Custu artìculu est iscritu in sa grafia logudoresa. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · LSC · nugoresu


La casa de papel (in sardu: Sa domo de pabilu) est una sèrie de sa televisione ispagnola pensada dae Álex Pina.

Postis sa manna resessida in su canale Antena 3, sa serie est istada acchirida dae Netflix chi at torradu a tasmìtere sa prima istajone modificada, abbasciende sa durada de sos episòdios e dividinde·la gai in duas partes; poi at prodùidu àteras duas istajones, finzas issas divididas in duas partes.

Trama modìfica

Prima et segunda parte modìfica

S'istòria contat sos isvilupos de una rapina in manera estremamente ambitziosa e originale. Cominzada cun sa rupida in sa Fábrica Nacional de Moneda y Timbre, in Madrid, pro fàgher istampare mizas de milliones de dinaris, pro poi fuire cun su buttinu. S'autore de custa impresa est un'òmine connoschidu comente "su Professore". Su reclutamentu de ogni membru de s'iscuadra no est casuale pro nudda: su Professore, difattis, isseberada attentamente unu gruppu de indivìduos cun pretzedentes penales, chie, pro motivos de estrassione sotziale, non tenent nudda de pèrdere. Dognunu durante s'assaltiada agit bestidu de ruju cun una mascara de su pintore ispagnolu Salvadòr Dalí.

Cunsideradu sa proibitzione de revelare sa pròpia identidade, dogni membru de s'iscuadra benit assignadu su nùmene de una tzitade: Tòkyo, Mosca, Berlino, Nairobi, Rio, Denver, Hèlsinki e Oslo. No solu sas identidades depent restare cuadas, ma pro preservare sa professionalitade benit fintzas proibidu de esser in relascione de amistade e nemmancu de affettu. Sos protagonistas si cuant pro chimbe meses in d'unu cuile abbandonadu e mannu meda, in sas campagnas de Toledo, pro si preparare in manera adeguada, faghende totu sas simulatziones netzessàrias pro afrontare cale chi siat imprevistu. Sa pizzinna paraluminada Tòkyo est sa boghe narrante chi cummentat sas diferentes dinàmicas de su fattu.

Durante s'acumprimentu de sos eventos, benint in divergentzias tra issos e sun a proa ad arruinare tota s'operatzione in manera costante. Finghende·si politziottos de sa Guàrdia Civil chi iscortan unu tir pienu de bobinas de pabilu pro dinari, sos cumponentes de sa bandha resessint a intrare in sa zecca de Istadu, in un' atzione coordinada dae s'esternu dae su Professore. Dae su momentu chi sos occupantes benint tentos, su mere de sa bandha (Berlino) pro evitare disamistades cun issos tottus, li narat dae subbitu chi non cherent fàgher male a nisciunu. Sa reclusione intro s'edifiitziu dia depper durare 10 dies, su tempus netzessàriu pro istampare sa summa determinada e fuire.

Sa politzia s'organitzat e mandat comente negotziadora s'ispetora Raquel Murillo, una fèmina determinada, mama de una pizzinna e cun una difìtzile situatzione personale. Totu paret protzedire comente pensadu dae su Professore, puru totu sas mossas pro cuntrastare sos tentativos de sa politzia de frimmare sa rapina, ma a unu tzertu puntu, nonostante s'accurada preparatzione, s'istòria cambiat de manera inaisettada, puru sas vidas de sos protagonistas, fintzas sa de s'ispetora Murillo, rischiende de arruinare sos pianos. Sa rapina andat bene e sa bandha fuet in isulas maravigliosas in grupos de duos, girende su mundu pro duos annos.

Terza e quarta parte modìfica

Sos membros de su gruppu torrana a si riunire cando Rio benit tentu dae sa politzia, e detzident de l'agiudare organizzende un'àtera rapina: custa bolta cheren furare s'oro de sa Banca de Ispagna. Custu pianu fit istadu pensadu 5 annos in antis dae Berlino e Martín, un'amigu sou chi partètzipat cun su nùmene de Palermo comente mere, bidu chi Berlino l'aiant mortu sas Iscuadras Ispetziales in sa Zecca. Sa bandha si reunit in una parte de unu monastèriu fora de Firenze e istùdiat pro circa 5 meses su piano nou e sos mètodos de cuntratatzione pro otènnere sa libertade de Rio, chi in su frattempus benit torturadu e interrogadu in unu logu cuadu. Intrana in sa bandha fintzas Marsìglia, militare meda animalista, e Bogotà, su mezus saldadore de su mundu.

