Istados pro tassu de suitzìdiu

Chirca subra sas mortes pro suitzìdiu intre òmines e fèminas in su mundu, ghiada dae s'OMS


Artìculu in LSC

Belle una de 5.000–15.000 persones morit cada annu pro suitzìdiu (1,5% de totu sos detzessos in su 2016), cun unu tassu de 10,5 cada 100.000 bividores, in falada cunfrontu a sos 11,6 de su 2008.[2][3][4][5] In sos paisos a intrera arta, sos tassos de cumportamentos suitzidiàrios intre òmines e fèminas diferint meda cunfrontu a cussos de su restu de su mundu: mancari sas fèminas sunt prus manosas a pensamentos suitzidiàrios, sos tassos de suitzìdiu sunt prus artos meda in sos òmines (su suitzìdiu in sos òmines l'ant dessinidu che a una “epidèmia muda”).[6][7][8][9] S'Europa est sa regione de su mundu in ue acontessent prus suitzidios, cando chi in su Mediterràneu orientale nde acontessent prus pagos.[10][11]

Pertzentuale de mortes pro suitzìdiu in su mundu[1]

Cunforma a un'istùdiu de su 2019, sos tassos globales de detzessu pro chie si bochit dae perisse sunt menguados de sa de tres partes intre su 1990 e su 2016, s'interi chi su nùmeru assolutu de detzessos pro suitzìdiu est in manera efetiva crèschidu de su 6,7%, dae 762.000 a 817.000 s'annu. In su totu, sos tassos sunt istados de unos 16 detzessos onni 100.000 òmines e 7 detzessos onni 100.000 fèminas in su 2016: in sas fèminas s'est fintzas averiguada una majore reduida cunfrontu a sos òmines peri sa simana de istùdiu subra inditada.

Bidas sas reghentes publicatziones de s'OMS, s'istimma (piessignu) sotziale, su tabù (proibidura) de chistionare a sa franca de suitzìdiu e sa disponibilidade bàscia de datos giughent a una calidade ateramente bàscia de sos datos disponìbiles siat pro su suitzìdiu siat pro sas tentadas de suitzìdiu: "dada sa sensibilidade de su suitzìdiu - e s'illegalidade de su cumportamentu suitzidiàriu in unos cantos paisos - si podet dare chi su sutavaloramentu e sa classificatzione faddida siant problemas de asserva majore pro su suitzìdiu cunfrontu a sa prus parte de sas àteras cajones de morte".[6][12]

« A sa larga in su mundu, su suitzìdiu benit istimmatizadu e cundennadu pro resones religiosas o culturales. In tzertos paisos, su cumportamentu suitzidiàriu est unu reatu chi si podet punire cunforma a sa lege. Su suitzìdiu est duncas a s'ispissu un'atu cuadu inghiriadu de tabù (proibidura) e podet pro cussu èssere non reconnotu, classificadu in manera faddida o sutràidu abidentemente a sos registros de sos mortos.[6] »


Lista pro grupos regionales de s'OMS modìfica

Tassos de suitzìdiu in su 2016 (cada 100 000 abitantes)[13][14]
Gruppo regionale OMS Tassu Tasso istandardizadu pro edade Tassu Òmines Tassu Fèminas Raportu Òmines–Fèminas
Europa
15,4 12,85 24,7 6,6 3,74
Sud-est asiàticu
13,2 13,40 14,8 11,6 1,28
Mundu
10,6 10,53 13,5 7,7 1,75
Patzìficu otzidentale
10,2 8,45 10,9 9,4 1,16
Amèricas
9,8 9,25 15,1 4,6 3,28
Àfrica
7,4 11,96 9,9 4,8 2,06
Mediterràneu orientale    
3,9 4,30 5,1 2,7 1,89

Metodologia modìfica

Sos tassos de suitzìdiu maschile e feminile sunt carculados partende dae su totale de sa populatzione maschile e de su totale de sa populatzione feminile (est a nàrrere, a esèmpiu pro sos òmines, su nùmeru totale de sos suitzidas in sos òmines est partzidu pro sa populatzione maschile totale).

Su tassu globale de sos suitzidas est basadu subra de su nùmeru totale de sos suitzidas, partzidu pro sa populatzione totale in càmbiu de pigare in manera simpre sa mèdia de sos tassos de suitzìdiu maschile e feminile, ca su raportu intre sos sessos in sa parte manna de sos istados no est 1 a 1.

Sa colunna Annu inditat s'annu de sos datos prus reghentes a disponimentu pro su Paisu.

