Articulu in logudoresu

Lia Origoni (Sa Madalena, 20 de santuaine 1919Sa Madalena, 26 de santuaine 2022) est istada una cantante sarda.

Naschede ind'una familia inue b'aiat una zerta predisposizione a s'arte. Diffattis su tiu Giacomino Origoni fit istadu unu de sos primos attores de su cinema mudu italianu. Su debuttu sou e sa prima audizione risalini a su 1934 cando su famadu tenore Bernardo De Muro fidi ospite in Caprera de sa fiza de Giuseppe Garibaldi Clelia, in cussa ocasione canteidi addainanti e sa tumba de Garibaldi. Cossizada dae De Muro e Clelia lassat s'istudiu de su violinu e si dedicada solu a su cantu. In su 1938 binchede sa borsa di studio de su Teatro dell'Opera de Roma.

Sa carriera modìfica

Su 25 de nadale de su 1940 Lia debuttada in su Teatro Valle de Roma in sa Rivista Quando meno te l'aspetti de Michele Galdieri cun Totò e Anna Magnani. S'annu poi sempre ind'unu trabagliu de Galdieri E' bello qualche volta andare a piedi inue este umpare a Rabagliati, Delia Lodi, Tina Pica e Virgilio Riento. In su 1940 ait cantadu in sa Turandot de Giacomo Puccini cun Tito Gobbi e Galliano Masini. Tra su 1942-43 Lia Origoni est in Berlino si esibidi in sos teatros de su Winter Garten e sa Scala. Poi de su 25 de triulas de su 1943 sos italianos in Germania dae amigos fin diventados nemigos e gai Lia daboi de varias difficultades rientrada in Italia. Torrada a Roma, inue in su Quartiere san Lorenzo istaiada sa familia sua, e dezididi de si trasferire cun sa familia a Monsummano Basso in provintzia de Pistoia inue bi fidi unu tiu sou. Intantu Lia cominzat a trabagliare in s'EIAR de Firenze inue incontrada su mastru Pippo Barzizza. Poi movede a Milano inue este iscritturada in s'Olimpia. In su 1944 andada in tournèe in varias tzitades italianas. Dai cue movede a Venezia inue leada leziones de recitazione dae Memo Benassi e poi dae Giulio Stival chi appena la idet recitende li proponede sa parte de sa femme fatale in Addio giovinezza chi andat in iscena in su teatro Goldoni de Venezia. Cun Stival in Milano rappresentana Sogni d'amore. In su frattempus Lia trasferit sa familia a Rapallo e in cussu periodo enit cuntattada dae Macario. Poi de varios tentativos Macario resessidi a la cuncordiare e debuttana comente e ditta Macario-Origoni in s'Odeon de Milano cun Follie di Amleto. Però chi essini subitu male e contos e ogniunu andat pro s'istrada sua. Lia chircat trabagliu e benit iscritturada a su Teatro alla Scala de Milano pro sa parte de Flora in s'opera La Traviata sutta sa regia de Giorgio Strehler. In su 1948 Lia frimmada unu cuntrattu cun sa RAI pro una serie de trasmissione radiofonicas in cui enian cantadas musica Folkloristicas de tottu su mundu, in cussu connoschede a Giorgio Nataletti chi fit istadu su chi aiat fundadu l'Istituto per le ricerche etnografiche dell'Accademia di Santa Cecilia e chi fit membru de s'UNESCO. In su 1949 istudiat sa cantones de su cabaret frantzesu de s'800. In su '50 est in su Teatro Sistina de Roma cun Totò e in su Teatro San Carlo de Napoli interpretat sa parte de Polly in s'Opera da tre soldi de Bertold Brecht cun sa regia de Antongiulio Bragaglia. In su 1951 in Torinu incidit La vedova allegra e poi partidi pro una tournèe in Egittu a Alessandria d'Egitto e a Cairo.

Agganzos dae fora modìfica

Bibliografia modìfica

  • Claudia Origoni, Io son l'umile ancella. Lia Origoni:Storia di una artista sarda tra Opera Lirica, Rivista e Teatro, in Almanacco Gallurese 2003-2004, Sassari, 2003