Heinz Jürgen Wolf

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Heinz Jürgen Wolf (Düsseldorf, Germània 1936 - Bonn 2016), est istadu unu linguista tedescu.

Heinz Jürgen Wolf
Nàschida	1936 Düsseldorf
Morte	2016 Bonn
Natzionalidade	tedesca
Alma mater	Universidade de Colònia Universidade de Aix-Marseille
Traballu	linguista, professore universitàriu
Positzione de traballu	professore ordinàriu de linguìstica romanza
Interessos printzipales	fonètica istòrica, formatzione de sas paràulas, dialetològia e toponomàstica
Istitutziones de traballu	Universidade de Bonn
Campu(os)	linguìstica romanza

At istudiadu romanìstica, anglìstica e filosofia in sas universidades de Colònia e de Aix-en-Provence, laureende·si in frantzesu e inglesu in su 1962. A pustis at cungruidu unu dotoradu de chirca in s'universidade de Colònia cun unu traballu subra de sos nùmenes ètnicos frantzesos, Die bildung der französischen Ethnica (1967). Cunsighida sa dotzèntzia lìbera in su 1970, est ordinàriu de Linguìstica romanza in s'universidade de Bonn dae su 1974.

At iscritu paritzos traballos subra de sas limbas romanzas, mescamente s'italianu e su frantzesu e, dae su 1983, finas su sardu; in particulare s'est ocupadu de fonètica istòrica, formatzione de sas paràulas, dialetologia e toponomàstica. Intre sas publicatziones suas tocat de mentovare Glosas Emilianenses (1991), una monografia subra de su navarru-aragonesu antigu, e Französische Sprachgeschichte (1979), un'istòria de sa limba frantzesa. In particulare, subra de su sardu at publicadu Studi barbaricini (1992), una regorta de istùdios e Toponomastica barbaricina (1998), subra de sa toponomàstica de noe biddas de sa Barbàgia. In prus, at fintzas iscritu testos subra de sas grammàticas de unas cantas de cussas biddas.

In su 2016, gràtzias a sa voluntade de sa fìgia Mimi e de sa mugere Sìlvia, sa Sotziedade pro sa Limba Sarda at otentu in donu totu sa biblioteca sua, chi est istada tramudada a Nùgoro pro formare una biblioteca de istùdios linguìsticos intitulada a issu e aberta a totus. Sa biblioteca l'ant inaugurada su 15 de nadale de su 2021, in sos locales frunidos dae s'ANMIG de Nùgoro, paris a sa presentatzione de unu libru chi collit sos istùdios suos de linguìstica sarda, imprentadu dae sa domo editora Papiros, e a s'inauguratzione de una mustra de pannellos dedicada a sas limbas de sa Sardigna, de s'Itàlia e de s'Europa.

In su 2024 sa domo editora Papiros (cun su nùmene Papiros/Insula) at publicadu un'istùdiu suo subra de sas variantes de su sardu de Fonne, Gavoi, Lodine, Mamujada, Ollollai, Orgòsolo, Ortzai, Ovodda e Ulìana, a incuru de Moritz Burgmann e Diegu Corràine.

Unas cantas òperas

• (DE) Die Bildung der französischen Ethnica, Ginevra/Parigi, 1967, OCLC 1068878632.
• (DE) Französische Sprachgeschichte, Heidelberg, Quelle und Meyer, 1991 [1979], ISBN 978-3-494-02184-3, OCLC 493519570.
• (DE) Glosas Emilianenses, Amburgu, 1991, ISBN 978-3-87118-976-0, OCLC 695013150.
• (IT) Heinz Jürgen Wolf, Studi barbaricini: miscellanea di saggi di linguistica sarda, Casteddu, Edizioni della Torre, 1992, ISBN 978-88-7343-231-9, OCLC 246756831.
• (IT) Toponomastica barbaricina, Nùgoro, Insula, 1998, ISBN 978-88-86111-09-6, OCLC 799556722.
• Heinz Jürgen Wolf, La lingua sarda standard e la toponomastica (PDF), in Lucia Grimaldi e Guido Mensching (a incuru de), Su sardu: limba de Sardigna e limba de Europa, atti del congresso di Berlino, 30 novembre-2 dicembre 2001, Casteddu, CUEC, 2004, pp. 107-112, ISBN 978-88-8467-170-7, OCLC 62252644. URL consultadu su 30 abrile 2021 (archiviadu dae s'url originale su 5 nadale 2013).
• (IT) Heinz Jürgen Wolf, Grammatica Storica del Sardo Barbaricino: Fonni, Gavoi, Lodine, Mamoiada, Oliena, Ollolai, Olzai, Orgosolo, Ovodda, a incuru de Moritz Burgmann e Diego Corraine, annotos, cummentu, bibliografia e ìnditze de Moritz Burgmann, Nùgoro, Insula, 2024, ISBN 978-88-8611-164-5.