Wikipedia: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
m Burradas is mudàntzias de 5.170.242.37 (cuntierras), torrada a sa versione cabudiana de L2212
Eticheta: Rollback
Lìnia 1:
[[File:Wikipedia-logo-v2.svg|150px|right|thumb|Su [[logo|logu]] de sa ''Wikipedia''.]]
'''Wikipedia''' est una [[entziclopedia|enciclopedia]] multilìngue a [[cuntènnidu lìberu|cunteniu lìberu]], scritaiscrita dedae boluntàriusboluntàrios chi traballant paris e suportadasustenta dedae sa [[Wikimedia Foundation|Wikimèdia Foundàtion]], unu comitaucomitadu chi non domandatpedit cumpensu. AAe oicomo, est publicadapubricada in 200 [[limbas|lìnguas]] (unas 100 aundiin isue sòciussos funtsotzios aciungendisunt fueddusennanghinde paràulas, cun s' sa [[Limba ingresa|ingresa]] chi est sa prus cumpriacumprida) e tenitcuntenet "boxisboghes" calicale siatsiet una enciclopediaentziclopedia traditzionalitraditzionale, almanacu, ditzionàriu geogràficu, enciclopediaentziclopedia de noasnovas. Sa tarea sua est de scriiriiscriere e faifagher connosciconnoschere una enciclopediaentziclopedia internatzionaliinternatzionale lìbera, furriadabortada in d·'unu montonirigòre de'e lìnguaschistiònos, giaigai chi estsiet lìgialèggida in d·ònniacada giassuzassu de su mundu. Wikipedia est giai unu de issos situssitos de consultatzioniconsultatzione prus impreausimpreados in su [[web]], tenendirezzinde circanessi 60 milionismiliones de compudadas popro diidie.
 
Wikipedia cuntenitcuntenet gasì 1,8 milionismiliones de artìculusartìculos. Prus de 700.000 de custuscustos funtsunt in [[Limba ingresa|ingresu]], prus de 280.000 in [[Limba tedesca|tedescu]], prus de 150.000 in [[Limba frantzesa|francesufrantzesu]] e prus de 130.000 in [[Limba zaponesa|giaponesuzaponesu]]. Sa versioniversione [[Limba italiana|italiana]] at colaucoladu issos 67.000 artìculusartìculos. Wikipedia est nàscianàschida su 15 gennàrgiughennàrgiu [[2001]] comenticomente progetu complementaricomplementare de [[Nupedia|Nupèdia]] (unu progetu cun tarea sìmilisìmile ma fatufattu dedae spertusespertos). SiendiSende semprisemper crèsciacrèschida in populariadipopularidade, at donaudadu biabida a medas progetusprogetos fradisfrades comenticomente [[Wikitionary]], [[Wikibooks]] e [[Wikinews]]. DdaLa cuidantcontivìgiant boluntàriusboluntàrios a sa manera [[wiki]], in su sentiusentidu ca issos artìculusartìculos podintpodent essièssere modificausmodificados dedae chinichie chisi siat o casigasi. IsSos boluntàriusboluntàrios de Wikipedia sustennintsustenent sa polìtica de su "[[NPOV|a bisura neutralineutrale]]" chi narat ca issas opinionisopiniones presentadas dedae personas de importu o dedae òperasoperas literàrias bolintcherent contadas comenticomente benin contadasallegadas, kentzaae manìgiusmutu postu, chena manizzos. No ddoi c'at de sis'ispantare spantai chisi cumputendicompudande Wikipedia s'agatant errorisfaddinas o aligarzas,si chigasi, estcherent de aici bolintzerriados tzeriaussos is sòciussotziòs chi ant an'a biiribier issusissos chisi ncc'at cosa de cambiaiite mendare, o chisi est àbiliabile, ddulu càmbiatmendat su chi est ligendileginde e etotutotu.
 
