Museu deleddianu

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Sa domo de nàschida de Gràtzia Deledda, sede de su museu Deleddianu, s'agatat in carrera Gràtzia Deledda, in Nùgoro, in su bighinadu de Santu Predu.

Museu Deleddianu
Ritratu de Gràtzia Deledda
Logu
Istadu	Itàlia
Localidade	Nùgoro
Indiritzu	carrera Grazia Deledda 42, rione Santu Predu
Caraterìsticas
Tipologia	Domo museu
Intitoladu a	Gràtzia Deledda
Gestione	Istitutu superiore regionale etnogràficu
Bisitadores	17,606 (2022)
Situ web

Istòria

Sa domo, in ue est nàschida s'iscritora, Prèmiu Nobel pro sa literadura in su 1926, est unu palatzeddu de sa segunda metade de su de XIX sèculos, esèmpiu de sas domos de sas famìlias benestantes nugoresas. Sa Deledda b'at abitadu dae sa nàschida a su cojuiu, in su 1900. In su 1937 s'edifìtziu l'ant decraradu monumentu natzionale. Sa comuna de Nùgoro at comporadu sa domo in su 1968, e in su 1978 l'at tzèdida a s'Istitutu superiore regionale etnogràficu, chi b'at allestidu su museu Deleddianu, abertu in su 1983. In dies de oe su museu istràngiat medas fundos retzidos in sos annos, pro mèdiu de donatziones.

Descritzione

Su museu s'articulat in deghe salas, postas in sos tres pranos de sa domo in ue, fintzas pro mèdiu de s'espositzione de documentos e ogetos personales de sa Deledda, benint ricostruidas sas fases de sa bida de s'iscritora, su raportu suo cun Nùgoro, tzitade nadale, e Roma, in ue s'est tramudada a pustis cojuada. S'allestimentu de oe est de 2006.

• Sa de I sala: S'ambiente sotziale e culturale nugoresu
• Sa de II salas: Sa bida familiare e culturale de su perìodu romanu
• Sa de III salas e sa de IV salas: Sa coghina e Sa dispensa

Sa coghina e sa dispensa sunt istadas torradas a costrùere sighende sa descritzione chi nde faghet Gràtzia Deledda matessi in su romanzu Cosima. In paris cun sos arredos e sas suppellettili de s'època, bi sunt postos produtos friscos, chi mudant sighende su perìodu de s'annu.

• Sa de V salas: Su Prèmiu Nobel

In orìgine fiat s'aposentu de sos genitores de sa Deledda; oe bi s'agatant espostos sa medàllia e su diploma de su prèmiu Nobel e materiale chi nos faghet ammentare su biàgiu a Istocolma e sa tzerimònia de premiatzione.

• Sa de VI salas: Nùgoro, Atene de sos Sardos

In orìgine fiat s'aposentu de sos istràngios; oe sa sala est dedicada a sa bida e a sas òperas de unas cantas figuras de annotu de Nùgoro in sos annos intre su XIX e su de XX sèculos: Frantziscu Ciusa, Bustianu Satta, Antoni Ballero, Pascale Dessanay e àteros.

• Sa de VII salas: S'aposentu de s'iscritora

S'aposentu de letu l'ant torradu a ammaniare sighende sas descritziones chi s'agatant in sos romanzos de sa Deledda; est arredada in manera simple, e bi s'aberit una ventana, girada cara a su monte Ortobene.

• Sa de VIII salas: S'aposentu de sa memòria
• Sa de IX salas: Cara a Roma
• Sa de X salas: Sa domo romana e s'istùdiu
• Corte

In sa corte s'agatant una pranta de glìtzine betza e duos chercos seculares; in prus, inoghe s'agatant fintzas unas cantas banchita e b'ant ammaniadu una libreria, cun òperas de sa Deledda e unos àteros autores. Sa corte, in istiu, istràngiat manifestatziones culturales.

Archìviu - Fundu Gràtzia Deledda

Su Tzentru de Documentatzione de s'Istitutu at riservadu una setzione a un'ala in ue ant collidos materiales medas chi pertocant a sa Deledda, bènnidos pro sa majoria dae sa Donatzione Madesani. Bi sunt manuscritos, datiloiscritos autògrafos, lìteras, medas publicatziones in volùmenes (romanzos in italianu e in sas bortaduras in limbasmedas, collidas de novellas, òperas crìticas), periòdicos medas, carchi istampa fotogràfica e belle 1300 truncaduras de imprenta cuotidiana.

Artìculos ligados

• Nùgoro
• Gràtzia Deledda

Ligàmenes esternos

(IT) Situ ufitziale, in isresardegna.it. URL consultadu su 6 freàrgiu 2020.

Controllu de autoridade	VIAF (EN) 122914298 · WorldCat Identities (EN) 122914298