Saint-Pierre e Miquelon: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 4:
'''Saint-Pierre e Miquelon''' (in [[frantzesu]] ''Saint-Pierre-et-Miquelon'', in [[limba basca|bascu]] ''Saint-Pierre eta Mikelune'', in [[limba brètone|brètone]] ''Sant-Pêr-har-Mìkelon''), est una [[Colletividades ultramarinas de Frantza|colletividade ultramarina de Frantza]]. Est costiuida de unu grupu de deghessete ìsulas montosas postas in s'[[otzèanu Atlànticu]] a sud de [[Terranoa]]. S'ìsula prus istèrrida est s'ìsula de [[Miquelon (ìsula)|Miquelon]] (216 km²), istesiada dae s'ìsula de [[Saint-Pierre (ìsula)|Saint-Pierre]] (26 km²) dae s'[[istrintu de La Baie]]. S'istèrrida totale est de 242 <abbr>km<sup>2</sup></abbr> pro unos 6.274 bividores, su cabulogu est [[Saint-Pierre (Saint-Pierre e Miquelon)|Saint-Pierre]].
 
== Geografia ==
Postu a illargu de sa costera otzidentale de sa penìsula de Burin in s'ìsula de [[Terranoa (ìsula)|Terranoa]], s'artzipèlagu de Saint Pierre e Miquelon est cumpostu de oto ìsulas (pro unu totale de 242 <abbr>km²) de chi petzi duas funt populadas.</abbr><ref>{{Tzita web|url=https://www.iedom.fr/IMG/pdf/ra2010_st-pierre-et-miquelon.pdf|tìtulu=SAINT-PIERRE2010 SAINT-PIERRE-ET-MIQUELON
ET-MIQUELON}}</ref> <abbr><abbr>Is ìsulas sunt susetotus de roca, cun costeras percossosas. Is ìsulas sunt geologicamente parte de sa làcana norte-esta de is montes [[Apalacos]]</abbr> impare cun [[Terranoa (ìsula)|Terranoa]].</abbr><ref>{{Tzita web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/saint-pierre-and-miquelon/|tìtulu=Explore All Countries -
Saint Pierre and Miquelon}}</ref>
 
''[[Miquelon-Langlade]]'', s'ìsula prus manna, si partzit de fatu in duas ìsulas; s'ìsula de Miquelon (fintzas narada ''Grande Miquelon'', 110 chilòmetros cuadrados) est unida a s'ìsula de Langlade (''Petite Miquelon'', 91 chilòmetros cuadrados) dae sa ''Dune de Langlade'' (fintzas naradu ''Istmu de Langlade''), una tula de arena longa unos 10 km.<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20121105204040/http://www.insee.fr/fr/themes/document.asp?ref_id=ip1178&reg_id=0#encadre1|tìtulu=Le recensement de la population à Saint-Pierre-et-Miquelon en 2006}}</ref> Una temporada manna ddas aiat ischirriadas in su sèculu XVIII, faghende·nde duas ìsulas a berus durante medas de deghes de annos, in antis chi is currentadas diant torrare a fraigare s'istmu.<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20121019161650/http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/IP731.PDF|tìtulu=Le recensement de la population
à Saint-Pierre-et-Miquelon}}</ref> ''Morne de la Grande Montagne'', su puntu prus artu de su territòriu, arribbat a 240m e s'agatat in Grande Miquelon.<ref>{{Tzita web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/saint-pierre-and-miquelon/|tìtulu=Explore All Countries -
Saint Pierre and Miquelon}}</ref>
 
Una de tres ìsulas, in tempus coladu populada, est ''[[Île-aux-Marins]]'', connota che a ''Île-aux-Chiens fintzas a su'' 1931. Custa s'agatat pagu a tesu dae su portu de Saint-Pierre. Est ispopulada dae su [[1963]].<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20121019161650/http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/IP731.PDF|tìtulu=Le recensement de la population
à Saint-Pierre-et-Miquelon}}</ref> Àteras ìsulas printzipales sunt ''[[Grand Colombier]]'', ''[[Île aux Vainqueurs]]'', e [[Île aux Pigeons.|''Île aux Pigeons''.]]
 
==Istòria==
Line 25 ⟶ 36:
 
S'artzipèlagu est divenidu unu territòriu ultramarinu (TOM) in su 1946, e a pustis, in su 1976, [[Dipartimentos e regiones ultramarinos de Frantza|dipartimentu ultramarinu]] (DOM), in antis de otènnere s'istatus atuale peri sa lege n° 85-595 de 11 de làmpadas de su 1985, acabadu dae sos disponimentos de sa revisione costitutzionale de 28 de martzu de su 2003, chi at creadu sa categoria genèrica de sas [[Colletividades ultramarinas de Frantza|colletividades ultramarinas]] (COM).
 
== Economia ==
Is bividores si sunt bìvidos traditzionalmente sa pisca praticada a illargu de sa costa de [[Terranoa (ìsula)|Terranoa]].<ref>{{Tzita web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/saint-pierre-and-miquelon/|tìtulu=Explore All Countries -
Saint Pierre and Miquelon}}</ref> Su clima, su territòriu pagu istèrridu e fintzas pagu saliosu no ant favorèssidu sa messaria.<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20120522153035/http://www.outre-mer.gouv.fr/?economie-saint-pierre-et-miquelon.html|tìtulu=Economie – L'Outre-Mer}}</ref> Dae su 1992 s'economia de su pische est bivende unu declinu lestru, fintzas pro neghe de is lìmites de pisca impostos dae su guvernu canadesu.<ref>{{Tzita web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/crossing_continents/4781886.stm|tìtulu=French islands bid for oil-rich sea}}</ref> Pro benidore sa colletividade ultramarina est imbestende in su [[turismu]] e s'[[acuacultura]], ma fintzas galu in una pisca prus diversificada<ref>{{Tzita web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/saint-pierre-and-miquelon/|tìtulu=Explore All Countries - Saint Pierre and Miquelon}}</ref>. In paris tempus si faghent esploratzione pro buscare lutones de [[petròliu]] e gasu de bogare.<ref>{{Tzita web|url=https://web.archive.org/web/20121105204040/http://www.insee.fr/fr/themes/document.asp?ref_id=ip1178&reg_id=0#encadre1|tìtulu=Le recensement de la population à Saint-Pierre-et-Miquelon en 2006}}</ref>
 
==Demografia==
Sa populatzione de Saint-Pierre e Miquelon arribat a 6.274 bividores. Sa populatzione est massimamente de orìgine [[Normandia|normanna]], [[Paisos Bascos|basca]], [[Bretagna (regione istòrica)|brètone]] e [[Acàdia|acadiana]]. Sa limba ufitziale est su [[frantzesu]]. Sa [[limba basca]], su cale impreu fiat tramandadu dae carchi famìlia de sa zona, s'est ispèrdida a sa fine de sos annos '50 de su de 20 sèculos.<ref>{{Tzita web|url=https://books.google.de/books?id=fXZaLhmVt2IC&pg=PA97&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tìtulu=The French Atlantic: Travels in Culture and History}}</ref> Sa populatzione est a manna majoria [[Cristianèsimu|cristiana]], in piessignu [[Crèsia catòlica|catòlicu romana]].<ref>{{Tzita web|url=https://www.britannica.com/place/Saint-Pierre-and-Miquelon|tìtulu=Saint-Pierre and Miquelon
archipelago, North America}}</ref>
==Riferimentos==
<references/>