Anthony Muroni

giornalista e iscritore sardu
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Anthony Muroni (Perth, 6 de austu de su 1972)[1] est unu giornalista e iscritore sardu.

Anthony Muroni
Àteros nùmenesAntoni Murone
Nàschida6 de austu de su 1972
Perth
Natzionalidadesarda
Tzitadinàntziaitaliana, australiana
Traballugiornalista, iscritore
Situ ufitziale
http://www.anthonymuroni.it/su

Biografia modìfica

Nàschidu in Austràlia[2] dae una famìlia originària de Tresnuraghes, incumentzat a collaborare cun sas pàginas isportivas de su cuotidianu La Nuova Sardegna a s'edade de 18 annos. In su 1993 incumentzat a s'ocupare de crònaca pro su matessi giornale, diveni·nde unu currispondente pro su Montiferru. Dae su 1997, pro tres annos, coordinat sa redatzione giornalìstica de Ràdiu Planargia, emitente locale de Bosa fundada e dirìgida dae su satzerdote don Paolino Fancello. In su ghennàrgiu de su 2000 l'assument in su cuotidianu S'Unione Sarda e l'assignant a sa redatzione de Aristanis, in ue s'òcupat de crònaca niedda e giuditziària, in paris a su coordinamentu de sa pàgina de su Màrghine-Pranarza. In su 2003 lu tramudant a sa redatzione de Macumere, in ue abarrat finas a sa serrada, in su 2006. Dae su 2006, pro tres annos, colat a sa redatzione de Nùgoro de su cuotidianu casteddaju, in ue s'òcupat de crònaca niedda e sindacale. In su nadale 2008 colat a sa redatzione tzentrale de Casteddu, in ue s'òcupat de polìtica cumonale in su cabulogu. Dae s'abrile 2011 est a sa ghia de su repartu Polìtica e, in su matessi momentu, assumet sa ghia de sa trasmissione televisiva "Dentro la notizia", in direta in Videolina. Su 8 de làmpadas de su 2013 divenit diretore de su cuotidianu L'Unione Sarda[2], càrriga dae sa cale s'at a dimìtere su 9 de cabudanni de su 2016.[3] In sas matessi dies lassat fintzas sas diretziones de Radiolina e Unionesarda.it, chi aiat pigadu su 1u de ghennàrgiu de su 2014 e su 2 de martzu de su 2015.

In su 2017 est unu de sos fundadores de s'assòtziu culturale Sardos, nàschidu cun sa punna de promòvere ideas noas pro su benidore de sa Sardigna.[4][5][6] In su matessi annu at fintzas dirigidu unu documentàriu, "La terra toglie, la terra da", subra de sa paradura fata dae sos pastores sardos a sos pastores de Càscia a pustis de su terremotu.[7]

In su 2019 curat e presentat su programma "Regionali Live", in italianu e in sardu,[8] dedicadu a sas eletziones regionales de su 2019, pro su giornale in lìnia Sardegna Live.[9]

Dae su 2019 incumintzat a traballare comente responsàbile pro sa comunicatzione de s'Ufìtziu Imprenta de s'Archìviu Istòricu e de sa Biblioteca de su Senadu de sa Repùblica Italiana.[10]

In su 2020, durante sa serradura causada dae sa pandèmia de COVID-19, presentat, in su canale suo de Youtube e in Facebook, su programma "Cronache a domicilio", una sèrie de intervistas a personàgios de annotu de sa sotziedade, de sa cultura e de sa polìtica sarda.[11][12]

Dae su 28 de freàrgiu de su 2021 presentat sa trasmissione in sardu "A intro ‘e su contu", produida dae Emmeffe comunicatzione paris a Terra de Punt pro Rai Sardigna, e trasmìtida dae su canale Rai3 cada ùrtima domìniga de su mese finas a maju.[13] Sa trasmissione chistionaiat de sotziedade e cultura in Sardigna, e sas puntadas a pustis las ant torradas a carrigare in YouTube.[14]

