Pakistan: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 4:
Su '''Pakistan''', ufitzialmente '''Repùblica islàmica de su Pakistan''', est un'istadu de s'[[Àsia meridionale]]. Est su de ses istados prus populados in su mundu, cun una populatzione superiore a is 209 milliones de persones e est su de 36 istados prus istèrridos cun 881 913 km2 de subrafache. Sa capitale est [[Islamabad]], is limbas ofitziales s'[[Limba urdu|urdu]] e s'[[Limba inglesa|inglesu]].
 
In su sud, su Pakistan tenet una costera chi s'isterret pro 1.046 chilòmetros in su [[Mare Aràbicu]] e in su [[Golfu de Oman]], in s'estu faghet làcana cun s'[[Ìndia]], in s'ovest cun s'[[Afganistàn]], mentras cun s'[[Iran]] e sa [[Tzina]] làcanat rispetivamente in sud-ovest e in s'estremu nord-estu. In norte est istesiadu dae su [[Tagikistan]] de su [[passaditzu de su Vacan]] de s'Afganistan, mentras cumpartzit fintzas una làcana marìtima cun s'[[OmanOmàn]].
 
Su territòriu chi costituit su Pakistan est cunsideradu su bàntzigu de sa tziviltade e in pretzedèntzia est istadu sede de diversas culturas antigas, intre de is cales cussa [[Mehrgarh]] de su [[Neolìticu]] e sa [[tziviltade de sa badde de s'Indu]] de s'[[edade de su Brunzu]]. De sighida si sunt sutzèdidos rennos guvernados dae persones de fides e culturas diversas, intre de is cales indùs, indo-gregos, buddhistas, musulmanos, turcu-mòngolos, afganos e sikh. B'ant dominadu numerosos impèrios e dinastias, intre de is cales s'[[Impèriu Maurya]] bengalesu, s'[[impèriu achemenide]] persianu, [[Lisandru de Matzedònia]], su [[califadu omayyade]] àrabu, su [[sultanadu de Delhi]], s'[[Impèriu Mòngolu]], s'[[Impèriu Mughal]], s'[[Impèriu Durrani]], s'[[Impèriu Sikh]] e s'[[Impèriu Britànnicu|Impèriu britànnicu]].
 
Su Pakistan est unu casu ùnicu intre sos istados musulmanos in cantu est s'ùnicu a èssere istadu pretèndidu, essende·si formadu a pustis de sa tzèdida de parte de su territòriu in antis indianu a longa traditzione induista ma interessadu dae sas undadas de cunversione de sa prus reghente [[islam|religione islàmica]], pròpiu pro dare una natzione a is musulmanos in nùmene de s'Islam. S'idea de custa iscissione est difatis nàschida in sa galu unida Ìndia, in ue sa [[LegaLiga Musulmana Panindiana]] (''All Ìndia Muslim League''), su segundu majore partidu indianu, in cussu tempus fiat ghiada dae su natzionalista islàmicu [[Mohammad Ali Jinnah]] chi pro primu, in su [[1940]], aiat propostu s'idea de una natzione islàmica indiana, su Pakistan. Sa lìnia polìtica de sa Lega Musulmana miraiat difatis a una partzidura intre is duas printzipales comunidades religiosas de su continente indianu.
 
Aici su Movimentu de su Pakistàn ghiadu dae Mohammad Ali Jinnah naradu fintzas ''Qaid-e Azam'' aiat otentu su Pakistan chi fiat nàschidu, fintzas a pustis de rivendicatziones armadas, in su [[1947]] che a natzione indipendente pro sos musulmanos chi biviant in sas regiones a estu e a s'ovest de su subcontinente in ue sa majoria de sa populatzione fiat de cussa fide. A comintzu ''dominion'', su Pakistan aiat adotadu una noa costitutzione in su [[1956]], divenende una repùblica islàmica. Una gherra tzivile in su [[1971]] at batidu a sa setzessione de su Pakistàn orientale faghende nàschere su nou istadu de su [[Bangladesh]].