Movimentu pro sos derettos de sos autisticos
Articulu in nugoresu
Su movimentu pro sos derettos de sos autìsticos, muttìu fìntzas movimentu de sa neurodiversidade, est una currente sotziale chi incoràzat sos chi pàtin de sa sindrome e sa sotziedade in generale a tènner in cussìderu s'autismu comènte una richèsa prusaprèstu chi non unu macchìghine o istròbu de conca de sanàre a chìto. Su movimentu pùnnat a una sèria de obiettivos, chi cumprènden a atzettàre su cumportamentu autisticu de manèra prus lèpia, imparàre a sos autisticos a irfruttàre sas cumpetèntzias issòro imbètzes de istròcher su chi fàchen sos fedàles neurotìpicos, a fravicàre una rètza sotziale chi permìttat a sos autisticos de sotzializàre comènte bòlen issos, a reconnòscher sa comunidade autistica comènte unu grùstiu de minorìa, e gòi sichìnde.
Su movimentu crèdet chi sa neurodiversidàde siat pro mòre genetica e si la dèpat atzettàre pro comènte est, una manèra che un'attera chi su genoma umanu tènet pro si espressàre. Custa mànera de pessàre s'autismu est distìnta dae sas atteras duas chi bi at, est a nàrrer:
- Su pessamèntu chi s'autismu siat pro mòre genetica e si lu dèpat sanàre andànde a bìer cale est su "gene autisticu".
- Su pessamèntu chi s'autismu nàscat pro mòre de vatzìnos e incuinamèntu e si lu dèpat sanàre andànde a si bìer cales un sas causas ambientales.
Su movimentu tènet bidèas chi sun cuntroversas meda e bi nd'at unu muntòne de pàrreres chi b'ànden sìat a apòzu siat còntra custa currente sotziale dae parte de zente chi sùffrit de autismu.
Su movimentu cumprèndet unu numeru mannu de assòtzios. Calicùnu, comente su Autistic Self Advocacy Network (ASAN) sun no-profit, mèntras chi atteros, comente Autism Network International, non lu sun.