Wikipedia: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
m Burradas is mudàntzias de 5.170.13.115 (cuntierras), torrada a sa versione cabudiana de L2212
Eticheta: Rollback
No edit summary
Lìnia 1:
[[File:Wikipedia-logo-v2.svg|150px|right|thumb|Su [[logo|logu]] de sa ''Wikipedia''.]]
'''Wikipedia''' est una [[entziclopedia|enciclopedia]] multilìngue a [[cuntènnidu lìberu|cunteniu lìberu]], iscritascrita daede boluntàriosboluntàrius chi traballant paris e sustentasuportada daede sa [[Wikimedia Foundation|Wikimèdia Foundàtion]], unu comitaducomitau chi non peditdomandat cumpensu. AeA comooi, est pubricadapublicada in 200 [[limbas|lìnguas]] (unas 100 inaundi ueis sossòcius sotziosfunt suntaciungendi ennanghinde paràulasfueddus, cun sa s'[[Limba ingresa|ingresa]] chi est sa prus cumpridacumpria) e cuntenettenit "boghesboxis" calecali sietsiat una entziclopediaenciclopedia traditzionaletraditzionali, almanacu, ditzionàriu geogràficu, entziclopediaenciclopedia de novasnoas. Sa tarea sua est de iscrierescriiri e fagherfai connoschereconnosci una entziclopediaenciclopedia internatzionaleinternatzionali lìbera, bortadafurriada in d'·unu rigòremontoni 'ede chistiònoslìnguas, gaigiai chi sietest lèggidalìgia in cadad·ònnia zassugiassu de su mundu. Wikipedia est giai unu de sosis sitossitus de consultatzioneconsultatzioni prus impreadosimpreaus in su [[web]], rezzindetenendi nessicirca 60 milionesmilionis de compudadas propo diedii.
 
Wikipedia cuntenet gasìcuntenit 1,8 milionesmilionis de artìculosartìculus. Prus de 700.000 de custoscustus suntfunt in [[Limba ingresa|ingresu]], prus de 280.000 in [[Limba tedesca|tedescu]], prus de 150.000 in [[Limba frantzesa|frantzesufrancesu]] e prus de 130.000 in [[Limba zaponesa|zaponesugiaponesu]]. Sa versioneversioni [[Limba italiana|italiana]] at coladucolau sosis 67.000 artìculosartìculus. Wikipedia est nàschidanàscia su 15 ghennàrgiugennàrgiu [[2001]] comentecomenti progetu complementarecomplementari de [[Nupedia|Nupèdia]] (unu progetu cun tarea sìmilesìmili ma fattufatu daede espertosspertus). SendeSiendi sempersempri crèschidacrèscia in popularidadepopulariadi, at dadudonau bidabia a medas progetosprogetus fradesfradis comentecomenti [[Wikitionary]], [[Wikibooks]] e [[Wikinews]]. LaDda contivìgiantcuidant boluntàriosboluntàrius a sa manera [[wiki]], in su sentidusentiu ca sosis artìculosartìculus podentpodint èssereessi modificadosmodificaus daede chiechini sichi siat o gasicasi. SosIs boluntàriosboluntàrius de Wikipedia sustenentsustennint sa polìtica de su "[[NPOV|a bisura neutraleneutrali]]" chi narat ca sasis opinionesopinionis presentadas daede personas de importu o daede operasòperas literàrias cherentbolint contadas comentecomenti benin allegadascontadas, aekentza mutu postu, chena manizzosmanìgius. No c'ddoi at de s'ispantaresi sispantai chi compudandecumputendi Wikipedia s'agatant faddinaserroris o aligarzas,si gasi,chi est de aici cherentbolint zerriadostzeriaus sosis sotziòssòcius chi an'ant a bierbiiri issosissus sichi cnc'at decosa itede mendarecambiai, o sichi est abileàbili, luddu mendatcàmbiat su chi est leginde eligendi totuetotu.
 
