Repùblica de Nagorno-Karabakh

Coordinadas: 39°49′02″N 46°45′02″E / 39.817222°N 46.750556°E39.817222; 46.750556


Artìculu in LSC

Su Nagorno-Karabakh, uffitzialmente Repùblica de Nagorno-Karabakh (in armenu: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն Lernayin Gharabaghi Hanrapetut'yun), o Repùblica d'Artsakh est istada una repùblica autoproclamada·si indipendente dae s'Azerbaigian, chi s'agataiat in su Càucasu meridionale. Sa capitale fiat Step'anakert, sa limba uffitziale s'armenu.

Su Nagorno-Karabakh, inditadu cun colore de aràngiu in sa mapa
Bandera de su Nagorno-Karabakh

Is làcanas suas sunt istadas definidas in sa fine de su cunflitu chi fiat incomintzadu in su mese de ghennàrgiu 1992 e agabbadu in su 1994, a cunseguèntzia de sa proclamatzione de indipendèntzia.

Unos cantos territòrios in su norti-estu (sa regione de Šahowmyan e is làcanas orientales de is regiones de Martowni e Martakert) s'agatant a suta de su cuntrollu de s'Azerbaigian, mancari pretesos de s'Armènia a partes de su territòriu suo.

Su Nagorno-Karabakh est una zona prus de totu montosa e rica de padentes, chi tenet istèrrida de 11.458,38 km² e populatzione de 143.000 bividores, de etnia armena e cun minorias curdas e russas.

Allàcanaiat in su estu cun s'Armènia, in su norti e estu cun s'Azerbaigian e in su sud cun s'Iran.

Sa majoria de sa regione fiat guvernada dae sa repùblica de Nagorno-Karabakh, istadu de facto indipendente ma non reconnòschidu, chi benit a èssere su chi cabudianamente fiat unu Oblast autònomu a intro de sa Repùblica Sotzialista Soviètica de Azerbaigian a su tempus de s'Unione Soviètica.

Dae sa fine de is cumbatas, in su 1994, rapresentantes de is guvernos armenu e azeros sunt istados in tratativas de paghe subra su status de sa regione.

Sa decraratzione de indipendèntzia, chi torrat a coa a su 2 de cabudanni 1991, no at mai agatadu reconnoschimentu internatzionale de perunu istadu rapresentadu in s'ONU.

Sa Repùblica d'Artsakh at agabbadu de esìstere su 1 ghennàrgiu de su 2024[1]. S'Azerbaigian tenet sa soberania de sa regione, ma sa parte manna de sa populatzione sua s'est mudada a Armènia[2].

Riferimentos

modìfica
  1. (EN) Francesca Ebel, For three decades, Nagorno-Karabakh sought statehood. That quest is dead., in Washington Post, 28 cabudanni 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  2. (EN) Nagorno-Karabakh almost empty as most of population flees to Armenia, in RFI, 30 cabudanni 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.

Àteros progetos

modìfica