Acòrdiu de Schengen
Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:
S'Acòrdiu o Tratadu de Schengen (fintzas Acòrdios) est unu tratadu internatzionale pro su cale paisos vàrios de s'Europa ant suprìmidu is controllos a is fronteras interiores (intre isso e issos) e ddos ant tramudados a is fronteras forànias (cun paisos tretzos).[1] S'acòrdiu, firmadu in sa localidade lussemburghesa de Schengen in su 1985 e in vigore dae su 1995, istabilit unu logu comunu — naradu ispàtziu de Schengen —[2] in ue podent tzirculare liberamente totu is persones chi siant intradas in regularmente dae una frontera forània o residat in unu de is paisos chi àplicant su Cumbèniu.
| Acòrdiu de Schengen | |
|---|---|
 Mapa de s'àrea Schengen. | |
| Firmadu | 14 de làmpadas de su 1985 in Schengen |
| Firmadores | Membros originales: Germània Otzidentale.svg){kind=small} Bèlgiu Frantza  Lussemburgu Paisos BàsciosAtualmente 26 istados ant firmadu s'acòrdiu |
| Depositàriu | Guvernu de su Granducadu de Lussemburgu |
| Limbas | Frantzesu, olandesu, tedescu |
S'Acòrdiu fiat istadu integradu in is tratados de s'Unione Europea cun sa riforma de su deretu primàriu in sa Cunferèntzia Interguvernativa de su 1996 e chi fiat artziadu a punta cun su Tratadu de Amsterdam. Dae tando, sighet galu bàlidu e est una parte sustantziale de sa natura de s'Unione Europea comente progetu polìticu.
In totale, is paisos chi faghent parte de s'ispàtziu de Schengen sunt 26:[3] Germània, Àustria, Bèlgiu, Danimarca, Estònia, Finlàndia, Frantza, Grètzia, Islanda, Islovàchia, Islovènia, Ispagna, Isvètzia, Isvìtzera, Itàlia, Letònia, Liechtenstein, Lituània, Lussemburgu, Malta, Norvègia, Paisos Bàscios, Polònia, Portugallu, Repùblica Ceca e Ungheria.
Esistent paisos chi partenent in s'Acòrdiu de Schengen ma chi tenent etzetziones in s'aplicatzione de carchi puntu de s'acordu e no partenent a s'ispàtziu de Schengen. Pro esempru, su Regnu Unidu e s'Irlanda non faghent parte de s'ispàtziu de Schengen ma partètzipant a sa cooperatzione de sa politzia e giustìtzia e a sa luta contra de su tràficu de drogas. Àteros, comente Bulgaria, Romania e Tzipru, galu no apartenent a s'ispàtziu de Schengen ca non acumprint is rechisitos de seguresa istabilidos, mancari àteras partes de s'acòrdiu ddas àplicant. Islanda, Liechtenstein, Norvègia e Isvìtzera, chi non sunt membros UE, ant patuadu un'acòrdiu pro fàghere parte de sa zona Schengen.[4] Sa Croàtzia, ùrtimu istadu a s'unire a s'UE, s'at a integrare in s'acòrdiu probabilmente in su 2024.[5]
Riferimentos
modìfica- ↑ (ES) Circulación de Personas por el Espacio Schengen, in visados.es.
- ↑ (EN) Schengen Area – The World’s Largest Visa Free Zone, in schengenvisainfo.com.
- ↑ (EN) The Schengen visa, in ec.europa.eu.
- ↑ (EN) Schengen Area, in ec.europa.eu.
- ↑ Croatia likely to join Schengen in 2024, in etiasvisa.com.