SaSu nomenanòmini de Wikipedia comentecumenti sistema de consultatzioneconsultatzioni est istadastau ogetu de cuntierrasbatàllias: ldd'ant alabada propo sa distributzione suadistributzioni lìbera sua, propo sa compilatzionecumpilatzioni lìbera e propo su rigòrerigori de argumentosargumentus, e atatzadaatacada propo pregiudìtziospregiudìtzius sistèmicossistèmicus presuntospresuntus (diantiant èssereessi privilegiadas sasis boghesboxis de interessu propo sosis contribudorescontribudoris senakentza abaidarebadai asa s'importu issororeali realeinsoru), sa preferèntzia de s'acòrdiu a sasis provas, lacunasfartas propo unosunus cantoscantus argumentosargumentus e amancu de responsabilidaderesponsabilidadi e autoridadeautoridadi candocandu acarada cun sasis entziclopediasenciclopedias traditzionalestraditzionalis. SosIs artìculosartìculus suossuus suntfunt remonadosremonaus daede sosis [[mass media|mass mèdias]] e daede istitutoscircas acadèmicosacadèmicas e suntfunt disponìbilesdisponìbilis sutaasuta su permissu [[GNU Free Documentation License|GFDL]]. S'editzioneeditzioni tedesca ldd'ant distribuidadistribuia in [[compact disc]] e de medas editzioneseditzionis ant creaducreau unosunus ''[[mirror]]'' o unosunus progetosprogetus derivadosderivaus.
 
== NaturaleNaturali ==
Sa tarea de Wikipedia est de crearecreai un'[[entziclopedia|enciclopedia]] lìbera e credìbilecredìbili — antzis sa prus entziclopediaenciclopedia manna in s'istòriasa stòria, e propo amprària e propo fundària de sosis argumentosargumentus sighidossighius. Su fundadorefundadori suosuu [[Jimmy Wales]] descrietdescriit Wikipedia comentecumenti "unu isfortzusfortzu de crearecreai e distribuìredistribuiri una entziclopediaenciclopedia lìbera de sa megiusmèllius calidadecalidadi chi fagat a ongid·ònnia persona in su praneta in sa limbalìngua cosa sua". Creada in su giassu ''tretu [[web]]'' wikipediaWikipedia.org, Wikipedia tirat su nùmenenòmini suosuu daede s'unioneunioni de sasu paraulafueddu ''[[wiki]]'', paraula hawajana chi cheretbolit nàrrerenai "lestru" e chi la ponentponint a unu tipu de ''[[software]]'' collaborativu, e dae de''pedia'', sufissu de entziclopediaenciclopedia chi in [[limba greca|grecu]] cheretbolit nàrrerenai "imparu". Wikipedia, in sasis intentzionesintentzionis de Wales, diatiat deperdepiri arribarearribai a una calidadecalidadi pari o megiusamilliori de s'[[Entziclopedia Britannica|Enciclopedia Britànnica]] e èssereessi publicada finasfintzas in papiru.
 
BiDdoi suntfunt o biddoi fintfiant medas àterosatrus progetosprogetus de entziclopediasenciclopedias in [[Internet]]. In unosunus cantoscantus, ant impreaduimperau sasis polìticas editorialeseditorialis e sa propriedadepropriedadi propo sosis artìculosartìculus traditzionalestraditzionalis, comentecomenti s'EntziclopediaEnciclopedia Stanford de Filosofia o [[Nupedia]], chi est giai morta, ambas duas cumpiladas daede espertosspertus. GiassosGiai is web prus informalesinformalis comentecomenti [[H2G2|h2g2]] o [[Everything2]] serbint comentecomenti ghias generalesgeneralis e sosis artìculosartìculus issoroinsoru losddus iscrienscrient e controllant personas comunescomunis. ProgetosProgetus comentecomenti Wikipedia, Susning.nu, e sa ''Enciclopedia Libre'', suntfunt imbetzesinbecis ''wiki'' ueaundi sosis artìculosartìculus losddus adelantant medas autoresautoris e no esistet perununisciunu protzessuprocessu formaleformali de revisionerevisioni. Wikipedia est diventada su prus mannumanna de custoscustus ''wiki'' entziclopedicosenciclopedicus propo nùmerunùmuru de artìculosartìculus. A diferèntzia de medas entziclopediasenciclopedias su cuntènniducunteniu de Wikipedia est lassadulassau suta su permissu ''[[GNU Free Documentation License]]''.
 