Dae su 1u de trìulas de su 2021 divenit su primu presidente de sa Fundatzione Mont'e Prama, nàschida in sa matessi die cun sa punna de gestire su patrimòniu culturale de importu mannu rapresentadu dae sos Gigantes de Mont'e Prama, dae s'àrea archeològica de Tharros, dae s'Ipogeu de Santu Srabadoi e dae sa Turre de Sant'Uanni, totu cantos ligados a su territòriu de su comunu de Crabas.[15][16][17]

In su 2021 e in su 2022, pro sos 150 annos dae sa nàschida de Gràtzia Deledda, est istadu diretore artìsticu de su comitadu pro sos medas eventos de sas tzelebratziones[18], chi sunt incumintzados su 28 de cabudanni de su 2021 pro durare un'annu intreu.[19]

Polìtica modìfica

In ocasione de sas polìticas de su 2018 aderit a su partidu indipendentista Autodeterminatzione[20] de su cale divenit portaboghe, e si càndidat pro su Senadu, ma non benit eletu.[21][22]

Fatos giuditziàrios modìfica

In su ghennàrgiu de su 2016 Muroni at retzidu una cundenna pro difamatzione, pro àere iscritu un'artìculu ligadu a un'indàgine, chi a pustis si fiat rivelada farsa, in subra de Claudia Lombardo, presidente de su Cussìgiu regionale sardu in su 2014.[23] In su 2019 sa Cassatzione at cunfirmadu sa cundenna in manera definitiva,[24] a pustis de su ricursu de Muroni, sentèntzia cunfirmada fintzas in apellu.[25]

Òperas modìfica

Libros modìfica

  • (IT) Peppino Pes: l'inedita confessione del "prete" bandito, L'Unione sarda, 2004, OCLC 799181684.
  • (IT) Il sangue della festa. Mortu in die nodida, Ulìana, Ethos Edizioni, 2012, ISBN 8895226283.
  • (IT) Francesco Cossiga dalla A alla Z. Il vocabolario del sardo che viveva per la politica, Ulìana, Ethos Edizioni, 2012, ISBN 978-88-95226-24-8, OCLC 795156541.
  • (IT) Venticinque anni. Fatti, personaggi, interviste. Appunti sparsi di un cronista, Edizioni La Zattera, 2017, ISBN 8885586066.
  • (IT) Cossiga e l'alfabeto con la K, Santelli Editore, 2020, ISBN 9788892920125.
  • (IT) Venticinque anni. Fatti, personaggi, interviste. Appunti sparsi di un cronista, Edizioni La Zattera, 2017, ISBN 8885586066.
  • (IT) Anthony Muroni, Mario Melis: il presidente dei Sardi, Casteddu, Arkadia Editore, 2021, ISBN 978-88-6851-326-9, OCLC 1258021853.
  • Antoni Murone, In s'àndala de is gigantes: Un'istòria ispantosa, tradutzione de Tore Cubeddu e Micheli Ladu, Casteddu, Edizioni La Zattera, 2023, ISBN 979-12-2205-530-5.