SuSa nòmininomena de Wikipedia cumenticomente sistema de consultatzioniconsultatzione est stauistada ogetu de batàlliascuntierras: ddl'ant alabada popro sa distributzioni lìberadistributzione sua lìbera, popro sa cumpilatzionicompilatzione lìbera e popro su rigoririgòre de argumentusargumentos, e atacadaatatzada popro pregiudìtziuspregiudìtzios sistèmicussistèmicos presuntuspresuntos (iantdiant essièssere privilegiadas issas boxisboghes de interessu popro issos contribudoriscontribudores kentzasena badaiabaidare a sas'importu realiissoro insorureale), sa preferèntzia de s'acòrdiu a issas provas, fartaslacunas popro unusunos cantuscantos argumentusargumentos e amancu de responsabilidadiresponsabilidade e autoridadiautoridade canducando acarada cun issas enciclopediasentziclopedias traditzionalistraditzionales. IsSos artìculusartìculos suussuos funtsunt remonausremonados dedae issos [[mass media|mass mèdias]] e dedae circasistitutos acadèmicasacadèmicos e funtsunt disponìbilisdisponìbiles asutasuta su permissu [[GNU Free Documentation License|GFDL]]. S'editzionieditzione tedesca ddl'ant distribuiadistribuida in [[compact disc]] e de medas editzioniseditziones ant creaucreadu unusunos ''[[mirror]]'' o unusunos progetusprogetos derivausderivados.
 
== NaturaliNaturale ==
Sa tarea de Wikipedia est de creaicreare un'[[entziclopedia|enciclopedia]] lìbera e credìbilicredìbile — antzis sa prus enciclopediaentziclopedia manna in sa stòrias'istòria, e popro amprària e popro fundària de issos argumentusargumentos sighiussighidos. Su fundadorifundadore suusuo [[Jimmy Wales]] descriitdescriet Wikipedia cumenticomente "unu sfortzuisfortzu de creaicreare e distribuiridistribuìre una enciclopediaentziclopedia lìbera de sa mèlliusmegius calidadicalidade chi fagat a d·ònniaongi persona in su praneta in sa lìngua cosalimba sua". Creada in su giassu ''tretu [[web]]'' Wikipediawikipedia.org, Wikipedia tirat su nòmininùmene suusuo dedae s'unioniunione de susa fuedduparaula ''[[wiki]]'', paraula hawajana chi bolitcheret nainàrrere "lestru" e chi la ponintponent a unu tipu de ''[[software]]'' collaborativu, e dedae ''pedia'', sufissu de enciclopediaentziclopedia chi in [[limba greca|grecu]] bolitcheret nainàrrere "imparu". Wikipedia, in issas intentzionisintentziones de Wales, iatdiat depirideper arribaiarribare a una calidadicalidade pari o amilliorimegius de s'[[Entziclopedia Britannica|Enciclopedia Britànnica]] e essièssere publicada fintzasfinas in papiru.
 
DdoiBi funtsunt o ddoibi fiantfint medas atrusàteros progetusprogetos de enciclopediasentziclopedias in [[Internet]]. In unusunos cantuscantos, ant imperauimpreadu issas polìticas editorialiseditoriales e sa propriedadipropriedade popro issos artìculusartìculos traditzionalistraditzionales, comenticomente s'EnciclopediaEntziclopedia Stanford de Filosofia o [[Nupedia]], chi est giai morta, ambas duas cumpiladas dedae spertusespertos. Giai isGiassos web prus informalisinformales comenticomente [[H2G2|h2g2]] o [[Everything2]] serbint comenticomente ghias generalisgenerales e issos artìculusartìculos insoruissoro dduslos scrientiscrien e controllant personas comuniscomunes. ProgetusProgetos comenticomente Wikipedia, Susning.nu, e sa ''Enciclopedia Libre'', funtsunt inbecisimbetzes ''wiki'' aundiue issos artìculusartìculos dduslos adelantant medas autorisautores e no esistet nisciunuperunu processuprotzessu formaliformale de revisionirevisione. Wikipedia est diventada su prus mannamannu de custuscustos ''wiki'' enciclopedicusentziclopedicos popro nùmurunùmeru de artìculusartìculos. A diferèntzia de medas enciclopediasentziclopedias su cunteniucuntènnidu de Wikipedia est lassaulassadu suta su permissu ''[[GNU Free Documentation License]]''.
 