Finghende·si sa VI Armada de sa I Cumpagnia BPAC de s'Esercitu Ispagnolu, bennidu pro garantire sa seguridade de s'edifitziu, dae chi mizas de dinari sunt istados bettados dae calchi dirigìbiles subra Madrid, causende unu caos generalizadu, sa bandha penetrat in sa sede centrale de Madrid de su Bancu de España, inue b'at protestas de su pòpulu in favore de sos rapinadores, sequestrende totu sas personas in su bancu. Arrivende fintzas a 48 metros sutta terra, sos rapinadores s'agatant addainanti a s'impedimentu printzipale a sa bona resessida de su pianu: s'oro e sas cascettas prenas de secretos de Istadu, chi sos rapinadores cherent impreare pro recattare sa forza pubblica, sunt cuadu intro una camera blindata chi, in casu de manomissione, s'allagat in pagos minutos. Ponzende una camera de decompressione e cun s'aggiudu de tutas de sub e bombulas de ossìgenu, sos rapinadores resessint a cumpletare sa missione. Bogotà e Nairobi incominzant subbitu sas operatziones pro fùndere sas 90 tonelladas de oro de sa Riserva Natzionale Ispagnola.

In su frattempus, su Professore e Lisbona (su paranùmene de s'ispetora Murillo), cuntrattant dae unu camper ipertecnològicu sa liberatzione de 40 preadus in càmbiu de Rio, negotziende cun sa disappiedada ispetora de sa Politzia Alicia Sierra, cussa chi at interrogadu e fattu torturare Rio, e cun su Coronellu Luís Tamajo, mere temporaneu de sos Servìtzios segretos de Ispagna, addelantadu a su Coronellu Alfonso Prieto, chi fit malàidu. Sa cuntrattatzione andat bene e s'iscàmbiu est a sas 8 de manzanu. In su frattempus, in su bancu Rio lassat Tòkyo, chi reagit coghende-si, e unu tiradori disparat a Nairobi, mentras abbaidat de una bentana su fizzu sou, battidu foras de su bancu dae Sierra.

Cutemporàneamente su Professore e Lisbona s'abbizzant d' èssere sighidos dae unu drone, ca calchi massajos, chi los aiant aggiudados a bessire dae su fangu in su camper, los aiant denuntziados a sa Guàrdia Civil. Issos duos abbandonant su veìculu e chircant de si cuare in unos àrbores, ma bi resessit solu su Professore. Lisbona si cuat in una fatoria accantu, ma benit agattada dae sos propietàrios e sa Politzia. Suárez, su mere de sas iscuadras, pro òrdine de Sierra, faghet finta de occhire Lisbona, pro fàghere crere a su Professore (connètidu a issa cun un'auricolare) chi siat morta e pro lu fagher arrendhere. Sergio, in su buscu, intimat gherra a s'Iistadu, ordinende a Palermo de si cumportare de cunseguèntzia. S'esercitu chirca de bintrare in su bancu cun unu blindato, ma benit frimmadu dae Rio e Tòkyo chi lanzat duos razos, chi destruent su veìculu.

Episòdios modìfica

Istajone Parte Episòdios Prima TV Ispagna Publicatzione Itàlia
Prima istajone 1 13 (9 in Antena 3) 2017 2017
2 9 (6 in Antena 3) 2017 2018
Segunda istajone 3 8 2019 2019
4 8 2020 2020

