Bahamas

Artìculu in LSC

Sas Bahamas sunt un'istadu insulare de s'Amèrica tzentrale costituidu dae un'artzipèlagu coraddinu de 700 ìsulas e isuleddas unas cantas de sas cales disabitadas, postas in s'Otzèanu Atlànticu, a estu de sa Flòrida, a norte de Cuba e de su restu de sos Caràibes, e a ovest de sa dipendèntzia britànnica de sas Ìsulas Turks e Caicos. Sa capitale est Nassau.

Bandera

Posidura in su mundu

Geografia

S'artzipèlagu tenet istèrrida de 13.943 km² pro una populatzione de unos 388.020 bividores. S'ìsula prus manna de sas Bahamas est s'ìsula de Andros posta a nord-ovest de s'artzipèlagu, a s'intrada de sos Istrintos de Florida. In su norte s'agatat Grand Bahama, sa prus setentrionale intre sas ìsulas majores. In s'esut s'agatant sas Ìsulas Abaco. Ispronghende cara a sud-estu, intre sas ìsulas prus significativas cherent mentuadas Eleuthera, s'ìsula de Cat, Long Island, San Salvador, Exuma, Crooked, Acklins, Mayaguana e in su sud Great Inagua. Sa capitale Nassau s'agatat in s'ìsula de New Providence, posta intre sas ìsulas de Eleuthera e Andros.

Istòria

Iscobertas durante su primu viàgiu de Cristoforo Colombo fiant incluidas in sa corona ispagnola, fiant istados a pustis conchistadas dae sos inglesos in su de 17 sèculos pro si fàghere indipendentes in su 1973. In antis de s'arribu de Cristoforo Colombo, custas ìsulas si naraiant Lucayas, derivadu dae lucayos, nùmene de sas populatziones indìgenas paghiosas chi dda biviant. In su cursu de sos de 17 e de 18 sèculos e sas Bahamas sunt istadas unu de sos cuiles de sa pirateria assumende su rolu de cuile printzipale dae su 1716 a su 1718 candofiant lassadas chentza de defensa e chentza de guvernu dae sa Corona. In su 1718 re Giorghi I de Inghilterra aiat però imbiadu però una ispeditzione navale ghiada dae su capitanu Woodes Rogers chi at ispintu sos piratas a s'istesiare in diretzione de sa Carolina, de unas àteras ìsulas caraìbicas minores o pro fintzas de s'Àfrica. Su PLP, Partidu Liberale Progressista, at condutu su protzessu de separadura dae s'Impèriu Britànnicu. Su 10 trìulas 1973 sas Bahamas s'ant fatu indipendentes, assotziende·si luegus a su Commonwealth.

Demografia

Sos bividores originàrios, sos Arawak, sunt istados ispèrdidos sèculos diferentes sèculos a oe, e sa populatzione atuale de s'artzipèlagu est formada mescamente de nieddos e mulatos (85% de su totale), mentras chi su restu est de orìgine europea. S'ispaniadura territoriale de sos bividores est meda disuguale e sa populatzione urbana rapresentat belle che su 88,8% de sa cumplessiva; feti sas ìsulas printzipales sunt populadas. Est in vigore sa pena de morte. S'imparu est meda isvilupadu e obligatòriu dae sos 5 a sos 16 annos e gratis in sas iscolas istatales; s'alfabetizatzione est casi totale. Sa religione est in prevalèntzia (90% belle) cristiana in sas vàrias cunfessiones protestantes. Sa limba ufitziale est s' inglesu.