Irish Republican Army: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
Pàgina creada cun '{{LSC}} S''''Irish Republican Army''' ("Esèrtzitu Republicanu Irlandesu", '''IRA''') (in gaèlicu irlandesu ''Óglaigh na hÉireann'', tradùidu "Voluntàrios de Irlanda"), a bortas inditada che a ''Old IRA'' (IRA antigu), fiat un'organizatzione militare nàschida dae is Voluntàrios Irlandesos (Irish Volunteers), chi in su 1919 su Dáil Éireann aiat reconnotu che a esèrtzitu de sa Repùbrica de s'Irlanda|Repùblic…'
 
Lìnia 4:
Sa denumenatzione IRA fiat cumpàssida pro sa prima borta durante sa [[batalla de Ridgeway]] (2 de làmpadas de su 1866). Dae tando is [[Fenianu|fenianos]] (natzionalistas irlandesos) si fiant organizados in «regimentos de s'IRA».
 
A partire dae s'IRA antigu, s'esèrtzitu paramilitare de sa República de Irlanda fiat abarradu in minoria e aiat formadu s'''IRA Anti-tratadu'', connotu prus a fatu che a ''IRA Ufitziale'', dae chi a pustis si diat ischirriare s' ''IRA Provisòriu''. Custu etotu aiat sufertusufridu a sighire de àteras ischirriaduras, fundamentalmente is de s' ''IRA Autènticu'' e de s' ''IRA de sa Continuidade'', ambos autoproclamados sighidores de s'Esèrtzitu de sa República de Irlanda. Sa majoria de sos irlandesos, nointames, disistimat custas rivendicatziones e custos grupos non contat subra s'apoderamentu populare de chi gosaiant is «provisiòrios». Su 28 de trèulas de su 2005 s'IRA at anuntziadu s'acabu de "sa luta armada".
 
== Grupos armados acapiados cun s'IRA ==
S'agatant grupos armados paramilitares vàrios chi usan su nùmene de Esèrtzitu Republicanu Irlandesu o voluntàrios irlandeses aboghende pro un'Istadu soberanu e indipendente dae su Regnu Unidu, chi pretendent s'[[Irlanda|ìsula de Irlanda]] intrea incluende duncas is conteas chi oi in die faghent parte de s'[[Irlanda de su Norte]]. Totus si proclamant erederis de s'''IRA Original'' o «IRA Antigu», s'esèrtzitu de sa Repùblica de Irlanda, proclamada dae su parlamentu o Dáil Éireann in su [[1919]]:
 
* IRA Originale o «IRA Antigu» (1919–1922), reconnotu dae su Primu Dáil che a esèrtzitu legìtimu de sa Repùblica de Irlanda in su mese de abrile de su 1921, divìdidu in fortzas pro-Tratadu (s'Esèrtzitu Natzionale, tambene connotu che a fortzas de su Guvernu o de is Regulares) e is fortzas anti-Tratadu (is republicanos, irregulares o esecutivos) a pustis de su Tratadu.
Lìnia 17:
* IRA de la Continuidade (Continuity IRA - CIRA), àtera ischirriadura de sos annos 1980 a partire dae su PIRA.
* IRA Socialista (Socialist IRA - SIRA), ischirriadura làica de is annos 70 de su sèculu XX.
* IRA 2012 (IRA), formada dae s'unione in su mese de làmpadas 2021 de s'Esèrtzitu Republicanu Irlandesu Autènticu (IRA Autènticu), un'ischirriadura de s'IRA Provisòriu (PIRA); s'[[Atzione Republicana Contra de is Drogas]] (Republican Action Against Drugs - RAAD), formada dae ex-cumbatentes de su PIRA chi aiant inghitzadu una batalla contra de su narcotràficu, susetotus in sa tzitade de [[Derry]]; e dae is Fatziones [[Republicanas Indipendentes]], un'ammesturu de grupos de cumbatentes catòlicos distintos.<ref>{{Tzita web|url=https://www.heraldo.es/noticias/internacional/2012/07/27/tres_grupos_disidentes_unen_irlanda_del_norte_para_crear_nuevo_ira_197520_306.html|tìtulu=Tres grupos disidentes se unen en Irlanda del Norte para crear un nuevo IRA}}</ref> ​In s'atualidade s'IRA 2012 est inclùidu a intro de s'[[Esèrtzitu Republicanu Irlandesu Autènticu]] etotu, cun su nùmene de IRA Nou (New IRA - NIRA).<ref>{{Tzita web|url=https://www.theguardian.com/uk-news/2016/may/14/police-severe-terror-threat-ira-northern-ireland-bomb-attacks|tìtulu=Police ‘are facing severe terror threat from IRA’}}</ref>
==Riferimentos==
<references/>