Galìtzia (Europa tzentrale)

Artìculu in LSC

Sa Galìtzia (in ucrainu: Галичина, Halyčyna; in tedescu Galizien; in polonesu: Galicja; in ungheresu: Gácsország; in cecu e is islovacu: Halič; in yiddish, גאַליציע, Golicje ; in turcu: Galiçya; in romunu: Galiţia; in russu: Галиция, Galitsiya) est una regione istòrica de s'Europa orientale, ispartzida atualmente intre Polònia e Ucraina. Est istada pro meda tempus regione de atumbada, zona de passada e rughera de culturas, intre s'Impèriu Asbùrgicu e s'Impèriu Russu, intre catolitzesimu e ortodossia. Su cabulogu istòricu de sa regione est Lviv.

Sa Galìtzia, iscerada in parte orientale e parte otzidentale. Is duas sub-regiones si distinghiant s'una de s'àtera mescamente pro ite s'uestu fiat a majoria polonesa e catolicu-romana, s'estu a majoria ucraina e grecu-catolica.

Est una regione rica de istòria multi-culturale, marcada in su cursu de is sèculos intre is àteras etnias, fintzas de ebreos e armenos. SU de 20 sèculos est istadu perìodu tràgicu pro s'istòria sua, sinniadu in antis de sa prima gherra mundiale a coa de sa segunda.

In antis de sa prima gherra mundiale sa Galìtzia teniat subrafache de unos 78.000 km² e aparteniat a s'impèriu Áustro-Ungheresu. Non b'aiat àtera prvìntzia de s'imperiu cun paris ammesturu de populos: is rutenos, polonesos e ebreos rapresentaiant sa majoria de is bividores, ma s'agataiant fintzas moldavos, armenos, tedescos e tziganos.

Cun sa fine de is grandos impèrios sa regione s'est agatada in manna parte intro su territòriu de sa Polònia fintzas a sa segunda gherra mundiale, a pustis de chi est istada ispartzida in parte a s'Unione Soviètica in parte a sa Polònia, est oe ispartzida intre custa ùrtima e s'Ucraina.

Su nùmene no est de cunfundere cun su de sa Galìtzia de Ispagna, nen cun sa Galàtzia de s'Anatòlia, mancari s'orìgine de is nùmenes de totu is tres bèngiat de sa matessi raighina cèltica e indoeuropea gall- (istràngiu).