Rugby: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lìnia 36:
** Un giogadori cun dduna ferida chi sambinat depit essi remplasau e chi in is 15' de giogu reali podit torrai in campu podit torrai a pigai su postu de su remplasu imbuccai a su postu suu. Chi invecis no ci dda fait su remplasiu abarrat in campu.
* In campu nci depint essi unu arbitru e duus giugi de linia, chi is partìas funti importantis podit essi presenti peri su "TMO" (Television Match Officer) ca depit, solu chi ddu rechedit s'arbitru, de verificai solu chi una azioni in area de meta at fatu fai o nonu una signadura balida (s'arbitru podit peri annullai).
* Su giudiziu de s'arbitru no si podit discutiri e issu, chi po is suas decisionis funti nascius reclamus, podit fai poniri su puntu de una puntada de pei de punizionicastigu o una accioccu de 10 metrus.
* S passaggiu si podit fai cun is manus (sceti in fatu o de lau), oppuru cun si peis (peri a innantis – sceti chi su ca depit riciri sa boccia siat su propriu calciadori o unu cumpangiu suu partiu a palas de issu in su mentris o a pustis de sa puntada de pei -, ddi nanta in italianu "calcetto" - "grubber" – chi arrasigat sa terra o "up and under" chi est a campanili).
* Su placcaggiu est cuncediu sceti in su giocadori ca tenit sa boccia e est cuncediu de su bustu a is peis, oxinonu est fallu.
Lìnia 45:
** Lassai sa boccia
** Si pesai de sa boccia
** Singialai una meta (chi su placcaggiu siat succediuaccuntéssiu accanta de sa linia de meta)
* Chi sa squadra ca at subìu unu fallu tenit sa boccia e arrenescit su propriu a abarrai in dduna situazioni de giogu bona, s’arbitru cuncedit su "giuamentu", su fallu no benit sulittau e sa squadra podit sighiri s’azioni; chi, cantu sighit custa azioni, custa squadra no iat a arrenesciri a tenniri su giuamentu, s’arbitru iat a torrai in su puntu de sa prima infrazioni po pigai una decisioni (puntada de pei de punizionicastigu, accioccu) a giuamentu de sa squadra ca at tentu su fallu.
* Candu benit comittia una infrazioni prus pittica (pon’esempiu unu "a innantis" no borfiu), in su propriu puntu si giogat sa "accioccu".
** Su accioccu benit cumpostu de elementus de totu is duas is squadras: minimu 5 giogadoris po squadra, de custus 3 in prima linia (is duus pilonis e su carronadori), facci a paris in 2 gruppus.
Lìnia 52:
** Sa conca e is palas de is giogadoris accioccaus depint essi a pissu de sa linia de is fiancus.
** Su giogadori in prima linia (ca tocat is avversarius) no depit tenniri sa conca accanta a sa de unu suu cumpangiu de squadra (is duas partis s’incasciant).
** A lestru a lestru a pustis de s'ingaggiu, est a nai ca is primas linias si funti tocadas, su mesanu de accioccu de sa squadra cun deretu de introduzioni (chini no at comitiuo infrazioni) at a ponni a intru sa boccia cun totu is duas is manus e cun scieti una movia a su centru de su passadizzu formau de is primas linias. S'accioccu no depit girai prus de 90°, chi custu succeditaccuntéssit s’at a repitiri sa mschia.
** Candu sa boccia est in su passadizzu podit essi carronada, est a nai ca ogna giogadori de prima linia si dda podit accostai cun is peis a sa parti sua, normalmenti custa azioni dda fait su carronadori de una de is duas squadras ( is pilonis depint podrai sa spinta). Su carronadori, difatis, comenti ponit in conca su fueddu, depit in s'accioccu portai sa boccia a sa sua squadra, contra a su chi si creit no ddu fait cun is carronis ma cun ddunu movimentu a girai de su pei destru ca “bettat unu ganciu” a sa boccia. Is unicus giogadoris de unu accioccu ca si podint pesai funti is terzas linias , ddu podinti fai, cun boccia perdia, sceti candu sa boccia est bessìu de s'accioccu o,in attaccu, pigandu in is proprius pei sa boccia binta.
** In su 2007 s'International Rugby Board (IRB) at definìu regolas noas po s'accioccu, in particolari su mesanu ponit a intru s'ovali a pustis de is comandus "crouch, touch, pause... engage!" (bascius, tocu, pasu, ingaggiu) de s'arbitru.
* Sa boccia de unu accioccu no podit essi arregortu chi bessit de su tunnel de insertamentu, chi custu iat a accadiri s'arbitru fait repitiri s'accioccu oppuru su cambiu de possessu de sa boccia po insertai sa boccia o una touche.
* Si fait unu "a innantis" candu sa boccia si fuit de is manus de unu giogadori e issu no arrenescit a ddu torrai a pigai primu chi tochit terra orruendu a innatis de issu. Si cummetit su propriu unu "passaggiu a innantis" candu unu passaggiu fatu cun is manus erribat a unu cumpangiu de squadra ca s’agatat a innantis de sa linia de sa boccia. Unu "a innantis" benit sanzionau cun ddunu accioccu chi no est borfiu o con dduna puntada de pei de punizionicastigu candu est fatu volontariamenti.
* Sa remetia laterali o touche si fait cun is pacchittus de accioccu de is duas squadras ordinadas (totus o in parti) in fila unu accanta a s’atru, dividìus de sa linia immaginaria de sa bessìa de sa boccia. Is giogadoris ca cumponint sa fila si depint ponni tra sa linia de is 5 metrus e sa de is 15 metrus, cun ddunu discansu tra issus de 1 metru. Is atrus giogadoris si depinti tenniri in is parallelas immaginarias tiradas a minimu 10 metrus de suordinamentu de touche.