Wikipedia tenettenit totu unu paris de lìneas de ghia impunnadasindirizadas a identificareidentificai su tipu de informatzioneinformatzioni bonu propo luddu pònnerepònniri in issa. LasDdas remonantarremonant medas bortas in sasis cuntierras propo detzideredecidiri si unu tzertucertu cuntènniducunteniu cheratbolit agiuntuaciuntu, revisionadurevisionau, trasladadutrasladau a unu progetu fradefradi o bogadubogau.
 
=== CuntènniduCunteniu lìberu ===
 
GFDL, su permissu chi sosis artìculosartìculus de Wikipedia suntfunt lassadoslassaus disponìbilesdisponìbilis, est unu de sosis medas permissospermisus propo su ''[[copyright]]'' de tipu ''[[copyleft]]'', sendesiendi chi permitetpermitit sa redistributzioneredistributzioni, sa creatzionecreatzioni de òperas derivadas e s'impreu cumertzialecumerciali de su cuntènniducunteniu sutaasuta conditzioneconditzioni chi siat apoderada s'atributzioneatributzioni a sosis autoresautoris e chi su cuntènniducunteniu abarretabarrit disponìbiledisponìbili sutaasuta GFDL. CandoCandu carchicalincunu autoreautori contribuit a su progetu cun materialemateriali originaleoriginali, sosis deretosderetus de autoreautori abarrant in possessu suosuu ma isseissu cuncordat a lassarelassai su traballu sutaasuta GFDL. Su materialemateriali de Wikipedia podetpodit duncas èssereessi distribuidudistribuiu a, o incorporatoincorporau daede, fontesfontis chi a contu issoroinsoru impreentimperint custu permissu. De su cuntènniducunteniu de Wikipedia biddoi suntfunt medas ''[[mirror]]'' o progetosprogetus derivadosderivaus a partirepartiri daede còpias de sosis ''[[database]]''. Mancarimancai totu sosis iscritosscritus siant disponìbilesdisponìbilis suta GFDL, una perchentualepercentuali manna de imàginesimàginis e sonossonus in Wikipedia non suntfunt lìberoslìberus. ElementosElementus comentecomenti logoslogus agiendalesagiendalis, esemprosesèmpius de cantzonescantzonis o fotosfotografias giornalìsticas amparadas daede copyrightderetus suntde impreadasautori funt imperadas cun una decraratzionedeclaratzioni de ''[[fair use]]'' (in Itàlia s'idea de ''fair use'' non biddoi est in su ''corpus'' legalelegali, e duncas òperas chi cuntenerentcuntenerint custoscustus elementoselementus diantiant poderepodiri èssereessi no amìtidasamìtias). Wikipedia at retzidureciu finasfintzas materialemateriali sutaasuta conditzioneconditzioni chi non si podantpotzant produireproduiri traballostraballus derivadosderivaus o chi podat èssereessi impreaduimperau petzisceti a intru de Wikipedia. Comuncas, unas cantascantus editzioneseditzionis atzetantacetant petzisceti cuntènnidoscuntènnius multimedialesmultimedialis lìberoslìberus de copyrightdiritus de autori.
 
''Wikipedia'' ldd'ant impreadaimperada sosis mediamèdias, acadèmicosacadèmicus, e àterosatrus comentecomenti referimentu o suplementu. OrganizatzionesOrganizatzionis de noas ant remonaduarremonau artìculosartìculus de ''Wikipedia'' comentecomenti fontesfontis o faeddendefueddendi de s'informatzioneinformatzioni in su Web, calicunu de manera regulareregulari. SegunduSecundu sasis listas mantentas daede contribuidorescontribuidoris de ''Wikipedia'', sosis artìculosartìculus losddus ant remonadosarremonaus medas bortas in sosis [[news media]]. Prus pagaspagus bortas, ldd'ant impreada in istùdiosstùdius acadèmicosacadèmicus, libroslibrus, cunferèntzias, e càusas in giudìtziu.
 
=== EditzionesEditzionis in limbalìngua ===
Wikipedia abratzat 92 editzioneseditzionis in limbalìngua ativas a maju [[2005]]. Sasis editzioneseditzionis suas prus mannas suntfunt, in òrdineòrdini decreschentedecrescenti, sa [[Limba inglesa|inglesa]], [[Limba tedesca|tedesca]], [[Limba frantzesa|frantzesafrancesa]], [[Limba giaponesa|giaponesa]] e [[Limba svedesa|svedesa]]. In totaletotali, Wikipedia cuntenetcuntenit 205 editzioneseditzionis in limbalìngua cun unu nùmerunùmuru totaletotali de unosunus 1,8 milionesmilionis de artìculosartìculus.
 
