Rivolutzione de is gravellos: diferèntzias tra is versiones
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Lìnia 4:
== Pretzedentes ==
A cunsighèntzia de su [[Corpu de Istadu|corpu militare]] de su 28 de maju de su [[1926]], fiat istadu instauradu in Portugallu unu règimene autoritàriu de ispiratzione [[Fascismu|fascista]]. In su [[1933]], su règimene, chi si fiat autodenùmenadu ''[[Istadu Nou (Portugallu)|Estado Novo]]'',<ref>{{Tzita publicatzione|autore=Guya Accornero|tìtulu=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13510347.2012.674367?scroll=top&needAccess=true&journalCode=fdem20}}</ref> aiat aprovadu una costitutzione noa e [[António de Oliveira Salazar]] fiat passadu a cuntrollare su paisu. Salazar aiat mantentu su pòdere fintzas a s'annu [[1968]], cando
Suta su guvernu de s'''Estado Novo'', su [[Portugallu]] fiat istadu cunsideradu semper una [[ditadura]]<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20101223055751/http://ditaduras.no.sapo.pt/portugal/portugal.htm|tìtulu=Portugal Salazarista}}</ref> dae s'opositzione,<ref>{{Tzita web|url=https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/11/10/a-extrema-esquerda-e-as-eleicoes-de-69/|tìtulu=A extrema-esquerda e as eleições de 69}}</ref> dae is osservadores
[[File:Oliveira Salazar - CM.tiff|left|thumb|209x209px|Retratu de su ditadore [[António de Oliveira Salazar]]]]
S'''Estado Novo'' possediat una politzia polìtica, sa PVDE (''Polícia de Vigilancia e Defesa do Estado''), torrada a numenare a partire dae su [[1945]] PIDE (''Polícia internacional e de Defesa do Estado'') e a coa dae su [[1969]] DGS (''Direcção-Geral de Segurança''; in [[Limba sarda|sardu]], Diretzione-Generale de Seguresa) chi persighiat a sos oposidores de su règimene. Sa polìtica coloniale de su paisu fiat istada de mantènnere is colònias fintzas a pustis sa dècada 1960, a s'imbesse de sa majoria de sos àteros paisos europeos, sende chi su mantinementu de un'[[Impèriu portughesu|impèriu coloniale]] faghiat parte de sa
Economicamente, su règimene aiat mantentu una polìtica de cunditzionamentu industriale chi cunsistiat in assingiare su mercadu portughesu a pagos grupos industriales. Su paisu fiat abarradu pòberu fintzas a sos annos 1960 e custu aiat istimuladu s'emigratzione cara a paisos comente [[Frantza]] e [[Isvìtzera]]<ref>{{Tzita web|url=https://www.dn.pt/dossiers/politica/a-revolucao-de-abril/noticias/legioes-de-camponeses-deixaram-nos-anos-60-o-mundo-rural-e-emigraram-para-as-cidades-ou-para-o-estrangeiro-1210686.html?id=1210686|tìtulu=Legiões de camponeses deixaram, nos anos 60, o mundo rural e emigraram para as cidades ou para o estrangeiro}}</ref>
== Preparatzione ==
[[File:Sempreatentos...aoperigo!.jpg|thumb|Sordados portughesos in [[Angola]]]]
Sa prima reunione clandestina de capitanos aiat tentu logu in [[Bissau]], su 21 de austu de su [[1973]]. Una reunione noa, su 9 de cabudanni de su [[1973]] in su Monte Sobral ([[Alcáçovas]]) aiat criadu su [[Movimento das Forças Armadas]]. Su 5 de martzu de su [[1974]] fiat aprovadu su primu documentu de su movimentu : "Is Militares, is Fortzas Armadas e sa Natzione", chi aiat tzirculadu in clandestinidade. Su 14 de martzu su guvernu aiat destituidu is generales [[António de Spínola]] e [[Francisco da
== Movimentos militares durante sa Rivolutzione ==
Su 24 de abrile de su [[1974]], unu grupu de militares cumandados dae [[Otelo Saraiva de Carvalho]] aiat installadu a fura su logu de cumandu de su movimentu golpista in sa caserma de [[Pontinha]], in [[Lisbona]].
A is 22:55 oras fiat
Sa segunda sìngia si fiat prodùida a is 00:20 oras, cando fiat
[[File:Marcello caetano.jpg|left|thumb|216x216px|Retratu de Marcello Caetano]]
Su corpu militare de su 25 de abrile aiat tentu sa collaboratzione de regimentos militares vàrios chi aiant isvilupadu un'atzione cuntzertada.
Lìnia 27:
In su norte de su paisu, una fortza de su CICA 1 cumandada dae su Tenente Coronellu [[Carlos Azeredo]] aiat pigadu su Cuarteri Generale de sa Regione Militare de [[Porto (Portugallu)|Porto]]. Custa fortza fiat afortigada dae àteras bènnidas de [[Lamego]]. Fortzas de su BC9 de [[Viana do Castelo]] aiant ocupadu s'[[Aeroportu de Pedras Rubras]] e fortzas de su CIOE aiant ocupadu sa [[Radiotelevisione Portughesa|RTP]] e su [[Radio-Club Portughesu|RCP]] de [[Porto (Portugallu)|Porto]]. Su règimene aiat tando reagidu e su ministru de sa defensa aiat ordinadu a is tropas de [[Braga]] chi avantzarent conca a Porto ma is fortzas de Braga aiant giai aderidu a su corpu militare.
S'''Escola Pràctica de Cavalleria'' de [[Santarém]] aiat tentu su rolu prus importante cun s'ocupatzione de su [[Terreiro do Paço]], chi est sa pratza de [[Lisbona]] in ue s'agatat sa sede de bona parte de is ministèrios. Is fortzas de s'Escola Pràctica de Cavalleria fiant cumandadas dae su capitanu [[Salgueiro Maia]]. Su Terreiro do Paço fiat istadu ocupadu in is primas oras de su mangianu. Salgueiro Maia aiat tramudadu prus tardu parte de is fortzas suas conca a su [[Quartel do Carmo]] in ue fiat su cabu de su guvernu, [[Marcello Caetano]], chi si fiat rèndidu a sa fine de sa die, integrende su pòdere a su Generale [[António de Spínola]]. Marcello Caetano a coa si nche fiat fuidu a [[Madeira|Madèira]], e dae in
Su 25 de abrile de su [[1974]] fiant ochidas
== Sa polìtica de is ''Tres D'' ==
Lìnia 37:
== Cunsighèntzias ==
A pustis de su 25 de abrile fiant lìberados is presoneris polìticos dae sa [[Presone de Caxias]].<ref>{{Tzita web|url=http://resistir.info/portugal/caxias.html|tìtulu=A minha passagem por Caxias
Como a CIA ensinou os portugueses a torturar}}</ref> Is cabos polìticos de s'opositzione in esìliu fiant torrados a Portugallu in is dies a fatu<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20111217155802/http://pissarro.home.sapo.pt/memorias14.htm|tìtulu=Regresso de Mário Soares e Álvaro Cunhal}}</ref>. Una chida prus tardu, su [[1 de maju]] fiat istadu
Su Portugallu
==Riferimentos==
<references/>
|