* Sa touche si fait de su puntu auba sa boccia est bessia de su campu, ma noin su caso chi sa boccia siat bessìa a pustis ca ddi siat istetia donada una puntada de pei, de unu puntu de su campu a pustis de sa propria linia de is 22 metrus, "deretamenti a forasi", est a nai sena aca apat tocau terra in su campu de giogu primu de bessiri. In custu casu sa touche s’at a fai a s’artaria de su punt de aundi est istetia donada sa puntata de pei a sa boccia.
* Si podit fai peri sa "touche lestra" est a nai giogai sa remittia sena abettai s’ordinamentu de is avversarius. Custu est possibili chi sa boccia no at tocatu cosas ca no funti includias in su giogu (spettadoris, cartellonis publicitarius), est sa chi est bessia e no s’est ancora formau s'alliniamentu de sa touche. Sa boccia depit essi remitia in giogu abarrandu cun is peis a foras de sa linia de s’uru de su campu, no ponendi a innantis su puntu de bessìa de sa boccia indicau de su giugi de linia e passandudedda a un cumpangiu ca est a innantis de sa linia de is cincu metrus sena comettiri "passaggiu a innantis".
* Is infrazionis prus gravis, comenti s'antigiogu e su giogu a foras, funti punias cun ddunu carci de punizionicastigu.
* Is fallus de antigiogu funti totus is infrazionis ca "boccint" su giogu e cussas ca ponint in perigulu s'incolumitadi de s'avversariu, funti punias cun su cartellinu grogu (espulsioni po 10') o rubiu (espulsioni definitiva).
* Su "giogu a foras" benit sulittau candu unu giogadori, agatandusì a foras de sa parallela immaginaria a sa linia de meta ca passat po sa boccia, pigat parti in cali chi siat manera a s'azioni.
* SaSu "punizionicastigu" podit essi “puntada” de cali chi siat giogadori de sa squadra ca at tentu su fallu, e funti possibilis 4 sceberadas: puntada de pei tra is palus, puntada de pei in touche, accioccu in ordini, fai torrai a partiri una azioni.
** Chini donat una puntada de pei a sa boccia ddu podit fai in d’ogna direzioni e giogai sa boccia torra.
** Est possibili donai una puntada de pei deretamenti in touche: in custu casu sa remitia s’at a fai, de sa squadra ca at donau una puntada de pei a sasu punizionicastigu, sempri de su puntu aundi sa boccia est bessìa, indipendenti de su puntu aundi est istetiu donau su carci de sasu punizionicastigu.
** Si podit, nandudeddu a s'arbitru, donai sa pauntada de pei de sasu punizionicastigu deretamenti a sa genna. Chi arrenescit, sa squadra ca at otènniu sasu punizionicastigu godangiat 3 puntus.
[[File:RWC2007 SA-England try.jpg|thumb|300px|Realizazioni de una meta]]
[[File:Tackle.JPG|thumb|300px|Realizazioni de unu placcaggiu]]
*
** Is cumpangius de squadra depint abarrai a palas de sa boccia fincias a candu custa no pigat sa puntada de pei.
** Is avversarius si depint tenni in sa parallela immaginaria tirada a minimu 10 metrus de aundi benit battiabattiu sasu punizionicastigu.
* Sa meta balit 5 puntus: est balida sceti chi sa boccia benit streccada a terra in s'area de meta de sa squadra avversaria. Chi sa boccia benit streccada in sa propria area de meta si narat "annullada".
* Sa "meta tecnica" ("Penality Try") (5 puntus) benit assignada, po decisioni de s'arbitru, chi sa squadra ca est in defensa comittit unu fallu, sena su cali una meta iat istetia signada.
* A pustis de sa meta, in manera perpendiculari a su puntu aundi sa boccia at tocau su terrenu, si donat una puntada de pei a sa boccia e si provat sa "trasformazioni", simili a sa puntada de pei de punizionicastigu tra is palus, ma de su valori de 2 puntus.
* Candu si donat una puntada de pei in mesu a is palus o si provat sa trasformazioni, sa boccia podit essi posta in ddunu tesinanta nau "piazzola". In su tempus passau battiant a su calciadori pagu pagu arena aundi ponni sa boccia.
* Su "drop" o "carciu de rimbalzu" est una particolari puntada de pei auba unu giogadori, de cali chi siat posizioni de su campu, donat unu carci a sa boccia - a pustis de dd’essi fatu rimbalzai – in sa genna de sa squadra avversaria. Balit 3 puntus (comenti sasu punizionicastigu). Chi su "drop" benit fatu comenti carciu de cumenzu, de reprendia de su giogu apustis de una signadura oppuru a pustis de unu "mark", peri chi sa boccia passat tra is palus e a pissu de su palu de trevessu de sa genna no benint donaus puntus a sa squadra ca at fatu su carci.
* Su "mark" est s’arregolli “al volo” in is proprius 22 metrus sa boccia carciada de s'avversariu. Donat deretu a una puntada de pei libera cun is avversarius a 10 metrus de fai in su puntu. Depit essi tzerriau "mutìu" aboxinandu "mark!" in su momentu de sa presa fatu in su puntu de su giogadori ca ddu at tzerriau. In origini si podiat tzerriai su "mark" in d’ogna logu de su campu e, fincias a su 1977 si podiat carciai in sa genna po otènni puntus.
 
