Limba sarda: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
Barberia est su tretu de su Nordàfrica in ue b'istant sos berberos.
Lìnia 104:
Sas orìgines e sa classificatzione de sa limba protosarda o paleosarda non sunt galu connotas cun tzertesa. Unos cantos istudiosos, intre sos cales su linguista [[Isvìtzera|isvìtzeru]] espertu de sos elementos de sostratu Johannes Hubschmid, ant crèidu de pòdere reconnòschere medas istratificatziones linguìsticas in sa Sardigna preistòrica. Custas istratificatziones, chi podent èssere postas in sa cronologia in unu perìodu longu meda chi andat dae s'edade de sa perda a cussa de sos metallos, diant ammustrare, a segunda de sas ricostrutziones propostas dae sos autores diferentes, cosas simigiantes cun sas limbas paleoispànicas (proto-bascu, ibèricu), limbas tirsènicas e su lìgure antigu.<ref>{{Tzita web|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=26247|tìtulu=Los vocablos en -rr- de la lengua sarda|autore=Mary Carmen Iribarren Argaiz|data=16 abrile 2017|limba=es}}</ref>
 
Fintzas si sa dominatzione de [[Roma]], incumentzada in su 238 a.C., at importadu giai dae deretu in s'amministratzione sa [[limba latina]] in s'ìsula, custa no est istada bona a remplasare in presse cussas pre-romanas, intre sas cales su pùnicu, chi at sighidu a èssere chistionadu finas a su de II sèculos d.C. Medas raighinas nuràgicas sunt abarradas chene mudas, e in medas casos sunt istados incameradas in su latinu locale (che a ''nur'', chi podet bènnere dae Norace e s'agatat in topònimos che a ''Nurri'', ''[[Nurri|Nurra]]'' e medas àteros); in sa regione de s'ìsula chi at derivadu su nùmene suo dae su latinu ''[[Barbàgia|Barbaria]]'' (in sardu "logu de sos Bàrbaros", lemma comunu a s'antigu ''[[BarbàgiaMaghreb|Barberia]]'') sa gente sua at fatu resistèntzia a s'assimilatzione linguìstica e culturale romana pro meda longu, e prus che totu in su territòriu de [[Ortzai]], belle su 50% de sos topònimos si podent derivare dae su sostratu linguìsticu protosardu. In paris a sos nùmenes de logu, in s'ìsula bi sunt diversos nùmenes de prantas, animales e formatziones geològicas ligados a sos idiomas indìgenos.<ref name="Lupinu">{{Tzita web|url=http://www.vatrarberesh.it/biblioteca/ebooks/storiadellalinguasarda.pdf|tìtulu=Storia della lingua sarda|autore=Giovanni Lupinu|data=19 abrile 2017|limba=it}}</ref>
 
Nointames, durante sa dominatzione longa romana, su latinu est divenidu in manera graduale sa limba mama de sa parte manna de sos abitantes de s'ìsula. Pro more de custu protzessu profundu de romanizatzione, sa limba sarda de oe est classificada comente a [[Limbas romanzas|limba romanza]] o neolatina, ca tenet caraterìsticas fonèticas e morfològicas prètzisas a su [[Limba latina|latinu clàssicu]].<ref name="Lupinu" /> Unos cantos linguistas pensant chi sa limba sarda moderna siat istada sa prima limba a si partzire dae sas àteras limbas evolvende·si dae su latinu.<ref>{{Tzita publicatzione|autore=|nùmene=Huiying|sambenadu=Zhang|annu=2015|tìtulu=From Latin to the Romance languages: A normal evolution to what extent?|rivista=Quarterly Journal of Chinese Studies|volume=3|nùmeru=4|pp=105–111|limba=en|atzessu=2019-02-01|url=http://oec.xmu.edu.cn/qjcs/upload/201502/201502.pdf|urlarchìviu=https://web.archive.org/web/20180119120250/http://oec.xmu.edu.cn/qjcs/upload/201502/201502.pdf|dataarchìviu=19 ghennàrgiu 2018|urlmortu=eja}}</ref>