Òperas tzinematogràficas modìfica

Riferimentos modìfica

  1. (IT) L’intervista | Anthony Muroni, da Tresnuraghes al Senato una vita da comunicatore, in City&City Magazine, 7 làmpadas 2021. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  2. 2.0 2.1 Cambio alla direzione dell'Unione Sarda, Anthony Muroni al posto di Figus, in sardiniapost.it, 8 làmpadas 2013. URL consultadu su 29 abrile 2020.
  3. (IT) Anthony Muroni su Facebook: "Lascio la direzione de L'Unione Sarda", in sardiniapost.it, 10 cabudanni 2016. URL consultadu su 29 abrile 2020.
  4. Albertu Filippini, It'est s'assòtziu Sardos, in Anthony Muroni, 21 trìulas 2017. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  5. (IT) "Perché aderisco a Sardos, fuori dalla contesa partitica": Muroni "scende in campo" con l'associazione culturale, in YouTG.NET, 27 maju 2017. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  6. (IT) Sardos si presenta a Sassari, fari su malessere di una città in declino, in Ansa, 2 nadale 2017. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  7. La terra toglie, la terra da, in EJATV, 3 freàrgiu 2021. URL consultadu su 10 freàrgiu 2023.
  8. Anthony Muroni, "Custu sero in sardu", in facebook.com, 5 freàrgiu 2019. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  9. (IT) Sardegna al voto: i risultati, gli approfondimenti e le interviste nella maratona curata e condotta da Anthony Muroni, in Sardegna Live, 23 freàrgiu 2019. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  10. (IT) Anthony Muroni a Cabras per parlare del suo libro “Venticinque anni”, in LinkOristano, 23 cabudanni 2020. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  11. (IT) ‘Cronache a domicilio’: Anthony Muroni intervista Paolo Savona, in CagliariPad, 8 maju 2020. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  12. (IT) Assessore regionale alla Sanità Mario Nieddu: “Nessuna riduzione delle terapie per i pazienti oncologici”, in Cronache Nuoresi, 16 santandria 2020. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  13. (EN) Post de presentatzione in sa pàgina de Facebook de Radio Sardegna, in Facebook, 24 freàrgiu 2021. URL consultadu su 17 trìulas 2021.
  14. A INTRO 'E SU CONTU, in www.youtube.com. URL consultadu su 17 trìulas 2021.
  15. (IT) La fondazione dei giganti batte oggi il primo colpo, in La Nuova Sardegna, 1º trìulas 2021. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  16. (IT) Fondazione Mont’e Prama: Anthony Muroni presidente, Paolo Fresu nel cda, in LInkOristano, 1º trìulas 2021. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  17. (IT) "Giganti conosciuti in tutto il mondo e scavi museo a cielo aperto": i piani di Muroni per Mont'e Prama, in YouTG.NET, 9 trìulas 2021. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  18. Alexa faeddat de Grazia Deledda, in Istorias, 31 maju 2022. URL consultadu su 27 santugaine 2022.
  19. (IT) Un anno di Eventi, in Grazia Deledda. URL consultadu su 27 santugaine 2022.
  20. (IT) I candidati di Autodeterminatzione, in autodeterminatzione.it. URL consultadu s'11 martzu 2018 (archiviadu dae s'url originale su 12 martzu 2018).
  21. (IT) Redazione Cagliaripad, Nasce il “Polo dell’Autodeterminatzione”, Anthony Muroni è il portavoce - Politica, in cagliaripad.it, 24 santandria 2017. URL consultadu su 29 abrile 2020.
  22. (IT) Referendum insularità, parla Anthony Muroni: "Non era lo strumento giusto", in sardegnalive.net. URL consultadu su 29 abrile 2020.
  23. (IT) Condannato Anthony Muroni: diffamazione del direttore dell’Unione, in Casteddu Online, 28 ghennàrgiu 2016. URL consultadu su 16 trìulas 2021.
  24. (IT) Cassazione respinge ricorso di Muroni: confermata condanna per diffamazione, in Sardinia Post, 20 abrile 2019. URL consultadu su 16 trìulas 2021 (archiviadu dae s'url originale su 4 trìulas 2020).
  25. (IT) Muroni ha diffamato Claudia Lombardo, condanna confermata in appello, in Sardinia Post, 22 santandria 2017. URL consultadu su 16 trìulas 2021.

Ligàmenes esternos modìfica

Controllu de autoridadeVIAF (EN250829614 · ISNI (EN0000 0003 7127 7835 · LCCN (ENno2012083634 · OL OL7146675A · SBN (ITCAGV319773 · WorldCat Identities (ENno2012-083634