita|maronitas]] oe [[crèsia ortodossa|ortodossas]] pro sos cristianos, a costadu de [[ratachelu|ratachelos]] modernos.

Fiat istadu parte de s'[[Impèriu otomanu]] dae su [[1516]] a su [[1918]], candu custu fiat rutu a cussighidu de sa [[Prima Gherra Mundiale]]. A pustis is chimbe provìntzias chi du costuint s'agataiant suta mandadu frantzesu. Is frantzesos aiant ammanniadu sas fronteras de su [[Governadoradu de su Monte Lìbanu]] pipuladupopuladu mescamente de maronitas e drusos, pro incluier prus musulmanos. Su Lìbanu aiat balangiadu indipendèntzia in su [[1943]], istabilende unu sistema polìticu ùnicu, de tipu consotziativistacunsotziativu pro cumpartire su pòdere intre is comunidades religiosas. SeSi cussìderant [[Bishara al-Khuri]] primu presidente de Lìbanu, [[Riyad al-Sulh]] primu Primu Ministru de Lìbanu e [[Emir Majid Arslan II]] Primu Ministru de Defensa, che is tres fundadores de sa moderna Repùblica de Lìbanu e eroes natzionales pro àere conchistadu indipendèntzia. Is tropas istràngias si fiant retiradas cumpletamente de su territòriu libanesu su 32 de nadale de su [[1946]]. Fintzas a sos annos 1970 su Lìbanu fiat su tzentru finantziàriu de s'Oriente Mèdiu, fatu chi ddi fiat bàlidu su paranùmenenomìngiu de ''Isvìtzera de Oriente Mèdiu''. Chene duda s'importu econòmicu suo si fiat desintegradu cun sa [[gherra tzivile libanesa]] de su 1975-1990, chi aiat destruidu s'echilìbriu polìticu esemplare cabudianu. Dae su [[1973]] est istadu membru de s'[[organizatzione internatzionale de sa francofònia]].

FintzasIn bàsciu a su 2006 s'istadu aiat torradu a recuberare unu gradu consideràbile de istabilidade e isvilupu, sa torrada a fraigare de [[Beirut]] fiat casi cumprida e is turistas torraiant a visitare s'istadu. In s'istadiale de su 2006 fiat iscopiada sa [[Gherra de Lìbanu]], durada unu mese intre s'esèrtzitu de [[Israele]] e [[Hezbollah]], chi diat a causare mortos intre tziviles e dannos infraistruturales importantes. Su 14 de austu fiat cuncordadu su tzessade-su-fogu pro pòdere agatare determinu a sos cumbatos.

Dae tando s'istadu subrabivet in instabilidade costante, causada de gherras e cunflitos internos e esternos (in [[Siria|Sìria]], [[Israele]] o [[Istadu de Palestina|Palestina]]). Cun tantu de custos problemas, sa capitale Beirut torrat a èssere unu de is tzentros finantziarios, econòmicos e cummertziales prus grandes, modernos eunae una de is tzitades prus adelantadas e otzidentalizadas de s'[[Oriente Mèdiu]].