Macumere/logudoresu
| Macumere | |
| |
| Nùmene ufitziale: | Macumere/Macomer |
| Istadu: | Itàlia |
| Regione: | Sardigna |
| Provìntzia: | Nùgoro (NU) |
| Ladiore: | 40°16′0″ Nord |
| Longhiore: | 8°47′0″ Est |
| Artiore: | 572 m. subra su mare |
| Tirada: | 122,58 Kmq km² |
| Populatzione: | 10.690 31/9/2010 87,21 biv./km² |
| Comunes lacanantes: | Bìroro, Bolotana(SS), Bonòlva (SS), Bòrore, Bortigali, Iscanu (OR), Semestene (SS), Sindia. |
| Còdighe postale: | 08015 |
| Prefissu telefònicu: | 0785 |
| Còdighe istat: | 091044 |
| Còdighe catastale: | E788 |
| Bividores: | Macumeresos |
| Patronu: - Santu - Die |
Santu Pantaleone Mannu 27 de trìulas |
| Giassu web: | Giassu Istitutzionale |
Articulu in logudoresu
Macumere est una importante bidda de sa Sardigna, posta in sa Provìntzia de Nùgoro. Postu a 572 metros supra de su livellu 'e su mare, in sa cadena de su Màrghine; in s'oru bi colat su Rio s'Adde, ed est a 57 kilometros dae Nùgoro.
Istòria
modìficaSa Tzitade de Macumere, posta in d’unu situ istratègicu de sas bias de sas comunicatziones de sas istradas e de sas ferrovias, depet a custa tzentralidade sa particularidade de s’istòria e de s’econòmia. Est istadu in sos sèculos su tzentru de atopu pro su cùmèrtziu, pro sa cultura e pro agregamentu sotziale.
In sos sèculos Macumere est diventada su tzentru de riferimentu pro un’area geografica manna, e custu at pèrmissu de isvilupare e infortigare in sos annos una retza manna pro su cumèrtziu: siat pro sa distributzione manna, siat pro sa distributzione minore, mancari a dies de oe, su setore de sa distributzione bivat in un’istadu de crisi manna. Sa tzentralidade de su situ, ube s’agatat Macumere at portadu sa tzitade a àere unu ruolu de importu mannu pro sos servìtzios territoriales a livellu locales e subralocale.
In sa tzitade s’agatant meda de sas seas de sas istruturas de sos servìtzios, de s’istrutzione, de su trasportu cun sa ferrovia e de su trasportu sos postales, dae carchi annu, b’at puru sa sea de su V° Regimentu de sos Gènios Guastadores de sa Brigada Tàtari de s’Esercitu Italianu. Macumere at puru in disponimentu unu zassu bonu pro sos eventos: sas ex Casermas “Mura”, torradas a fraigare a nou, ube cada annu, benit fata sa FIERA DE SA SARDIGNA TZENTRALE, cun sa mustra de sos produtos de su cumèrtziu, de sos mastros artigianos e de sos servìtzios; sa manifestatzione est diventada cussa de importu prus mannu a pustis de sa Sardigna, segunda solu a sa Fiera Internatzionale de Casteddu. Semper in sas ex Casermas “Mura”, cada annu, at logu sa MUSTRA REGIONALE DE SU LIBRU, sa manifestatzione de sa cultura e de sos libros de importu prus mannu chi benit fata in Sardigna e chi at lòmpidu sos deghe annos de atividade.
In su beranu, cando sas normas sanitàrias e veterinàrias lu permitent, benint fatas sas mustras- mercadu (a livellu provintziale, regionale e natzionale) de su bestiàmene berveghinu, càprinu e bòinu, chi siat iscritu a s’Albu Genealògicu. Macumere at unu territòriu mannu e ricu de pàsculos bonos meda pro s’allevamentu: su bestiàmene est de calidade seletzionada, balutadu 40 miliardos de liras betzas, in su territòriu de Macumere s’agatant 32.000 berveghes e 3.000 cabras. No est de badas, chi Macumere benit numenada puru comente sa “SA CAPITALE DE SU CASU”! In Macumere, b’at puru sa sea de su Consòrtziu Sardu-Latziale pro sa Tutela de su Casu Pecorinu- Romanu, su casu sardu, chi benit bèndidu de prus in su mundu (USA, Canada, etz.); in sa Zona Industriale s'agatant aziendas meda chi traballant miliones de litros de su late a s’annu.
Innantis de sa crisi manna, Macumere fia sa “Capitale de su Setore Tessile Sardu”, cun s’Alas-Texal e cun sa Tirsotex, Legler e Queen: aziendas chi in custos annos ant bidu limitadu s’aportu ocupatzionale a pagu o nudda.
Cheret amentada bene sa festa manna chi at logu in su Monte de Sant’Antoni (nadu in s’antigòria SAS COAS), dae sa die 1 a sa die 13 de su mese de làmpadas: sa festa in onore de Sant’Antoni de Paduva, chi est una festa ricca de Fide, Folklore e ispetaculare.
Macumere est abitada dae 10.000 pessonas e tenet 150 postos-letos in sos albergos. B’at unu Museu Etnogràficu e a luego at abèrrere puru unu Museu Archeològicu de su Màrghine, in su tzentru istòricu de s’abitadu, inghiriadu dae istruturas de chirca subra s’istòria, subra de sa cultura, subra de sa limba de sa Sardigna.
De importu mannu pro s’isvilupu de oe e pro su benidore de Macumere, est sa presèntzia in tzitade de sa Caserma “Bechi Luserna”, chi oe est sa sea de su V° Regimentu de su Gèniu Guastadores chi faghet parte de sa “Brigada Tàtari”. Sa Caserma est istada posta dae su Ministeru de sa Difesa a intro de unu progetu–pilota comente “Caserma aberta e integrada cun su territòriu”, cun d’una sèrie de inditos chi sunt mirados a sa fraigada de istruturas isportias e pro su recreu, abertas a sa pobulatzione tzivile e sos militares cun pischina coberta, aulas multimediales pro s’insinniamentu universitàriu a tesu, Tzentru Polifuntzionale pro su tempus liberu, campos polivalentes e una discoteca.
Macumere est fintzas sa bidda de Melchiorre Murenu, connotu comente s'Omero de sos sardos.