SasIs editzioneseditzionis in limbalìngua traballant ongi d·onni'una propo contu suosuu. Non suntfunt obrigadas daede su chi biddoi est in sasis àterasatras ma suntdepint petzisceti tentasarrespetai a respetare sasis lìneas ghia comentecomenti su "puntu de bista neutraleneutrali". Comuncas sosis artìculosartìculus e sasis imàginesimàginis suntfunt comunescomunis intra sasis editzioneseditzionis, sosis primosprimus gràtzias a unu traballu de tradutzionetradutzioni, sasis segundas gràtzias a sa regortas'arregorta [[Wikimedia Commons]]. Sosis artìculosartìculus traduidostradùsius rapresentantarrepresentant una partigheddapartixedda petzisceti de sosis artìculosartìculus de ongid·ònnia editzione.
 
== CumponiduraCumpositzioni ==
Casi totu sos chi abisitantcàstiant su giassuTretu de Wikipedia podentpodint cumpònnerecumponniri un'artìculu e àereàiri luegusa pustis mustradasammostradas sasis modìficas issoroinsoru. Wikipedia est fraigada in su combinchimentucombincimentu chi su traballu a paris intra sosis utentesutentis potzat in su tempus megiorareamelliorai sosis artìculosartìculus, prus o mancu de sa matessipròpiu manera chi adelantant su ''[[software]]'' ''[[open source]]''. Sosis autoresautoris de sosis artìculosartìculus non depentdepint àereàiri propo fortza una connoschèntziaconnoscèntzia o calìfica formaleformali propo sosis argumentosargumentus contivizadoscumpartzius e suntfunt avisadosavisaus ca sasis contributzionescontributzionis issoroinsoru podentpodint èssereessi "modificadas senachentza piedadepiedadi e redistribuidasredistribuias a piagherepraxedi" daede chiechini luddu chèrgiatbollat. SosIs artìculosartìculus non suntfunt controlladoscontrollaus daede un'utenteutenti o gruputrumas editorialeeditoriali particularespecìfica e sasis detzisionesdecisionis de pigarepigai propo su cuntènniducunteniu e propo sasis polìticas editorialeseditorialis de Wikipedia bessinttenint probasi in s'[[Wikipedia:acòrdiu|acòrdiu]] e carchicalincuna borta daein su votu, mancarimancai a [[Jimmy Wales]] tochet sa detzisionedecisioni finalefinali.
 
ProPo susa naturalenatura abertuaberta de custu progetu, bortas medas bortasddoi bi suntfunt "gherras editorialeseditorialis" o cuntierras longas candoaundi sosis editoreseditoris non arribant a unu acòrdiu. UnosUnus cantoscantus de custacustas comunidadecomunidadis ant ispricaduspricau su protzessuprocessu de cumponidura in Wikipedia comentecomenti unu traballu a paris, o unu protzessuprocessu in crèschidacrescimentu de darwinismu sotzialesociali, ma custa sa comunidadecomunidadi propo su prus non ladda cunsiderat una auto-presentada giusta. SosIs artìculosartìculus suntfunt sempersempri sutapostossutapostus a modìficas, gaigiai chi Wikipedia non decrarat mai finiduacabau un'artìculu. SosIs dannàrgiosdannus suntfunt unu problema costantecostanti propo Wikipedia.
 
 
== WikiMedia ==
=== Lìneas de cumportamentu ===
Wikipedia rechedetdomandat a sosis collaboradorescollaboradoris de osservareosservai unu "[[NPOV|puntu de bista neutraleneutrali]]" candocandu iscrientscriint e de no carrigai perunanisciuna chircacirca originaleoriginali.
 
