Artìculu in LSC

S'illuminismu est istadu unu movimentu polìticu, sotziale, culturale e filosòficu isvilupadu a inghìriu a su de 18 sèculos in Europa. Fiat naschidu in Inghilterra[1] ma at tentu su màssimu isvilupu in Frantza, a pustis in totu Europa e est lòmpidu fintzas a s'Amèrica.

Letura de da tragèdia "S'òrfanu de sa Tzina" de Voltaire in intro de su salone de madame Geoffrin (Malmaison,1812).
Part of "School of Athens" by Raphael (Raffaelo Sanzio, 1483-1520)
Preistòria
Paleolìticu - Neolìticu
Edade de su ràmene - Edade de su brunzu
Edade de su ferru
Edade antiga
Mesopotàmia - Egitu Antigu
Tziviltade de sa badde de s'Indus
Tziviltade nuraghesa
Fenìtzios - Etruscos - Cartaginesos
Antighidade clàssica
(Gregos, Romanos)

Tzina antiga - Ìndia antiga

Edade mèdia
Edade Mèdia Arta
Edade Mèdia Tzentrale
Edade Mèdia Bàscia
Impèriu Romanu de Oriente
Edade moderna
Edade de sas esploratziones
Rinaschimentu
Barocu - Illuminismu
Rivolutzione frantzesa
Rivolutzione industriale
Edade cuntemporànea
Prima Gherra Mundiale
Segunda Gherra Mundiale
Gherra frida

Istòria de su tempus presente


v  d  e

Su trèmene "illuminismu" est coladu a significare genèricamente cale si siat forma de pensamentu chi bògiat "illuminare" sa mente de sos òmines, annebidada de s'ignoràntzia e de sa superstitzione, serbende·si de sa crìtica, de sa resone e de s'aportu de sa sièntzia.[2]

Notas modìfica

  1. illuminismo, in sapere.it.
  2. Enciclopedia Garzanti di Filosofia.

Àteros progetos modìfica