Lìnia 146:
</div>
|}
 
== Comenti si contant is puntus ==
Ogna [[meta (sport)|meta]] fata balit cincu puntus.
Sa squadra ca at fatu una meta tenit deretu a una puntada de pei de ''conversioni'' o ''mudanza'' ca balit duus puntus: su carci si donat de sa posizioni e perpendicolari a su puntu aundi s'est fata sa meta cicchendi de arziai sa boccia prus in artu de su palu trevessu de sa genna. Atrus tipus de carcis funti is de ''castigu'' e de ''rimbalzu'' ca chi arrenescint donant tres puntus. A su carci de castigu comenti su de mudanza ddi nanta ''assentau'' poitta sa boccia est firma in terra invecis su carci de rimbalzu benit fatu in dduna azioni de giogu a pustis de essi fattu rimbalzai sa boccia in su campu.
=== Mudadas in su contu de is puntus ===
Cun is annus, su rugby at mudau medas bias su contu de is puntus, e po unu pagu de tempus (fincias a su [[1893]]) mudada peri de Paisu a Paisu.
 
In is primus tempus baliant sceti is mudanzas e is drop, e is metas baliant 1 puntu ca naranta "goal" ( su tremini "try" impreau in s'inglesu, boliat nai propriu ca donada su deretu a "provai" sa puntada de pei). No si podiant tentai carcis a puntu in is castigus, custu est istetiu permitiu sceti de su 1893. Tra su [[1888]] e su [[1977]] di podiat tentai de "agatai una genna" cun su "carci de mark" (fatu cun sa manera de su drop). Si tenit deretu a carciai sena fasciugu de is avversarius a pustis de s'arregorta de sa boccia primu chi tochit terra a pustis de unu carci (up-and-under) avversariu. Oi si podit fai sceti arregollendu sa boccia in is proprius 22 metrus e de su 1977 non si podit carciai in sa genna.
 
Is puntus furint introdusius, a su mancu in s'Inghilterra, in su [[1886]]: in su tempus ant'a acabai peri poitta est istetiu postu su carci de mark (boccia pigada primu de tocai in terra) (introdusiu in su [[1891]] - pesau po contai is puntus in su 1977). Sa mudada a su mancu po sa RFU inglesa at a essi sa sighenti:
 
{| border=1
|+ '''Attibuzioni puntus'''
! Annu!! Meta!! Mudan.!! Drop!! Castigu!! Mark
|-
| 1886|| 1|| 2||2||no previdia||no previdiu
|-
| 1888|| 1|| 2||2||no previdia||4
|-
| 1891|| 2|| 3||4||no previdia||4
|-
| 1893|| 3|| 2||4||3||4
|-
| 1905|| 3|| 2||4||3||3
|-
| 1947|| 3|| 2||3||3||3
|-
| 1971|| 4|| 2||3||3||3
|-
| 1977|| 4|| 2||3||3||no possibili
|-
| 1992|| 5|| 2||3||3||0
|-
|}
 
Fincias a su 1893 nci furint maneras unu pagu diversas, de Paisu a Paisu, de contai is puntus.