Su puntu de bistabisura neutraleneutrali, una lìnea de cumportamentu "non negotziaditzanegotziada", faghetfait crara sa tarea de s'entzicropediaenciclopedia e cuddu de "rapresentarearrapresentai sasis cuntierras, descrieredescriiri·lasddas, innantisananti de ingagiareingagiai·si propo issasisis". Si biddoi arribant, Wikipedia non diatiat èssereessi iscritascrita segundu unu puntu de bista "ogetivu", ma diatiat presentarepresentai de manera impartzialeimpartziali totu sasis caras de una chistionechistioni, atribuidosatribuius a sosis sustenidoressustenidoris issoroinsoru de manera neutraleneutrali. Custa polìtica imponetimponit ca onzi unud·ònni'una de custas carasfacis depatdepant retzirearrìciri unu pesu ugualeuguali a sa popularidadepopularidadi sua. Issa est istadastada criticada propo àereàiri una tarea chi no faghetfait a tocaretocai, propo èssereessi inutilosa cun unu materialemateriali senakentza fundòriu e cunfirmas e propo permìterepermìtiri chi siant rapresentados ladosarrepresentaus "ofendidoresofendidoris de sa moralemorali".
 
OpinionesOpinionis o teorias chi non suntfunt istadasstadas giai pubricadaspublicadas suntfunt cunsideradas "chircascircas originalesoriginalis", e custu no est permìtidupermìtiu in Wikipedia. Sa polìtica de sa "chircacirca no originaleoriginali" afirmat ca cuddu tipu de materialemateriali non faghetfait a ldd'atribuireatribuiri cun siguresaseguresa sutaasuta unu puntu de bista neutraleneutrali e ca nonno depat èssereessi intrada una calecali chi siat ideabidea o prospetu originaleoriginali de unu contribuidorecontribuidori.
 
SosIs collaboradorescollaboradoris de Wikipedia mantenentmantenint in prus totu una bariedadebariedadi de polìticas e lìneas ghia minoresminoris. In cuntrastu con àterosatrus ''wiki'' de su tempus suosuu, comentecomenti su ''Portland Pattern Repository'' de Ward Cunningham (cunsideraducunsiderau s'imbentoreimbentori de su ''wiki''), sosis WikipedianosWikipedianus impreantimperant sasis "pàginas de cuntierra" propo resonarearresonai de sasis modìficas a sosis artìculosartìculus, innantis de luddu fàgherefai a intru de sosis artìculosartìculus etotu. <br />Is collaboradoris de Wikipedia medas bortas modìficant, ammonint e arrajant cuddus artìculus chi cunsiderant disadatus po una encicropedia, cumenti is definitzionis de ditzionàriu (po custas esistint progetus ''ad hoc'' comenti su [[Wikitzionàriu]]) o scritus de fontis originalis. Medas bortas is editzionis de Wikipedia stabilint cumbentus de stili.
Sos collaboradores de Wikipedia medas bortas modìficant, moent e burrant cuddos artìculos chi cunsiderant disadatos pro una entzicropedia, comente sas definitziones de ditzionàriu (pro custas esistent progetos ''ad hoc'' comente su [[Wikitzionàriu]]) o iscritos dae fontes originales. Medas bortas sas editziones de Wikipedia istabilint cumbentos de istile.
 
Pàginas ligadasligias:
* [[Wikipedia:Wikipedia no est unu ditzionàriu]]
* [[Wikipedia:Racomandatziones e lìneas ghia|Wikipedia:Racomandatzionis e lìneas ghia]]
 
=== AutoresAutoris ===
In Wikipedia non biddoi suntfunt distintzionesdistintzionis formalesformalis intra sosis contribuidorescontribuidoris, sasis detzisionesdecisionis suntfunt pigadas arribendearribendi a s'acòrdiu intra cuddoscuddus chi traballant. In su ghènnargiugennàrgiu de su [[2005]], Wikipedia aiat a inghìriuingìriu de 13.000 utentesutentis chi contribuiant in cuddu mesemesi cun nessicirca chimbecincu elaboratzioneselaboratzionis; 9.000 de custoscustus utentesutentis ativosativus traballaiant propo sasis tres editzioneseditzionis prus mannas. UnuUna gruputruma prus ativuativa de unosunus 3.000 utentesutentis, e prus de su mesu traballaiat propo sasis tres editzioneseditzionis prus mannas, at contribuiducontribuiu propo prus de 100 elaboratzioneselaboratzionis a mesemesi. Segundu Wikipedia, su bator unu41% de su tràficu de Wikipedia benit daede utentesutentis no assentadosassentaus chi cun pagapagu probabilidadeprobabilidadi podentpodint èssereessi cramadoslamaus editoreseditoris.
 