Wikipedia tenittenet totu unu paris de lìneas de ghia indirizadasimpunnadas a identificaiidentificare su tipu de informatzioniinformatzione bonu popro ddulu pònniripònnere in issa. DdasLas arremonantremonant medas bortas in issas cuntierras popro decidiridetzidere si unu certutzertu cunteniucuntènnidu bolitcherat aciuntuagiuntu, revisionaurevisionadu, trasladautrasladadu a unu progetu fradifrade o bogaubogadu.
 
=== CunteniuCuntènnidu lìberu ===
 
GFDL, su permissu chi issos artìculusartìculos de Wikipedia funtsunt lassauslassados disponìbilisdisponìbiles, est unu de issos medas permisuspermissos popro su ''[[copyright]]'' de tipu ''[[copyleft]]'', siendisende chi permititpermitet sa redistributzioniredistributzione, sa creatzionicreatzione de òperas derivadas e s'impreu cumercialicumertziale de su cunteniucuntènnidu asutasuta conditzioniconditzione chi siat apoderada s'atributzioniatributzione a issos autorisautores e chi su cunteniucuntènnidu abarritabarret disponìbilidisponìbile asutasuta GFDL. CanduCando calincunucarchi autoriautore contribuit a su progetu cun materialimateriale originalioriginale, issos deretusderetos de autoriautore abarrant in possessu suusuo ma issuisse cuncordat a lassailassare su traballu asutasuta GFDL. Su materialimateriale de Wikipedia poditpodet duncas essièssere distribuiudistribuidu a, o incorporauincorporato dedae, fontisfontes chi a contu insoruissoro imperintimpreent custu permissu. De su cunteniucuntènnidu de Wikipedia ddoibi funtsunt medas ''[[mirror]]'' o progetusprogetos derivausderivados a partiripartire dedae còpias de issos ''[[database]]''. mancaiMancari totu issos scritusiscritos siant disponìbilisdisponìbiles suta GFDL, una percentualiperchentuale manna de imàginisimàgines e sonussonos in Wikipedia non funtsunt lìberuslìberos. ElementusElementos comenticomente loguslogos agiendalisagiendales, esèmpiusesempros de cantzoniscantzones o fotografiasfotos giornalìsticas amparadas dedae deretuscopyright desunt autori funt imperadasimpreadas cun una declaratzionidecraratzione de ''[[fair use]]'' (in Itàlia s'idea de ''fair use'' non ddoibi est in su ''corpus'' legalilegale, e duncas òperas chi cuntenerintcuntenerent custuscustos elementuselementos iantdiant podiripodere essièssere no amìtiasamìtidas). Wikipedia at reciuretzidu fintzasfinas materialimateriale asutasuta conditzioniconditzione chi non si potzantpodant produiriproduire traballustraballos derivausderivados o chi podat essièssere imperauimpreadu scetipetzi a intru de Wikipedia. Comuncas, unas cantuscantas editzioniseditziones acetantatzetant scetipetzi cuntènniuscuntènnidos multimedialismultimediales lìberuslìberos de diritus de autoricopyright.
 
''Wikipedia'' ddl'ant imperadaimpreada issos mèdiasmedia, acadèmicusacadèmicos, e atrusàteros comenticomente referimentu o suplementu. OrganizatzionisOrganizatziones de noas ant arremonauremonadu artìculusartìculos de ''Wikipedia'' comenticomente fontisfontes o fueddendifaeddende de s'informatzioniinformatzione in su Web, calicunu de manera regulariregulare. SecunduSegundu issas listas mantentas dedae contribuidoriscontribuidores de ''Wikipedia'', issos artìculusartìculos dduslos ant arremonausremonados medas bortas in issos [[news media]]. Prus paguspagas bortas, ddl'ant impreada in stùdiusistùdios acadèmicusacadèmicos, libruslibros, cunferèntzias, e càusas in giudìtziu.
 
=== EditzionisEditziones in lìngualimba ===
Wikipedia abratzat 92 editzioniseditziones in lìngualimba ativas a maju [[2005]]. isSas editzioniseditziones suas prus mannas funtsunt, in òrdiniòrdine decrescentidecreschente, sa [[Limba inglesa|inglesa]], [[Limba tedesca|tedesca]], [[Limba frantzesa|francesafrantzesa]], [[Limba giaponesa|giaponesa]] e [[Limba svedesa|svedesa]]. In totalitotale, Wikipedia cuntenitcuntenet 205 editzioniseditziones in lìngualimba cun unu nùmurunùmeru totalitotale de unusunos 1,8 milionismiliones de artìculusartìculos.
 
