Beta Israel

Artìculu in LSC

Is Beta Israel (in ebreu: בֵּיתֶא יִשְׂרָאֵל, Beyte (beyt) Yisrael; in limba ge'ez: ቤተ እስራኤል, Bēta 'Isrā'ēl; signìficu de "Domo de Israele" o "Comunidade de Israele"), connotos fintzas che Falascias (nùmene pagu apretziadu intre issos e issos, sende chi cheret nàrrer istrangios o esiliados), o prus simpremente Ebreos Etìopes (in ebreu: יְהוּדֵי אֶתְיוֹפְּיָה: Yehudey Etyopyah; in limba ge'ez: የኢትዮጵያ አይሁድዊ, ye-Ityoppya Ayhudi), sunt is comunidades de ebreos chi ant tentu cussòrgia pro sèculos in s'àrea de su corru de Àfrica, in particulare in su territòriu atuale de s'Etiòpia setentrionale. Oe sunt sa prus parte de issos est emigrada a Israele.

Beta Israel in Gerusalemme

Mapa de sa migratzione de is Beta Israel a manu de Israele, dae is àreas setentrionales de s'Etiòpia (inditadas in birde)

Is Beta Israel s'agataiant in prus de 500 biddas ispartas in unu territòriu meda istèrridu, impare a populatziones de religione islàmica e prevalentemente cristiana. Sa majoria biviat cuntzentrada in is regiones de Amara e Tigrè.

Cuntatos noos cun is àteras comunidades ebreas torrant a sa fine de su de 20 sèculos. A pustis de cuntierras costitutzionales e de s'Halakhah, is autoridades israelianas ant detzididu su 14 de martzu de su 1977, ca sa Lege de sa torrada aplicaiat fintzas a is Beta Israel.

Unu grupu relatu a custu e su de is Falascia Mura, de pesada Beta Israel ma cunvèrtidos a su cristianèsimu. Is capos ispirituales de is Beta Israel, intre chie su Liqa Kahnet Raphael Hadane, ant traballadu pro s'atzetatzione de is Falascia Mura che ebreos. Su guvernu de Israele in su 2003 at detzididu ca is de pesada dae mammas ebreas tenent deretu de tzitadinàntzia israeliana, ma isceti chi si cunvèrtent a s'erbraismu ortodossu. Custu cumbenidu est istadu causa de cuntierras medas in sa sotzidade israeliana.

A s'acabu de su 2008 si contaiant prus de 119.000 israelianos de origines etìopes, intre chie unos 81.000 nàschidos in Etiòpia e unos 38.000 nàschidos in Israele.