Personàzos e interpretes modìfica

Printzipales modìfica

  • Silene Oliveira / Tòkyo (parte 1- fintzas a como), interpretada dae Úrsula Corberó, doppiada dae Eleonora Retzes. Est sa boghe narrante de sa serie, tenet una relascione cun Rio e est subbitanea meda. Pro custu, a s'ispissa rischiat de arruinare sos pianos.
  • Raquel Murillo Fuentes / Lisbona (parte 1- fintzas a como), interpretada dae Itziar Ituño, doppiada dae Roberta Pellini. Est s'ispettora chi s'òcupat de sos negotziados cun su Professore in sa rapina de sa Zecca. De pagu separada dae su maridu chi est un omine violentu, cumintzat una relascione de affettu cun su Professore, acostagende·lu in sa rapina de su Bancu de España.
  • Sergio Marquina / Salvadòr Martín / Su Professore (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Álvaro Mortas, doppiadu dae Andrea Lavagnino. Est sa mente chi giughet sos rapinadores in su pianu.
    At realizadu personalmente sa rapina in sa Zecca, pensada dae su babbu, mortu in una rapina. Est su frade minore de Andrés de Fonollosa / Berlino.
  • Agustín Ramos / Mosca (partes 1-2, guest in sas partes 3-4), interpretadu dae Paco Tous, doppiadu dae Roberto Draghetti. Est unu ladru connoschidu meda e partètzipat cun su fìzzu Denver a sa fura in sa Zecca d'Istadu.
  • Andrés de Fonollosa / Berlino (partes 1-4), interpretadu dae Pedro Alonso, doppiadu dae Alessandro Quarta.
    Su professore lu ponet comente mere de sa fura. Est unu balente misogino chi tenet una forte personalidade chi li cunsentit de mantènnere su sàmbene frittu in sos momentos de difficultade. Su pianu de sa fura de su Bancu de Ispagna est istadu pensadu dae isse cun Palermo e lassadu a s'eredade a su Professore 5 annos in antis de sa rapina a sa Zecca d'Istadu. Est su frade mannu de su Professore.
  • Ágata Jiménez / Nairobi (partes 1-4), interpretada dae Alba Flores, doppiada dae Perla Liberadores.
    Connoschida falsaria dae cando teniat 13 annos e ispacciadora, est mama de unu fìzzu chi no at tentu, de nùmene Axel ae chie cheret donare totu su dinari. Est una femina forte, ottimista, detzisa e determinada.
  • Aníbal Cortés / Rio (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Miguel Herrán, doppiadu dae Mirko Cannella. Est unu connoschidu programmadore informàticu, espertu de computer e de allarmes dae cando teniat 6 annos. Est issu chi s'òcupat de sos problemas tècnicos in sa fura. Tenet una relascione de affettu cun Tòkyo dae sos tempos de s'addestramentu a Toledo. Benit tentu e torturadu dae sa Politzia, pro custu sa bandha detzidet de organizzare sa fura a su Bancu de España. Durante custa rapina benit liberadu in càmbiu de 40 sequestrados.
  • Daniel Ramos / Denver (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Jaime Lorente, doppiadu dae Flavio Acuilone. Fizzu de Mosca, est creschidu chenza una bona istrutzione e, comente su babbu, s'est dedicadu a su crìmine. Est connoschidu pro èssere istadu unu ispacciadore et brigadore. At a incumentzare una relascione de affettu cun Mónica Gaztambide (Stoccolma), unu de sos preados, postis de l' aer salvadu sa vida. At a divennere su babbu adottivu de su fizzu de Mónica e Arturo, Cincinnati.
  • Mónica Gaztambide / Stoccolma (parte 1 - fintzas a como), interpretada dae Esther Acebo, doppiada dae Francesca Manicone. Segretària e amante de Arturo Román, e dae isse aisettat unu fizzu, chi detzidet de tènnere gràtzias a sas paràulas de Denver chi nde divenit su babbu adottivu. Instàurat una relascione de amore cun Denver, da igue su paranumene sou, chi derivat dae sa sìndrome de Stoccolma.
  • Arturo Román (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Enrique Arce, doppiadu dae Massimo De Ambrosis.Est su direttore de sa Zecca de Istadu. Chircat a s'ispissa de manipolare sos atteros preados pro li fagher agattare un'essida a su posto sou. Postis de sa fura a sa Zecca, diventat unu personatzu pùbblicu: detzidet de isfrutare sa notoriedade otennida dae pro faeddare in sos teatros, in sa TV e in sos social mèdia e animare su pòpulu. Est su babbu naturale de su fizzu de Mónica e Denver, Cincinnati.
  • Alison Parker (partes 1-2), interpretada dae María Pedraza, e doppiada dae Ruja Caputo. Arguta fizza de s'ambasciadore de su Regnu Unidu, amigu fidadu de sa reina Elisabetta II. Est unu de sos sequestrados prus importantes pro sos rapinadores. Cun issa, gratzias a su Professore, resessint a negotziare cun s'ispettore Murillo.
  • Yashin Dasáyev / Mirko Dragic / Hèlsinki (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Darko Peric, doppiadu dae Luca Graziani. Fit unu militare serbu omosessuale, cumpànzu de galera de su fradile, Oslo, cun s'ànimu zentile. Puru si no est unu duttore, dae sas esperièntzias in gherra at imparadu a curare sos cumpànzos suos dae feridas de isparos e infetziones.
  • Dimitri Mostovói / Radko Dragic / Oslo (partes 1-2, guest partes 3-4), interpretadu dae Roberto García, doppiadu dae Alessandro Ballico. Est unu de sos rapinadores, militare serbu, su segundu istrànzu, fradile de Hèlsinki.
  • Bogotá (partes 3 - fintzas a como) interpretadu dae Hovik Keuchkerian, doppiadu dae Gianluca Tusco. Saldadore e rapinadore professionista, tenet sette fìzzos ispartos pro su mundu, est unu membru nou de sa bandha, reclutadu pro sa fura de su Bancu de España.
  • Martín Berrote / Palermo (partes 3- fintzas a como), interpretadu dae Rodrigo de sa Serna, doppiadu dae Gianluca Cortesos. Amigu fidadu de Berlino, pro chie probat unu sentimentu de affettu cuadu. Cun isse at organizadu sa fura a su Bancu de España, innantis de fagher sa fura in sa Zecca.
  • Alicia Sierra (parte 3- fintzas a como) interpretada dae Najwa Nimri, doppiada dae Claudia Catani. Est sa disappietada ispettora de sa Politzia chi s'òcupat de sos negotziados de sa fura a su Bancu de España.
  • Marsìglia (partes 3- fintzas a como) interpretadu dae Luka Peroš, doppiadu dae isse matessi. Membru de sa bandha a fora de su Bancu de España, ponet in cuntattu su Professore cun sos negotziadores tràmite antigos cellulares chenza internèt e GPS.
  • Julia / Manila (guest parte 3, parte 4- fintzas a como), interpretada dae Belén Cuesta, doppiada dae Gemma Donati. Faghet finta d'esser una de sos preados, ma est in realidade una de sa bandha in s'occasione de sa fura a su Bancu de España. Est sa sorrastra transessuale de Denver e figliozza de Mosca. Su nùmene sou de piseddu fit Juan e umpare cun Denver organizaiant furas minores.
  • César Gandía (repitido in sa parte 3, parte 4- fintzas a como), interpretadu dae José Manuel Poga, doppiadu dae Francesco Bulckaen. Est su mere de sa seguridade in su Bancu de España e cussu chi, una olta liberadu dae Palermo, at a causare pànigu intro s'edifìtziu, arrivende fintzas a bocchire Nairobi.