IsSas editzioniseditziones in lìngualimba traballant d·onni'ongi una popro contu suusuo. Non funtsunt obrigadas dedae su chi ddoibi est in issas atrasàteras ma depintsunt scetipetzi arrespetaitentas isa respetare sas lìneas ghia comenticomente su "puntu de bista neutralineutrale". Comuncas issos artìculusartìculos e issas imàginisimàgines funtsunt comuniscomunes intra issas editzioniseditziones, issos primusprimos gràtzias a unu traballu de tradutzionitradutzione, issas segundas gràtzias a s'arregortasa regorta [[Wikimedia Commons]]. isSos artìculusartìculos tradùsiustraduidos arrepresentantrapresentant una partixeddapartighedda scetipetzi de issos artìculusartìculos de d·ònniaongi editzione.
 
== CumpositzioniCumponidura ==
Casi totu sos chi càstiantabisitant su Tretugiassu de Wikipedia podintpodent cumponniricumpònnere un'artìculu e àiriàere a pustisluegus ammostradasmustradas issas modìficas insoruissoro. Wikipedia est fraigada in su combincimentucombinchimentu chi su traballu a paris intra issos utentisutentes potzat in su tempus amellioraimegiorare issos artìculusartìculos, prus o mancu de sa pròpiumatessi manera chi adelantant su ''[[software]]'' ''[[open source]]''. isSos autorisautores de issos artìculusartìculos non depintdepent àiriàere popro fortza una connoscèntziaconnoschèntzia o calìfica formaliformale popro issos argumentusargumentos cumpartziuscontivizados e funtsunt avisausavisados ca issas contributzioniscontributziones insoruissoro podintpodent essièssere "modificadas chentzasena piedadipiedade e redistribuiasredistribuidas a praxedipiaghere" dedae chinichie ddulu bollatchèrgiat. IsSos artìculusartìculos non funtsunt controllauscontrollados dedae un'utentiutente o trumasgrupu editorialieditoriale specìficaparticulare e issas decisionisdetzisiones de pigaipigare popro su cunteniucuntènnidu e popro issas polìticas editorialiseditoriales de Wikipedia tenintbessint basipro in s'[[Wikipedia:acòrdiu|acòrdiu]] e calincunacarchi borta in sudae votu, mancaimancari a [[Jimmy Wales]] tochet sa decisionidetzisione finalifinale.
 
PoPro sasu naturanaturale abertaabertu de custu progetu, bortas medas ddoibortas funtbi sunt "gherras editorialiseditoriales" o cuntierras longas aundicando issos editoriseditores non arribant a unu acòrdiu. UnusUnos cantuscantos de custascusta comunidadiscomunidade ant spricauispricadu su processuprotzessu de cumponidura in Wikipedia comenticomente unu traballu a paris, o unu processuprotzessu in crescimentucrèschida de darwinismu socialisotziale, ma custa sa comunidadicomunidade popro su prus non ddala cunsiderat una auto-presentada giusta. IsSos artìculusartìculos funtsunt semprisemper sutapostussutapostos a modìficas, giaigai chi Wikipedia non decrarat mai acabaufinidu un'artìculu. IsSos dannusdannàrgios funtsunt unu problema costanticostante popro Wikipedia.
 
 
== WikiMedia ==
=== Lìneas de cumportamentu ===
Wikipedia domandatrechedet a issos collaboradoriscollaboradores de osservaiosservare unu "[[NPOV|puntu de bista neutralineutrale]]" canducando scriintiscrient e de no carrigai nisciunaperuna circachirca originalioriginale.
 
