Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Lenardu Cubeddu o Cubeddu de Arbaree (Aristanis, 1362 - Aristanis, 9 de cabudanni 1427) est istadu marchesu de Aristanis (1410-1427), conte de Costera (1422-1427), sennore maridu de is Barbàgias Mandrolisai e Ollolai (1412 circa-1427) e annotamala giùighe de facto de Arbaree (1407-1409).[1]

Lenardu Cubeddu
Nùmene intreuLenardu I Cubeddu-de Serra Bas
Nàschida1362
Aristanis
Morte9 de cabudanni 1427
Aristanis
Natzionalidadesarda; aragonesa
GenitoresMama: Costantza Cubeddu
Babbu: Sarbadore de Serra Bas
CòjubeChìriga Deyana
Fìgiu/a(os/as)Antoni Cubeddu
TìtuluMarchesu de Aristanis
Giuighe apoderadore de Arbaree (1407-1409)

Istemma
Contributos de importuGiuighe de facto de Arbaree (1407-1409), primu Marchesu de Aristanis, Conte de Costera, sennore maridu de is Barbàgias Mandrolisai e Ollolai

Orìgines modìfica

Fiat fìgiu de Sarbadore, issu matessi fìgiu de Nigola de Arboree, canònicu in Lleida e a Salisbury, fìgiu issu matessi de Ugone II, giùighe de Arborea, e de Costantza Cubeddu, nòbile de orìgine valenciana.[2]

Biografia modìfica

Fiat naschidu in Aristanis in su 1362.[2] Intre su 1407 - annu de morte de su giùighe pitzocheddu Marianu V - e su 1409, aiat apoderadu sa soberania in su giuigadu de Arboree, pro èssere destituidu a s'arribu, a cumintzu de su mese de ghennàrgiu de su matessi annu, dae su visconte Gullielmu III de Narbona, chi possediat pretesas legìtimas subra su tronu de su logu.[2] A pustis de sa derrota in sa Batalla de Seddori, Lenardu Cubeddu fiat torradu giùighe apoderadore durante su perìodu de ausèntzia de su giùighe nou, chi fiat mòvidu a Frantza pro pedire agiudos. A pustis de sa morte de su re Martine I de Sitzìlia, dèpida cun probabilidade a sa malària,[3] su marchesu benidore fiat istadu assitiadu in Aristanis, e si fiat rèndidu chentza de cumbàtere.[4] Pagos dies a fatu, su 29[4] o su 30[2] martzu aiat sutascritu unu tratadu cun su cale decraraiat decaidu, a nùmene de is majorales aristanesos, Gullielmu III de Narbona, e tzediat totu is territòrios in possessu suo a sa Corona de Aragona. Su capituladu ddi daiat annotamala sa facultade de s'ondrare de su tìtulu de Marchesu de Aristanis, pro sese e pro s'ereu suo.[5] Su re cuntzediat a issu comente a is sighidores suos su permissu de non dèpere cumpàrrere deretu a in antis de su soberanu, reconnoschimentu chi tenet tzertamente unas similitùdines cun cussu cuntzèdidu a su giùighe de Arborea Marianu IV, tziu segundu de Cubeddu, in su tratadu de Seddori. Luegus a pustis de sa firma de su capituladu, Cubeddu aiat incumentzadu a ammanniare is domìnios cosa sua. In su mese de trìulas de su 1410 ddi fiat cuntzèdidu che a imprenda pro su prèstidu de chimbemìgia alfonsinos a su re su territòriu de su Monteagutu, e pagos annos a pustis, in su 1413, ddi fiant cuntzèdidos is territòrios de su Guilcer e de su Barigadu, semper che a imprenda pro unu prèstidu a su soberanu. Annotamala fiant in suta de su domìniu suo fintzas su Mandrolisai e sa Barbàgia de Ollolai, cuntzèdidos a sa mugere sua Chìriga Deyana in cantu eredera de babbu suo Giuanne.[6] In su martzu de su 1416 at intentadu de comporare, pro sa summa de 25.000 frorinos, is conteas de Marmidda e Valentza, ma sa tratativa aiat fallidu ca pro ite Cubeddu fiat cunsideradu dae is «òmines probos» de Casteddu de Caller, propietàrios noos de custos territòrios, «pagu fidadu».[7] In s'annu 1422 su re ddi aiat cuntzèdidu su tìtulu de conte de Costera, faghende·nde su prus feudatàriu poderosu de su regnu de Sardigna e Còrsica.[8] Fiat mortu su 9 de onniasanti 1427, lassende totu is tìtulos possedimentos a su fìgiu Antoni.[8]

Note modìfica

  1. Casula, p.492.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Casula, p.491.
  3. Ortu, p.220.
  4. 4.0 4.1 Ortu, p.221.
  5. Ortu, p.222.
  6. Casula, p.492-493.
  7. Casula, p.493.
  8. 8.0 8.1 Casula, p.493.

Bibliografia modìfica