Mreca/campidanesu


Articulu in campidanesu

Sa Mreca (fatu·fatu tradùiu comenti Merca) est unu mandiari sadru traditzionalli de pisci tìpicu de Crabas e de is àturas biddas chi s'agatant a inghìriu de s'Istàniu de Crabas, chi benint a essi massimamanti Arriora, Nurachi e Boàtiri, fintzas a lòmpi a Tzeddiani e Santeru, e susetotus Santa Justa (chi s'agatat in s'oru de s'istàniu omònimu). Su pratu si cumponit de pisc'e iscata postu a buddì cun sai meda, infrascau cun una ebra de paui, a chi si narat tzibba.

Sa Mreca

Sa mreca respondit a sa netzessidadi de cunsrebai unu màndiari chentza de ddu podi teni in friscu, pro ddu consumai traballendi a tesu de domu[1], po esempru is piscadoris in is bracas, o fintzas is pastoris paschendi is arbeis.

Orìgini modìfica

Segundu unus cantus istudiosus is orìginis de sa mreca andant torra a una època intra de su Paleolìticu Superiori e su Neolìticu.[2] Su nòmini iat podi tenni etimolozia fenìtzia, cun significau de mandiari saiu.[3] Segundu is istùdius de Giovanni Fancello su fueddu iat essi imbètzis latinu, derivendi de ''melcas'', chi in època romana inditaiat unu pratu cumpostu de lati aghedu, pìbiri, sai, ollu e coriandru. Custa ipòtesi agatat fundamentu fintzas poita in sa zona de Nùgoru ddu at unu atru pratu cun matessi nòmini, chi però est unu casu aghedu. Su nòmini simbillanti iat beni de sa matessi tècnica de aprontadura cun sai meda.[4][5]

Aprontadura modìfica

Sa pisca de su pisc'e iscata acontessit a pustis de dd'ai lassau una pariga de diis de zeunu, de manera chi isprughit e chi lànzighit. Una borta pullidu e iscatadu, si fait buddì in abba saia o fintzas abba de mari. Depit abarrai intreu e non si segai, ma cherit fintzas ismatzau.[6]

A pustis de ddu buddì si lassat in s'abba po una mesora e insaras iscoadu e lassau in s'umbra a sus de sa tzibba a asciutai. A segus s'infrascat su pisci in s'ebra comenti chi fessit una cunfetzioni, de manera chi ndi potzat fintzas srubì su sabori.[7]

Si papat unas pagus diis a pustis, e chentza de abèri podit aguantai fintzas a unas deghi diis.

Notas modìfica

  1. Sardegna a tavola : Sa Merca di Oristano, un piatto preistorico con muggini e salicornia, in sardegnamagazine.net.
  2. Sardegna a tavola : Sa Merca di Oristano, un piatto preistorico con muggini e salicornia, in sardegnamagazine.net.
  3. SA MERCA DI ORISTANO, in sardegnacountry.eu. URL consultadu su 19 maju 2020 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  4. Una ricetta dal passato: Sa Merca e l’alimentazione degli antichi abitanti di Tharros, in marecalmo.org.
  5. Sardegna a tavola : Sa Merca di Oristano, un piatto preistorico con muggini e salicornia, in sardegnamagazine.net.
  6. SA MERCA DI ORISTANO, in sardegnacountry.eu. URL consultadu su 19 maju 2020 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  7. Sardegna a tavola : Sa Merca di Oristano, un piatto preistorico con muggini e salicornia, in sardegnamagazine.net.