SosIs traballostraballus de mantenimentu suntfunt fatosfatus daede unuuna gruputruma de boluntàriosboluntàrius adelantadoresadelantadoris, agiudadoresagiudadoris, buròcratesburòcratis e aministradoresaministradoris, e su nùmerunùmuru issoroinsoru est a inghìriuingìriu de chentenascentenas de unidadesunidadis. SosIs aministradoresaministradoris suntfunt sosis prus numerososnumerosus de susa gruputruma e gosant unosunus cantoscantus previlègiosprevilègius comentecomenti su de poderpodiri impedireimpediri chi sosis artìculosartìculus potzant esseressiri modificadosmodificaus, de burrarearrajai sosis artìculosartìculus o de blocareblocai de manera temporàneatemporània o permanentepermanenti unosunus cantoscantus utentesutentis in sa modìfica de Wikipedia. Sasis atzionesatzionis de dannàrgiosstragu o sasis infratzionesinfratzionis minoresminoris de sasis lìneas ghia podentpodint cumportarecumportai un'avertimentu o unu blocu temporàneutemporàniu, e blocosblocus longoslongus o permanentespermanentis a sighidasighia de infratzionesinfratzionis prolonghiadasprolongadas e graesgrais losddus dat Wales o, comentecomenti in s'editzioneeditzioni inglesa, unu Cussìgiu ArbitraleArbitrali.
 
Su giae cumponidorecumponidori capu de Wikipedia Larry Sanger at naradunarau ca àereàiri su permissu [[GFDL]] est comentecumenti una "afiantza de libertadelibertadi, est una motivatzionemotivatzioni forteforti a traballaretraballai in una entziclopediaenciclopedia lìbera". In un'istùdiuunu stùdiu a pitzus de Wikipedia comentecomenti comunidadecomunidadi, su professoreprofessori de Economia Andrea Ciffolilli at afirmaduafirmau ca su costu bassu de transatzionetransatzioni in su pigarepigai parteparti a unu ''software'' ''wiki'' creat unu catalizadorecatalizadori propo sa crèschidacrèscida collaborativa e ca una acostada a sa "costruzionecostruzioni creativa" incoràgiat su pigarepigai parteparti. Wikipedia est istadastada bidabia comentecumenti unu esperimentusperimentu sotzialesociali de [[anarchia]] o [[demograzia|democratzia]]. Su fundadorefundadori suosuu at respustuarrespustu ca no est istadastada pensada de gai ma antzisa s'imbessi ndendi est una cunsighèntziacunsigèntzia. In una pàzinapàgina a pitzus de su fàgherefai chircascircas cun Wikipedia, sosis autoresautoris suossuus ispricantspricant ca Wikipedia est de importu comentecumenti comunidadecomunidadi sotzialesociali. Est a narrernai, a sosis autoresautoris de artìculosartìculus podentpodint dimandaredomandai de difènderedifèndiri o crarireacrarai su traballu issoroinsoru e sasis cuntierras faghetfait a lasddas bìerebìiri luegus. Sasis editzioneseditzionis de Wikipedia cuntenentcuntenint medas bortas unu "bangu de sasis informatzionesinformatzionis" puru, ueaundi sa comunidadecomunidadi respundetarrespundit a sasis preguntasdomandas.
 
== TzinnosSìnnius istòricosstòricus ==
Wikipedia ldd'ant creadafata in su ghennarzugennàrgiu de su [[2001]] in [[Limba inglesa|inglesu]], a pustis de cuntatoscuntatus intra [[Larry Sanger]] e [[Ben Kovitz]], e finasfintzas gràtzias a su traballu de [[Jimbo Wales]], chi at postu a dispositzionedispositzioni sosis server netzessàriosnecessàrius propo s'esperimentu.
 
