Articulu in nugoresu

Don Michele Obino (Santu Lussurzu, 19 de jannarju de su 1769 - Parigi, 6 de jannarju de su 1839) est istau unu accademicu sardu de su Regnu de Sardigna, in prus de esser istau unu de sos prus mannos protagonistas de sos motos revolutzionarios sardos.

Bida modìfica

Nàschiu in Santu Lussurzu, si aìat distintu in sos istudios dae sende zovanu arribande, in su mese de aprile de su 1794 a 25 annos, a tènner sa Cattedra de Decretales in s'Universidade de Tàtari.

Tenìat bideas illuministicas chi tando fint fachende su ziru de su mundu connotu e, sende unu de sos protagonistas de s'abbolotu contra su feudalesimu in Sardigna, aìat istranzàu a s'amicu Giovanni Maria Angioy cando issu fit custrìntu a si nche andare a pustis de su faddìmentu de sa revolutzione populare.

Aìat iscrittu libreddos, difùndios de manera clandestina, comente s' Achille della Sarda Liberazione e I sentimenti del vero patriotta sardo che non adula Cagliari, li aìant fatu unu protzessu accusandelu de àer ispintu pro s'abbolotu e de àer cumpartìu libros rivolutzionarios. Fit custrintu a si cubare in sa màntza in sos padèntes de su Montiferru, paris chin sos ateros protagonistas de sa rivolutzione sarda chi accudìant in cughe dae Santu Lussurzu e chìrrios a curtzu, comente sa bidda de Iscanu.

A sa fine, si nche fit tuccau in Frantza in ube at colau sos urtimos annos de bida, morindesìche in Parigi in su 6 de jannariu de su 1839: pasat in pache in su campusantu de Père Lachaise.

Achille della Sarda Liberazione modìfica

Est unu libreddu de carchi pazina zirau de manera clandestina, e cumpartìu in Sardinna in s'abbolotu de su 1793-96; una copia la mantenet sa Biblioteca Universitaria de Casteddu.

Si ischìrriat in duos paragrafos: "Analisi della sarda costituzione politica" (analisi de sa costituzione politica sarda), "Politica machiavellica del Ministero" (politica machiavelliana de su Ministerju), "Schiavitù feudistica" (Tzeracchìa feudistica) e "Inimicizia piemontese" (Disamistade piemontesa), chin cadaunu tenende una fràsia in curtzu chi fachet su resùmu de sas bideas rivolutzionarias sardas, in prus de facher de testimonia in supra de su ligàmine chi bi aìat chin s'ideologia frantzesa e prus in generale europea de tando.

Su libreddu nat chi s'ordinamentu feudale sardu est sa causa prus manna de su disacàtu chi b'at in Sardigna e accusat su gubernu piemontesu de non rispetare su patu intra su Re e sa Natzione Sarda chi tutelat sos derètos de su «Reame di Sardegna» e ponet unu frenu a sa «assoluta Monarchia». Violare su pattu cheret narrer a dare, nachi, su deretu de resistèntzia.

Libros modìfica

  • Felice Cherchi Paba, Don Michele Obino e i moti antifeudali lussurgesi (1796-1803), Cagliari, Editrice Sarda Fossataro, 1969
  • L. Del Piano, Osservazioni e note sulla storiografica angioiana, in Studi sardi, vol. XVII, 1961
  • P. Cuccuru, Un testo giacobino sardo: L’Achille della Sarda Liberazione, in Il Pensiero politico, XII, 1979, pagine 59-64.