Lista fata pro mèdiu de datos chi benint dae fontes e annos diferentes (1985-2016) modìfica

Suitzìdios cada 100.000 abitantes a s'annu[15]
Positzione Istadu Òmines Fèminas Mèdia Annu
1   Groenlàndia 116,9 45,0 83,0 2011[16]
2   Corea de su Sud[17] 39,8 17,3 28,5 2013
3   Lituània[18] 54,45 7,84 28,27 2016[19]
4   Guyana[20] 39,0 13,4 26,4 2006
5   Kazachistàn[20] 43,0 9,4 25,6 2008
6   Sri Lanka 34,8 9,24 21,3 2011[21]
7   Giapone[22] 29,7 12,2 20,7 2013
8   Bielorùssia[23][24] 20,5 2012
9   Ucraina[25] 19,8 2012
10   Letònia 34,17 6,62 18,56 2016[19]
11   Rùssia[26] 18,2 2014
12   Islovènia[27] 30,7 7,12 18,09 2016[19]
13   Ungheria[28] 30,86 8,21 17,98 2016[19]
14   Moldàvia 17,6 2008
15   Bèlgiu 25,53 9,51 17,11 2016[19]
16   Uruguay[29] 16,5 2012
17   Bhutan[30] 16,2 2011
18   Croàtzia 27,1 7,22 16 2016[19]
19   Liechtenstein 10,26 20,87 15,59 2016[19]
20   Sudàfrica[31] 15,4 2005
21   Taiwan[32] 20,5 9,7 15,1 2011
22   Suriname 23,9 4,8 14,4 2005
23   Estònia 26,35 5,1 14,31 2016[19]
24   Finlàndia[33] 22,98 6,06 14,26 2016[19]
25   Àustria 22,72 6,42 13,69 2016[19]
26   Sèrbia 21,77 6,68 13,52 2016[19]
27   Bòsnia e Erzegòvina[34] 13,3 2011
28   Frantza 21,97 5,86 13,22 2016[19]
29   Repùblica Tzeca 21,78 4,75 12,57 2016[19]
30   Istados Unidos de Amèrica[35] 20,3 5,4 12,5 2012
31   Islanda[36] 21,66 2,93 12,39 2016[19]
32   Cuba 19,0 5,5 12,3 2008
33   Hong Kong[37] 16,2 8,8 12,3 2011
34   Polònia 22,84 3,02 12,28 2016[19]
35   Isvìtzera 19,18 6,0 12,19 2016[19]
36   Norvegia 16,48 7,74 12,08 2016[19]
37   Isvètzia 16,5 7,14 11,73 2016[19]
38   Cànada 16,9 5,3 11,5 2009[38]
39   Zelanda Noa[39] 17,0 6,4 11,5 2010
40   Germània[40] 18,21 5,37 11,29 2016[19]
41   Paisos Bàscios 15,74 7,12 11,28 2016[19]
42   Cile 18,2 4,2 11,2 2007
43   Trinidad e Tobago 17,9 3,8 10,7 2006
44   Ìndia 13,0 7,8 10,5 2009
45   Singapore 13,3 7,3 10,3 2012[41]
46   Danimarca 15,82 4,96 10,19 2016[19]
47   Romania 18,16 3,06 10,15 2016[19]
48   Austràlia[42] 15,3 4,8 10,0 2011
49   Lussemburgu 14,23 4,75 9,38 2016[19]
50   Repùblica de s'Irlanda 15,23 3,65 9,37 2016[19]
51   Bulgaria 15,84 4,03 9,24 2016[19]
52   Portogallu 15,44 3,82 8,95 2016[19]
53   Kirgizistàn 14,1 3,6 8,8 2009
54   Turkmenistàn 13,8 3,5 8,6 1998
55   El Salvadòr 12,9 3,6 8,0 2008
56   Matzedònia de su Norte 12,6 3,9 8,0 2009
57   Tzina[43][44] 8,3 7,6 7,9 2006
58   Zimbabwe 10,6 5,2 7,9 1990
59   Argentina 12,6 3,0 7,7 2008
60   Islovàchia 13,69 2,15 7,48 2016[19]
61   Ispagna 11,74 3,65 7,41 2016[19]
62   Rennu Unidu 11,31 3,33 7,23 2016[19]
63   Ecuadòr 10,5 3,6 7,1 2009
64   Maurìtzius 11,8 1,9 6,8 2008
65   Costa Rica 10,2 1,9 6,1 2009
66   Tailàndia 9,5 2,7 6,1 2011[45]
67   Itàlia 9,83 2,4 5,85 2016[19]
68   Mongòlia 8,6 3,1 5,85 2011
69   Israele[46] 9,9 2,1 5,8 2007
70   Nicaràgua 9,0 2,6 5,8 2006
71   Panamá 9,0 1,9 5,5 2008
72   Malta 8,92 1,69 5,33 2016[19]
73   Colòmbia 7,9 2,0 4,9 2007
74   Brasile 7,7 2,0 4,8 2008
75   Iran[47][48] 3.9 2.1 4,8 2013
76   Uzbekistàn 7,0 2,3 4,7 2005
77   Cambògia 4,6 2008
78   Geòrgia 7,1 1,7 4,3 2009
79   Grètzia 7,55 1,41 4,29 2016[19]
80   Turchia[49] 4,19 2013
81   Albania[50] 4,7 3,3 4,0 2003
82   Mèssicu 6,8 1,3 4,0 2008
83   Tzipru 6,87 1,12 3,89 2016[19]
84   Honduras[51] 3,84 2011
85   Bahrein 4,0 3,5 3,8 2006
86   Belize 6,6 0,7 3,7 2008
87   Saint Vincent e sas Grenadinas 5,4 1,9 3,7 2008
88   Guatemala 5,6 1,7 3,6 2008
89   Paraguay 5,1 2,0 3,6 2008
90   Barbados 7,3 0,0 3,5 2006
91   Venezuela 5,3 1,2 3,2 2007
92   Filipinas 4,5 1,0 2,75 2005[52]
93   Tagikistàn 2,9 2,3 2,6 2001
94   Saint Lucia 4,9 0,0 2,4 2005
95   Repùblica Dominicana 3,9 0,7 2,3 2005
96   Armènia 2,8 1,1 1,9 2008
97   Kuwait 1.9 1.7 1,8 2009
98   Bahamas 1,9 0,6 1,2 2005
99   Pakistan[53] 1,45 0,71 1,1 2012
100   Perù 1,1 0,6 0,9 2000
101   São Tomé e Príncipe 0,0 1,8 0,9 1987
102   Azerbaigiàn 1,0 0,3 0,6 2007
103   Maldivas 0,7 0,0 0,3 2005
104   Egitu 0,1 0,0 0,1 2009
105   Giamàica 0,3 0,0 0,1 1990
106   Giordània[54] 0,2 0,0 0,1 2008
107   Nepal 0,1 0,0 0,1 2003
108   Sìria 0,2 0,0 0,1 1985
109   Antigua e Barbuda 0,0 0,0 0,0 1995
110   Grenada 0,0 0,0 0,0 2008
111   Haiti 0,0 0,0 0,0 2003
112   Saint Kitts e Nevis 0,0 0,0 0,0 1995