Su puntu de bisurabista neutralineutrale, una lìnea de cumportamentu "non negotziadanegotziaditza", faitfaghet crara sa tarea de s'enciclopediaentzicropedia e cuddu de "arrapresentairapresentare issas cuntierras, descriiridescriere·ddaslas, anantiinnantis de ingagiaiingagiare·si popro isisissas". Si ddoibi arribant, Wikipedia non iatdiat essièssere scritaiscrita segundu unu puntu de bista "ogetivu", ma iatdiat presentaipresentare de manera impartzialiimpartziale totu issas caras de una chistionichistione, atribuiusatribuidos a issos sustenidorissustenidores insoruissoro de manera neutralineutrale. Custa polìtica imponitimponet ca d·ònni'unaonzi unu de custas faciscaras depantdepat arrìciriretzire unu pesu ugualiuguale a sa popularidadipopularidade sua. Issa est stadaistada criticada popro àiriàere una tarea chi no faitfaghet a tocaitocare, popro essièssere inutilosa cun unu materialimateriale kentzasena fundòriu e cunfirmas e popro permìtiripermìtere chi siant arrepresentausrapresentados lados "ofendidorisofendidores de sa moralimorale".
 
OpinionisOpiniones o teorias chi non funtsunt stadasistadas giai publicadaspubricadas funtsunt cunsideradas "circaschircas originalisoriginales", e custu no est permìtiupermìtidu in Wikipedia. Sa polìtica de sa "circachirca no originalioriginale" afirmat ca cuddu tipu de materialimateriale non faitfaghet a ddl'atribuiriatribuire cun seguresasiguresa asutasuta unu puntu de bista neutralineutrale e ca nonon depat essièssere intrada una calicale chi siat bideaidea o prospetu originalioriginale de unu contribuidoricontribuidore.
 
IsSos collaboradoriscollaboradores de Wikipedia mantenintmantenent in prus totu una bariedadibariedade de polìticas e lìneas ghia minorisminores. In cuntrastu con atrusàteros ''wiki'' de su tempus suusuo, comenticomente su ''Portland Pattern Repository'' de Ward Cunningham (cunsideraucunsideradu s'imbentoriimbentore de su ''wiki''), issos WikipedianusWikipedianos imperantimpreant issas "pàginas de cuntierra" popro arresonairesonare de issas modìficas a issos artìculusartìculos, innantis de ddulu faifàghere a intru de issos artìculusartìculos etotu. <br />Is collaboradoris de Wikipedia medas bortas modìficant, ammonint e arrajant cuddus artìculus chi cunsiderant disadatus po una encicropedia, cumenti is definitzionis de ditzionàriu (po custas esistint progetus ''ad hoc'' comenti su [[Wikitzionàriu]]) o scritus de fontis originalis. Medas bortas is editzionis de Wikipedia stabilint cumbentus de stili.
Sos collaboradores de Wikipedia medas bortas modìficant, moent e burrant cuddos artìculos chi cunsiderant disadatos pro una entzicropedia, comente sas definitziones de ditzionàriu (pro custas esistent progetos ''ad hoc'' comente su [[Wikitzionàriu]]) o iscritos dae fontes originales. Medas bortas sas editziones de Wikipedia istabilint cumbentos de istile.
 
Pàginas ligiasligadas:
* [[Wikipedia:Wikipedia no est unu ditzionàriu]]
* [[Wikipedia:Racomandatziones e lìneas ghia|Wikipedia:Racomandatzionis e lìneas ghia]]
 
=== AutorisAutores ===
In Wikipedia non ddoibi funtsunt distintzionisdistintziones formalisformales intra issos contribuidoriscontribuidores, issas decisionisdetzisiones funtsunt pigadas arribendiarribende a s'acòrdiu intra cudduscuddos chi traballant. In su gennàrgiughènnargiu de su [[2005]], Wikipedia aiat a ingìriuinghìriu de 13.000 utentisutentes chi contribuiant in cuddu mesimese cun circanessi cincuchimbe elaboratzioniselaboratziones; 9.000 de custuscustos utentisutentes ativusativos traballaiant popro issas tres editzioniseditziones prus mannas. UnaUnu trumagrupu prus ativaativu de unusunos 3.000 utentisutentes, e prus de su mesu traballaiat popro issas tres editzioniseditziones prus mannas, at contribuiucontribuidu popro prus de 100 elaboratzioniselaboratziones a mesimese. Segundu Wikipedia, su 41%bator unu de su tràficu de Wikipedia benit dedae utentisutentes no assentausassentados chi cun pagupaga probabilidadiprobabilidade podintpodent essièssere lamauscramados editoriseditores.
 