Sa fasefasi isperimentalesperimentali est istadastada luegus sighidasighia daede una fasefasi de adelantamentu mannu chi at bidubiu cun s'andareandai de su tempus una crèschidacrèscida lestraallestra de utentesutentis assentadosassentaus (a làmpadas [[2004]] unosunus 7.500 in sa versioneversioni in limbalìngua inglesa, prus de 1.100 in sa in italianu) e una impinnadaimpinniada ispantosaspantosa de su nùmerunùmuru de artìculosartìculus produtosprodutus (a gratis e traballendetraballendi imparisparis), chi at passadupassau de meda sosis 600.000 (boghendeboghendi daede su contu sosis [[Wikipedia:redirect|redirect]] e sasis pàzinaspàginas [[Wikipedia:stub|stub]]).
 
Su 22 cabudanni [[2004]] Wikipedia totatotu canta estcantu at passadupassau su '''milione'''milioni de artìculosartìculus.
 
S'istòriaSa stòria de Wikipedia, in inglesu, faghetfait a la legherlìgiri in [[m:History_of_Wikipedia|custa pàzinapàgina]].
 
== InueAundi est Wikipedia? ==
[[File:Paris servers DSC00190.jpg|thumb|UnosUnus cantoscantus serverservers de Wikipedia]]
MancariMancai a berudiaderus manna meda comentecumenti comunidadecomunidadi (mìgiasmillis de utentesutentis ativosativus e una cantidadecantidadi ispantosaspantosa de artìculosartìculus e informatzionesinformatzionis), sosis serverservers de wikipediaWikipedia suntfunt casi piticospiticus: una deghinadexena de elaboradoreselaboradoris (duosduus databasedatabases e carchicalincuna server web), postospostus in un'ànguluuna schina de s'aposentu chi òspidat sosis server de Bomis.com (propo nde ischiresciiri de prus, baeanda [[:m:Wikimedia_servers|inogheinnoi]]).
 
Su prozetuprogetu est finantziadufinantziau propo sus'in prus daede una persona, prus sasis donatzionesdonatzionis boluntàrias, aiat giustu unu dipendentedipendenti propo su primu annu (a pustis prus nemusnisciunu), sosis serverservers losddus manìgiatmanigiat una persona part-time petzisceti, finasfintzas custu boluntàriu. Sa versioneversioni de oeoi de su software ldd'at iscritascrita casi totatotu unu programadoreprogramadori ebiasceti e biddoi est unu team de boluntàriosboluntàrius chi luddu tenettenit agiorronaduacioronau e luddu megioratammelliorat passu passu.
 
EsistentEsistint unosunus cantoscantus ''cache-server'' in [[Parigi]] propo allestrareallestrai su tràficu europeu.
 
== Wikipedia in sardu ==
 
Sa versioneversioni sarda de Wikipedia, chi ses leghendeligendi comoimmoi, tenettenit a nominzu [[Bichipedia|Bichipèdia]]. Est nàschidanàscia in AbrileAbrili de su [[2004]].
 
== Cumenti cheretbolit pronuntziadapronunciada Wikipedia ==
NonNo esistetesistit una pronùntziapronùncia ufitzialeuficiali. Una preguntadedda intra sosis ''wikipedianesWikipedian''is italianositalianus at portaduportau a pizupitzu ca unzi d·ònni'unu ladda pronùntziatpronùnciat a comentecumenti cheretbolit. <br />Is pronùncias fintzas a oi connotas funt:
Sas pronùntzias finas a oe connotas sunt:
* ''uichipedia''
* ''uichipedìa''
Line 87 ⟶ 85:
* ''bichipedìa''
 
== BoghesBoxis ligadasligòngias ==
* [[Wikimedia]]
* [[Wikimedia Italia]]
* [[Wikipedia:Istandard|Wikipedia:standard]]
* [[Wikipedia:Imprenta]]
* [[Wikipedia:Wikipedia e sa Ghia galàtica pro sos autostopistas|Wikipedia:Wikipedia e sa Ghia galàtica po is autostopistas]]
* [[Memex]], [[Vannevar Bush]] - In su 1945 at profetaduprofetau:
 
::''Ant a cumparrercumparriri tipostipus noosnous de entziclopediasenciclopedias confetzionadas cun una retereti de percursospercuris assotziativosassociativus chi lasddas collighentcolligent, prontas a esseressi inseridasinserias in memex e inogheinnoi amanniadasammaniadas''
 
[[Categoria:Wikipedia]]