Repitidos modìfica

  • Ángel Rubio (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Fernando Soto, doppiadu dae Stefano Thermes. Est su segundu de s'ispettore chi trabagliat cun Raquel dae annos meda, chi si fidat de isse. Postis chi Raquel si retirat, diventat ispettore.
  • Suárez (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Mario de sa Rosa, doppiadu dae Andrea Ward. Est unu de sos politziottos incarrigados durante s'indagine. Est mere de sas Iscuadras pro sa chirca de su Professore e de Raquel.
  • Coronellu Alfonso Prieto (parte 1- fintzas a como), interpretadu dae Juan Fernández, doppiadu de Dario Pinnas. Est mere de sos servìtzios segretos. Bolet intrare in sa Zecca pro salvare Alison Parker. Su Coronellu Luís Tamajo postis at a leare su postu sou pro cumandare sas operatziones pro sa rapina a su Bancu de Ispagna, dae che isse istat male e no lu podet fàgher.
  • Coronellu Luís Tamajo (partes 3- fintzas a como), interpretadu dae Fernando Cayo, doppiadu dae Massimo Rossi. Leat su postu de su Coronellu Alfonso Prieto, malàidu, pro cumandare sas operatziones in sa fura a sa Banca de Ispagna.
  • Mariví Fuentes (partes 1-2, guest partes 3-4), interpretada dae Kiti Mánver, doppiada dae Lorenza Biella. Est sa mama de s'ispettore Murillo, sufrit de Alzheimer e pro custu problema iscriet totu sas cosas chi depet ammentare in post-it. Fit umpare cun sa fìzza de Ráquel, Paula Vicuña Murillo, postis de sa rapina in sa Zecca, in sas Fiji.
  • Alberto Vicuña (partes 1-2, guest parte 4), interpretadu dae Miquel García Avoretat. Est s'ex maridu violentu de s'ispettore Murillo, cunsideradu su mezzus politziotto de sa scientìfica.
  • Paula Vicuña (parte 1- fintzas a como), interpretada dae Naia Guz. Est sa fìzza de Alberto Vicuña e de Raquel Murillo.
  • Ariadna Cascales (partes 1-2), interpretada dae Clara Alvarado, doppiada dae Giulia Santilli. Est una pizzinna chi trabagliat in sa Zecca de Istadu e chi, pro si salvare durante sa prejonia, tenet una relascione cun Berlino, puru si nde esset disgustada.
  • Mercedes Colmenar (parte 1-2), interpretada dae Anna Gras, doppiada dae Emilia Costa. Est sa mastra de sos istudiantes de s'iscola inglesa in gita a sa Zecca de Istadu. Nonostate sa timoria, chircat varias boltas de amparare sos alunnos suos.
  • Pablo Ruiz (partes 1-2), interpretadu dae Fran Morcillo, doppiadu dae Omar Vitelli. Est unu politziotto chi fàghet parte de s'iscuadra cumandada dae Suárez.