IsSos traballustraballos de mantenimentu funtsunt fatusfatos dedae unaunu trumagrupu de boluntàriusboluntàrios adelantadorisadelantadores, agiudadorisagiudadores, buròcratisburòcrates e aministradorisaministradores, e su nùmurunùmeru insoruissoro est a ingìriuinghìriu de centenaschentenas de unidadisunidades. IsSos aministradorisaministradores funtsunt issos prus numerosusnumerosos de sasu trumagrupu e gosant unusunos cantuscantos previlègiusprevilègios comenticomente su de podiripoder impediriimpedire chi issos artìculusartìculos potzant essiriesser modificausmodificados, de arrajaiburrare issos artìculusartìculos o de blocaiblocare de manera temporàniatemporànea o permanentipermanente unusunos cantuscantos utentisutentes in sa modìfica de Wikipedia. isSas atzionisatziones de stragudannàrgios o issas infratzionisinfratziones minorisminores de issas lìneas ghia podintpodent cumportaicumportare un'avertimentu o unu blocu temporàniutemporàneu, e blocusblocos longuslongos o permanentispermanentes a sighiasighida de infratzionisinfratziones prolongadasprolonghiadas e graisgraes dduslos dat Wales o, comenticomente in s'editzionieditzione inglesa, unu Cussìgiu ArbitraliArbitrale.
 
Su giae cumponidoricumponidore capu de Wikipedia Larry Sanger at naraunaradu ca àiriàere su permissu [[GFDL]] est cumenticomente una "afiantza de libertadilibertade, est una motivatzionimotivatzione fortiforte a traballaitraballare in una enciclopediaentziclopedia lìbera". In unu stùdiuun'istùdiu a pitzus de Wikipedia comenticomente comunidadicomunidade, su professoriprofessore de Economia Andrea Ciffolilli at afirmauafirmadu ca su costu bassu de transatzionitransatzione in su pigaipigare partiparte a unu ''software'' ''wiki'' creat unu catalizadoricatalizadore popro sa crèscidacrèschida collaborativa e ca una acostada a sa "costruzionicostruzione creativa" incoràgiat su pigaipigare partiparte. Wikipedia est stadaistada biabida cumenticomente unu sperimentuesperimentu socialisotziale de [[anarchia]] o [[demograzia|democratzia]]. Su fundadorifundadore suusuo at arrespusturespustu ca no est stadaistada pensada de gai ma a s'imbessiantzis ndinde est una cunsigèntziacunsighèntzia. In una pàginapàzina a pitzus de su faifàghere circaschircas cun Wikipedia, issos autorisautores suussuos spricantispricant ca Wikipedia est de importu cumenticomente comunidadicomunidade socialisotziale. Est a nainarrer, a issos autorisautores de artìculusartìculos podintpodent domandaidimandare de difèndiridifèndere o acraraicrarire su traballu insoruissoro e issas cuntierras faitfaghet a ddaslas bìiribìere luegus. isSas editzioniseditziones de Wikipedia cuntenintcuntenent medas bortas unu "bangu de issas informatzionisinformatziones" puru, aundiue sa comunidadicomunidade arrespunditrespundet a issas domandaspreguntas.
 
== SìnniusTzinnos stòricusistòricos ==
Wikipedia ddl'ant fatacreada in su gennàrgiughennarzu de su [[2001]] in [[Limba inglesa|inglesu]], a pustis de cuntatuscuntatos intra [[Larry Sanger]] e [[Ben Kovitz]], e fintzasfinas gràtzias a su traballu de [[Jimbo Wales]], chi at postu a dispositzionidispositzione issos server necessàriusnetzessàrios popro s'esperimentu.
 
