Educatzione: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added
Immagine
No edit summary
 
Lìnia 2:
[[File:Finnish adult education centre.jpg|150px|thumbnail|left|Tzentru finlandesu pro s'educatzione e sa salude de sos mannos.]]
[[File:Jan Steen school class with a sleeping schoolmaster, 1672.jpg|thumb|Jan Steen (1672)]]
Sa '''educatzione''' est s'attividadeatividade, chi sas curturas podenpodent cambiare in su tempus, chi est pro s'isvilupu de sas connoschentzias e facultades sotziales e proprias de una pessonepersone.
 
Picande in analisi sa radichina etimologica, su faveddu benit dae su [[limba latina|latinu]] ''educĕre'' (est a narrer "bocare a campu" o "bocare a fora su chi bi at in intro"), paragula cumposta dae ''ē-'' ("dae", "foras dae") e ''dūcĕre'' ("jucher", "ghiare", "battire"). SicundaSicundu dea atterosateros, benit dae s'atteruateru verbu latinu ''educare'' ("pesare" in su sentidu de imparare a unu pitzinnu comente si depet istare in su mundu).
 
Sa paragula de "educatzione" a s'ispissu si ponet a pare chin cussa de "imparu", mancari chi s'urtima cherjat inditare una tecnica chi punnat a "trasmitter" sapidorìa. Mancari chi sas istrategias istitutzionales podanpodant esser parte de unu prozettuprozetu educativu, su significu de "educatzione" est prus largu e bolet narrer, prusaprestu, a nde bocare a fora una calidade o cumpetentzia chi galu non tenet manera de si esprimer a massimu.
 
Eppuru, mancari chi s'etimologia niet su beru, bi at galu cunfusione meda a pizu de sa paragula. In medas curturas, "educada" est una pessonepersone chi sichit normas sotziales (péri non iscrittasiscritas) de manera curreta; in atterasateras, comente in cussa anglosassone, narrer ''education'' est su matessi de boler narrer "imparu". Su chi est tzertu, de cada manera, est chi sos duos significos (unu chi pertoccatpertocat una pessonepersone ischìa e s'atteruateru chi pertoccatpertocat su cumportamentu chi tenet) sunsunt a curtzu meda, mancari chi non si los depat cunfunder.
 
Bi at tres tipos de educatzione: cussa formale, cussa non formale e cussa informale. Su primu campu de su ischire chi at istudiàu sos problemas a pizu de s'educatzione fit sa pedagogia, chi zirat in tundu dea s'educatzione de sos piseddos. PacDe pac'ora est naschia sa dissiplina de sas issentzias de s'educatzione e de sa formatzione, chi pertoccanpertocant fintzas s'edade a mannu, fachènde de sa paragula "formatzione" su matessi de "educatzione".