Mercùriu (praneta): diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
Bogau Template WIP
m acentu
Lìnia 1:
{{Variant|CAM}}
[[File:Mercury Globe-MESSENGER mosaic centered at 0degN-0degE.jpg|thumb|285x285px|Mercùriu]]
'''Mercùriu '''est su [[praneta]] prus piticu e prus acanta a su [[Sole|Soli]] de su [[Sistema Solari]]. Est unu [[praneta terrestri]] con un periodu orbitali de 88 dies terrestras. Tenit s'[[ecentricidadi]] de s'orbita prus manna intra is pranetas de su Sistema Solari: s'afèliu de s'òrbita sua est a 0.466 [[Unidadi astronòmica|UA]] e su perièliu a 0.307 [[Unidadi astronòmica|UA]]. Sa rodatzioni de cosa sua est parallela a sa rivolutzioni a ingiru de su Soli, e est in resonantziaresonàntzia cun issa 3:2, est a nai chi Mercùriu fait tres girus apetus is isteddus fissus donnia tres òrbitas a ingìriu a su Soli.
 
Tenit unu volumi de 0.056 de su volumi terrestri e una massa chi est su su 5,5% de sa de sa [[Terra]]. Tenit unu campu magnèticu. Atmosfera praticamenti non ndi tenit. Est su praneta a innui sa [[temperadura]] de sa superfitzi càmbiat de prus, passendi dae is -173°C de su noti a is 427°C de sa die.<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20110728044444/http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html|tìtulu=Space Topics: Compare the Planets
Lìnia 30:
S'òrbita de Mercùriu tenit ecentricidadi manna, e po mori de custu is fortzas de marea de su Soli funt mannas meda<ref>{{Tzita web|url=https://sciencetrends.com/the-tides-of-mercury/|tìtulu=The Tides Of Mercury}}</ref>. Custu fatu podit spiegai s'esistèntzia de ferru lìcuidu e duncas de unu campu magnèticu in su praneta.
 
Sa resonantziaresonàntzia de sa rodatzioni sua est sa càusa de fenòmenus particolaris: ddoi funt partis de su praneta chi funt allughiadas dae su Soli sceti candu su praneta est prus acanta a s'isteddu, atras sceti candu est prus atesu. Su fatu chi Mercùriu girit una borta e mesu in unu annu no bolit nai chi sa tempus intra duus obrescidas de su Soli siat de ddus de tres partis de s'annu: custu iat essi beru po is stellas fissas, ma Mercùriu in su mentris andat a ingìriu de su Soli: custus duus movimentus, impari, donant una die solari de duus annus mercurianus<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20110728044444/http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html|tìtulu=Space Topics: Compare the Planets
The Terrestrial Planets:
Mercury, Venus, Earth, The Moon, and Mars}}</ref> (in su schema a dereta, su 1 est su mesudì de su castiadori ipotèticu. Su praneta at fatu unu giru cumpletu a sa positzioni 5, ca sa frècia puntat in sa matessi diretzioni, ma apetus a su Soli su mesudì at a torrare sceti cun sa positzioni 1, a pustis de duus girus).