Distributzione modìfica

Sa sèrie originale est istada trasmìtida dae s'emittente televisiva ispagnola Antena 3 dae su 2 maju a su 23 santandria 2017, dividida in duas partes: sos primos 9 episòdios in su beranu e sos ùrtimos 6 in atòngiu.[1] In Itàlia, sa prima parte est disponìbile dae su 20 nadale 2017 in Netflix, mentras sa segunda dae su 6 abrile 2018. Su 19 trìulas 2019 est essida in sa prataforma de streaming sa terza parte, mentras sa quarta est essida su 3 abrile 2020.[2][3] Su 28 ghennàrgiu 2020 est istadu cunfirmadu chi at a bènnere prodùida una terza istajone dividida, comente sas pretzedentes, in duas partes, sa quinta e sa sesta.[4][5]

In orìgine sa prima istajone, dividida in duas partes, fiat formada dae 15 episòdios de 70-75 minutos ognunu; Netflix at da poi reduidu sa durada a 40-50 minutos, publichende gai unu totale de 22 episòdios (13 in sa prima parte e 9 in sa segunda).

Premios modìfica

  • 2018International Emmy Award
    • Sa mezza sèrie drammàtica
  • 2018 – Fotogramas de Plata[6]
    • Prèmiu de su pùblicu pro sa mezza sèrie ispagnola
  • 2017 – Premio Iris[7]
    • Sa mezza iscenegiadura: Alex Pina, Esther Martínez Lobato, David Barrocal, Pablo Roa, Esther Morales, Fernando Sancristóbal e Javier Gómez Santander
  • 2017 – FesTVal of Television and Radios of Vitoria[7]
    • Sa mezza règia: Jesús Colmenar, Alejandro Bazzano, Miguel Ángel Vivas e Alex Rodrigo
    • Best Fiction (de sa crìtica): La casa di carta (Sa domo de pabilu)

Riferimentos modìfica

  1. (EN) Jacob Robinson, ‘Money Heist’ Part 3: Netflix Release Date, Plot, Cast & Trailer, in whats-on-netflix.com, 14 trìulas 2019. URL consultadu su 21 austu 2019.
  2. (EN) Fay Watson, Money Heist season 3 Netflix release time: What time is La Casa de Papel out?, in express.co.uk, 21 trìulas 2019. URL consultadu su 21 austu 2019.
  3. (EN) Cristina Migliaccio, La Casa di Carta 4: la nuova stagione è già stata confermata, in mondofox.it, 19 trìulas 2019. URL consultadu su 21 austu 2019 (archiviadu dae s'url originale su 30 martzu 2020).
  4. (ES) Netflix da luz verde a una quinta y sexta parte de 'La Casa de Papel', in www.elespanol.com. URL consultadu su 31 maju 2020 (archiviadu dae s'url originale su 6 trìulas 2020).
  5. (IT) La Casa Di Carta: confermate la QUINTA e la SESTA Parte, in Tvserial.it, 3 abrile 2020. URL consultadu su 31 maju 2020.
  6. (EN) Best Series For Fotogramas De Plata Readers, in vancouvermedia.es. URL consultadu su 21 austu 2019 (archiviadu dae s'url originale su 6 làmpadas 2020).
  7. 7.0 7.1 (EN) Sofia Vanoli, Spotlight On: Money Heist, a new wave of Spanish Productions, in todotvnews.com, 5 freàrgiu 2018. URL consultadu su 21 austu 2019 (archiviadu dae s'url originale su 21 austu 2019).

Ateros progetos modìfica