Nirvana: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
m Bot: Aggiungo: hi:निर्वाण
m Bot: Aggiungo: gu:નિર્વાણ; modifiche estetiche
Lìnia 1:
Su '''Nirvāṇa''' ([[sanscritu]]: निर्वाण, trasliterau {{unicode|'''nirvāṇa'''}}; [[Pāli|pali]]: निब्बान '''nibbāna''', [[Limba cinesi|cinesi]]: 湼槃 '''niepan''', [[Limba giaponesi|giaponesi]]: 涅槃 '''nehan''', let. ''estintzioni'') est unu fueddu presenti in s'[[Induismu]], in su [[Giainismu]], ma fundamentali meda est prus chi atru in su [[Buddhismu]].
 
== In s'[[Induismu]] ==
In s'Induismu su ''nirvāṇa'' indicat s'estinghidura de is disigius a susu de su mundu e sa realizatzioni de sa liberadura (''mukti'' o ''moksa'') de s'illusioni (''maya'').
In sa [[Bhagavadgita]] benit definiu commenti "brahmanirvāṇa", sa studadura de su ''deu'' (ego), in su [[Brahman]], me is [[Upaniṣad]] ddi narant ''turiya''. De precisai est chi in s'[[Induismu]] su fueddu ''nirvāṇa'' no tenit sa propia difusioni e centralidadi ca tenit in su [[Buddhismu]], custu fatu est gratzias a su usu mannu ca nd'aiant fatu is iscollas fundadas de su [[Buddha Shakyamuni]].
 
== In su [[Buddhismu]] ==
In su [[Buddhismu]] su ''nirvāṇa'' est su fini urtimu de sa vida, sistadu innui si scrufit sa liberadura de su daori (''duhkha'').
Sa dotrina de su ''nirvāṇa'' in su Buddhismu is prus de is botas no benit definia cun fueddus positivus, ma negativus: de su momentu chi su ''nirvāṇa'' est prus inguddeni de su pentzamentu ratzionali e de su limbagiu, no est possibili afirmai su chi est ma, prus chi atru, su chi no est. Nau custu tocat precisai ca sa dotrina de su ''nirvāṇa'' pigat significaus diversus a sigundu de s'iscolla buddhista, de su periodu istoricu e de su logu innui issa est stetia esposta.
 
=== Natura de su ''nirvāṇa'' ===
Su [[Buddhismu]] creit in s' [[arrènascida]] de onnia spècia. Si su ''[[karma]]'' de sa vida est negativu sa vida podit sighiri in su sunfrimentu, si a su contrariu si at unu ''karma'' positivu sa vida sighit in s'illusioni de su praxeri. <br />
Sigundu su [[Buddhismo de is Nikāya]] sa fini de is sunfrimentus, de is daoris e de is passionis, bellas e mabas, si podit sodighiri sceti cun su ''nirvāṇa''. Su ''nirvāṇa'' est arranesciri a si liberai de is tres pecaus fundamentalis: sa brama, s’odiu e s’illusioni. ''Nirvāṇa'' no est su "nudda", issu descritu mai benit e chi ddu at realizau ddu indicat commenti una immensa, inimmàginàbili e impassìbili cussèntzia i est sodighiu sceti de is [[arhat]]. <br />
Po su [[Buddhismu Mahāyāna]] su ''nirvāṇa'' de is iscollas de su [[Buddhismo de is Nikāya]], e duncas cussu de is ''[[arhat]]'', est unu ''nirvāṇa'' inferiori ca no currispondit a s'istadu de [[Buddha]] prenamenti illuminàu (sanscritu ''Samyak-sam-buddha''). Est unu ''nirvāṇa'' frimmu (sans. ''[[pratisthita nirvana]]'') a su cali su [[Mahāyāna]] oponit su nirvāṇa no frimmu (sans. ''[[apratishtita nirvana]]''). Cussus chi sodighint su ''nirvāṇa'' de is [[Mahāyāna]] (is [[Buddhas]] prenamenti illuminàus e is ''[[aryabodhisattva]]'') no torrant a arruiri me is atividadis samsaricas (''[[saṃsāra]]'') ma nimmancu in sa frimmesa de su ''nirvāṇa'' de is iscollas de su [[Buddhismu de is Nikāya]], est a nai negant is passionis ma puru s'imperturbabilidadi de su ''nirvāṇa'' frimmu, custu assumancus fintzas a candu ddui funt esseris chi sunfrint de salvai. Po is iscollas [[Mahāyāna]], [[Madhyamika]] e [[Cittamatra]], no ddui est nisciuna diferèntzia a intru de ''[[saṃsāra]]'' e ''nirvāṇa'' e duncas no ddui est unu logu a foras de su costumau innui realizai sa beridadi urtima e su ''nirvāṇa'' atotu.
Aici sigundu [[Nagarjuna]]: «No ddui est sa prus pitica difèrentzia a intru de ''saṃsāra'' e ''nirvāṇa'', ni sa prus pitica difèrentzia a intru de ''nirvāṇa'' e ''saṃsāra''». ([[Madhyamakakarika]], XXV, 19)
Lìnia 28:
* S. Collins. ''Nirvana a and Other Buddhist Felicities: Utopias of the Pali Imaginaire''. New York, 1998.
* R. F. Gombrich. ''Kindness and Compassion as Means to Nirvana''. Amsterdam, 1998.
* Thomas P. Kasulis. ''Nirvana''. In ''Buddhism and Asian History''. Pubblicato da Joseph Mitsuo Kitagawa and Mark D. Cummings, New York, 1989, pp. 395–408.
* E. Obermiller e H. S. Sobati. ''Nirvana'' in ''Tibetan Buddhism'' Delhi, 1988.
* E. J. Thomas. ''The Road to Nirvana: A Selection of the Buddhist Scriptures Translated from the Pali''. Rutland, Vt., 1992.
* A. Tilakaratne, e University of Kelaniya. ''Nirvana and Ineffability: A Study of the Buddhist Theory of Reality and Language''. Sri Lanka, 1993.
 
[[CategoryCategoria:Buddhismu]]
 
[[Category:Buddhismu]]
 
[[ar:نيرفانا]]
Line 54 ⟶ 53:
[[ga:Nirbheána]]
[[gl:Nirvana]]
[[gu:નિર્વાણ]]
[[he:נירוואנה]]
[[hi:निर्वाण]]