Sa fasifase sperimentaliisperimentale est stadaistada luegus sighiasighida dedae una fasifase de adelantamentu mannu chi at biubidu cun s'andaiandare de su tempus una crèscidacrèschida allestralestra de utentisutentes assentausassentados (a làmpadas [[2004]] unusunos 7.500 in sa versioniversione in lìngualimba inglesa, prus de 1.100 in sa in italianu) e una impinniadaimpinnada spantosaispantosa de su nùmurunùmeru de artìculusartìculos produtusprodutos (a gratis e traballenditraballende parisimparis), chi at passaupassadu de meda issos 600.000 (boghendiboghende dedae su contu issos [[Wikipedia:redirect|redirect]] e issas pàginaspàzinas [[Wikipedia:stub|stub]]).
 
Su 22 cabudanni [[2004]] Wikipedia totutota cantucanta est at passaupassadu su milioni'''milione''' de artìculusartìculos.
 
Sa stòriaS'istòria de Wikipedia, in inglesu, faitfaghet a la lìgirilegher in [[m:History_of_Wikipedia|custa pàginapàzina]].
 
== AundiInue est Wikipedia? ==
[[File:Paris servers DSC00190.jpg|thumb|UnusUnos cantuscantos serversserver de Wikipedia]]
MancaiMancari diaderusa beru manna meda cumenticomente comunidadicomunidade (millismìgias de utentisutentes ativusativos e una cantidadicantidade spantosaispantosa de artìculusartìculos e informatzionisinformatziones), issos serversserver de Wikipediawikipedia funtsunt casi piticuspiticos: una dexenadeghina de elaboradoriselaboradores (duusduos databasesdatabase e calincunacarchi server web), postuspostos in una schinaun'àngulu de s'aposentu chi òspidat issos server de Bomis.com (popro nde sciiriischire de prus, andabae [[:m:Wikimedia_servers|innoiinoghe]]).
 
Su progetuprozetu est finantziaufinantziadu popro s'insu prus dedae una persona, prus issas donatzionisdonatziones boluntàrias, aiat giustu unu dipendentidipendente popro su primu annu (a pustis prus nisciununemus), issos serversserver dduslos manigiatmanìgiat una persona part-time scetipetzi, fintzasfinas custu boluntàriu. Sa versioniversione de oioe de su software ddl'at scritaiscrita casi totutota unu programadoriprogramadore scetiebia e ddoibi est unu team de boluntàriusboluntàrios chi ddulu tenittenet acioronauagiorronadu e ddulu ammellioratmegiorat passu passu.
 
EsistintEsistent unusunos cantuscantos ''cache-server'' in [[Parigi]] popro allestraiallestrare su tràficu europeu.
 
== Wikipedia in sardu ==
 
Sa versioniversione sarda de Wikipedia, chi ses ligendileghende immoicomo, tenittenet a nominzu [[Bichipedia|Bichipèdia]]. Est nàscianàschida in AbriliAbrile de su [[2004]].
 
== Cumenti bolitcheret pronunciadapronuntziada Wikipedia ==
NoNon esistitesistet una pronùnciapronùntzia uficialiufitziale. Una preguntadedda intra issos ''Wikipedianwikipedianes''is italianusitalianos at portauportadu a pitzupizu ca d·ònni'unzi unu ddala pronùnciatpronùntziat a cumenticomente bolitcheret. <br />Is pronùncias fintzas a oi connotas funt:
Sas pronùntzias finas a oe connotas sunt:
* ''uichipedia''
* ''uichipedìa''
Line 85 ⟶ 87:
* ''bichipedìa''
 
== BoxisBoghes ligòngiasligadas ==
* [[Wikimedia]]
* [[Wikimedia Italia]]
* [[Wikipedia:Istandard|Wikipedia:standard]]
* [[Wikipedia:Imprenta]]
* [[Wikipedia:Wikipedia e sa Ghia galàtica pro sos autostopistas|Wikipedia:Wikipedia e sa Ghia galàtica po is autostopistas]]
* [[Memex]], [[Vannevar Bush]] - In su 1945 at profetauprofetadu:
 
::''Ant a cumparriricumparrer tipustipos nousnoos de enciclopediasentziclopedias confetzionadas cun una retirete de percurispercursos associativusassotziativos chi ddaslas colligentcollighent, prontas a essiesser inseriasinseridas in memex e innoiinoghe ammaniadasamanniadas''
 
[[Categoria:Wikipedia]]