Colòmbia: diferèntzias tra is versiones
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Lìnia 13:
Su territòriu de sa Colòmbia, in antis de s'arribu de is cunchistadores [[Ispagna|ispagnolos]] fiat bìvidu de tribùs [[amerindu|amerindas]] chi bi fiant lòmpidas de s'[[Amèrica Tzentrale]] e de is [[Caràibes]]. Is tribùs printzipales fiant is ''muisca'', ''quimbaya'', ''tayrona'', e ''zenù'', chi chistionaiant limbas de fammìllia [[arawakana]], [[chibcha]], [[caribe]]. Su sud fiat in parte ocupadu de is [[Incas]].
In su sèculu de 15, is ''conquistadores'' ispagnolos aiant ocupadu e colonizadu su territòriu, chi diat pois pigare nùmene de [[Visurènniu de Noa Granada|Visurènniu de Nua Granada]].
In su 1819, cun is campagnas de [[Simón Bolivár]], sa Colòmbia aiat otentu s'indipendèntzia de s'[[Ispagna]] impare is atuales [[Panamá]], [[Venezuela]] e [[Ecuador]], chi a su tempus s'agataiant aunidas in una repùbbrica narada ''Grandu Colòmbia''. Giai in su 1830, a causa de gherra internas sa Grandu Colòmbia si fiat noantames ischirriadas [[Venezuela]] e [[Ecuador]].
Is chi oe sunt Colòmbia e [[Panamá]] diant formare sa [[Repùblica de Noa Granada|Repùblica de Nua Granada]], chi in tempus afatante si diant federare cun sa [[Cunfederatzione Granadina]] in su 1858, pois diant formare is Istados Unidos de Colòmbia. S'istrutura de s'atuale istadu tzentralista torrat a coa a su 1886. Afines, in su 1903, sa [[Gherra de is Milli Dies]] at betidu a sa setzessione de [[Panamá]].
Sa Colombia est istada pois in gherra cun su [[Perù]] in su 1932, pro su cuntrollu de unu territòriu chi pigat nùmene de trapètziu amazònicu. Sa gherra at agatadu determinu gràtzias a s'inteventu de sa [[Sotziedade de Natziones|Sotzidade de is Natziones]].
| |||