Mialinu Pira

antropòlogu, iscritore e giornalista sardu
« B'at cosas chi pro las cumprèndere bi cheret tempus e isperièntzia; e cosas chi cand'unu at isperièntzia no las cumprendet prus. Cosas chi pro furtuna s'irmentican e cosas chi pro furtuna s'ammentan; e cosas chi si creden irmenticadas e chi imbetzes una die a s'improvisu torran a conca »


Artìculu in LSC

Michelangelo Pira, connotu in sardu che Mialinu Pira (Vitzi, 26 martzu 1928 – Cuartu Sant'Aleni, 5 lampadas 1980), giornalista, antropòlogu e iscritore italianos, est istadu unu istudiosu de sa limba sarda e de is problemas chi dda pertocant.

Biografia modìfica

Est nàschidu in Vitzi, in provìntzia de Nùgoro, in una famìllia de pastores. A pustis de unos annos, galu meda pitzocheddu e a fatu chi sa mama est morta, s'at tramudadu a Oscheri in ue su babbu paschiat sas arbeghes. At fatu s'aviamentu e su litzeu calssicu in Tàtari.

A pustis de sa laurea in literas, Mialinu Pira at sighidu a partire de sos annos 70 e fintzas a sa morte, s'atividade giornalistica, fintzas che incarrigadu in s'ufìtziu imprenta de s'amministratzione regionale de sa Sardigna. Cunsideradu unu esponente sui generis de s'iscola antropològica de Casteddu, at insingadu antropologia culturale e istòria de su giornalismu in sa facultade de Sientzias Polìticas de s'Universidade de Casteddu. Impressionadu dae is istudios de Antonio Pigliaru e Antonio Gramsci, at articuladu sa pensada sua subra sos temas de sa limba e de sa cultura cun particulare riferimentu a su cuntestu de sa Sardigna de sa segunda mitade de su noeghentos. In su 1968 at isvilupadu, in Sardegna tra due lingue, una anàlisi originale de is problemas sòtziu-linguisticos de sa Sardigna, acarende sa chistione de su perìgulu de s'isperdere pro su sardu, che cusseguèntzia de su disausu.

Pro sa de tres retzas televisivas de sa RAI s'at incuradu de unu reportage subra unas bisuras antropològicas de sa provìntzia de Nùgoro. Est autore de La rivolta dell'oggetto, imbentàriu de is problemas de sa Sardigna in su momentu de sa trasidura dae una sotziedade agro-pastorale a sa moderna de sos consumos e de sas bisuras noas subra s'identidade de su pòpulu sardu.

Cun La rivolta dell'oggetto, essidu in su 1978, Mialinu Pira at acaradu sa chistione de s'identidade, furriende su relatu de dipendèntzia de in su cale s'agataiat sugeta sa cultura sarda; a pàrrere suo fiat possìbile unu isvilupu alternativu de s'organizatzione sotziale e educativa in ue, ispèrdidu s'istadu, sa sotziedade si faghiat base de una educatzione continuada.

At collaboradu cun sa revista «Ichnusa» e àteros periòdicos. Est mortu de unu improntu in Marina di Capitana, fratzione de Cuartu.

A issu sunt titulados:

Òberas modìfica

  • Sardegna tra due lingue, Casteddu, La Zattera 1968
  • La rivolta dell'oggetto. Antropologia della Sardegna, Giuffré, Milanu, 1978
  • Paska Devaddis, per un teatro dei sardi, Editziones della Torre, 1981
  • Sos Sinnos, Editziones della Torre, 1983
  • Isalle, AM&D Editziones, 1996
  • Il Villaggio elettronico, 1997

Bibliografia modìfica

  • Giulio Angioni et al. (a incuru de Felice Tiragallo), La ragione dell'utopia. Omaggio a Michelangelo Pira, Milanu, A. Giuffrè, 1984 [SBN =IT\ICCU\SBL\0604566]
  • Francesco Casula, Letteratura e civiltà della Sardegna, vol. I, Patiolla, Grafica del Parteolla, 2011, pp. 214-224.

Ligàmenes a foras modìfica

Controllu de autoridadeVIAF (EN35292728 · ISNI (EN0000 0000 7862 5896 · CIRIS (IT437 · BIBSYS (EN90613565 · GND (DE120673754 · LCCN (ENn85001775 · SBN (ITCFIV044311 · SUDOC (FR079049044 · WorldCat Identities (ENn85-001775