Limba in perigulu: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
Lìnia 1:
{{Variant|LOG}}
Una '''limba in perigulu''' est una limba chi est in arriscu de si nche isperder ind una generatzione, tanta est paga sa zente chi la faeddat o podet faeddare. Pro fagher un'esempiu, limbas medas chi finfint propriaspropias de sos indianos de America si nche sunsunt mortas, pro more de una tzerta linia politiga chi, in su segulu de XIX e in cussu de XX, nde proibiat s'impreu. Su matessi est sutzedidu in su segulu de XX cun s'[[Unione Sovietica]] puru, pro su chi pertocat sos populos arrotzeris. Una '''limba morta''' est, imbetzes, una limba chi non tenet prus zente capassa de la faeddare comente limba mama.
 
==Reconnoscher sas limbas in perigulu==
Fintzas si non bi est una lacana tzerta pro indittareinditare una limba in arriscu, pro si fagher un'idea bi at tres criterjoscriterios printzipales:
 
*Canta zente galu in bida la faeddat.
Lìnia 9:
*Sa pertzentuale de zovanos chi la faeddat bene.
 
Pro esempiu, in [[Giappone]] est a puntu de si nche morrer sa [[limba ainu]], chi tenet a la poder faeddare unas 300 persones, e de custas petzi 15 la faeddanfaeddant dontzi die, cun paga zente zovana a la chistionare bene. Una limba si dìat poder creder in perigulu fintzas si bi at zente meda a la allegare, ma est tottutotu manna e pagos o zovanu perunu la imparat. Pro custa resone, si tenentenent in cunsideru comente in perigulu peri medas limbas europeas, comente su [[limba corsicana|corsicanu]], su [[limba sarda|sardu]], su [[limba lionesa|lionesu]] o su [[limba bretone|bretone]].
 
DifattisDifatis calicuna limba, comente cussas indonesianas, podenpodent tenner deghinas de milli e milli persones a la faeddare, ma esser in perigulu de cada manera ca sos pitzinnos non las sunsunt imparande prus, o sos faeddadores etotu sunsunt colande a s'impreu de limba indonesiana natzionale (unu limbazu locale de Malay) in logu de sas atterasateras; e tando, una limba cund una comunidade de petzi 100 persones a la faeddare si dìat poder cunsiderare forte meda, si cussa limba est sa prima (si non s'unica) chi tottustotus sos pitzinnos impreanimpreant in ie.