Riferimentos modìfica

  1. [1]
  2. Suicide across the world (2016), in who.int, 27 cabudanni 2019. URL consultadu su 16 santugaine 2019.
  3. Ropper Allan H., Fazel Seena, Runeson Bo,, New England Journal of Medicine, vol. 382, 16 ghennàrgiu 2020, pp. 266–274, DOI:10.1056/NEJMra1902944.
  4. With one suicide every 40 seconds, WHO urges action, in japantimes.co.jp, 10 cabudanni 2019. URL consultadu su 18 maju 2020 (archiviadu dae s'url originale su 30 làmpadas 2020).
  5. International Journal of Environmental Research and Public Health, vol. 9, martzu 2012, pp. 760–71, DOI:10.3390/ijerph9030760, PMID 22690161.
  6. 6.0 6.1 6.2 OMS, Self-directed violence (PDF), in who.int.
  7. (EN) John R. Cutcliffe (Editor), José Santos (Editor), Paul S. Links (Editor), Juveria Zaheer (Editor), Routledge International Handbook of Clinical Suicide Research, Routledge, 2016, ISBN 978-1-134-45929-2.
  8. (EN) Jodi O'Brien (Editor), Encyclopedia of Gender and Society (p. 817), SAGE Publications, 2009, ISBN 978-1-4522-6602-2.
  9. Dan Bilsker, PhD, Jennifer White, EdD, The silent epidemic of male suicide, BCMJ, 2011.
  10. 2015 Suicide rates per (100 000 population) Crude rates Data by WHO region, OMS. URL consultadu su 26 martzu 2018.
  11. Suicide rate is highest in Europe: UN health agency report, in euronews.com, 18 maju 2017.
  12. Suicide - Challenges and obstacles, in who.int, austu 2017.
  13. Suicide rates, crude - Data by WHO region, 2015 (agiornamentu Abrile 2018), OMS, 2018.
  14. Suicide rates, agdustandardized - Data by WHO Region, OMS (archiviare su 17 de ghennàrgiu 2018), 2015. URL consultadu su 13 abrile 2017 (archiviadu su 17 ghennàrgiu 2018).
  15. Unless otherwise stated all statistics are from WHO: Suicide rates per 100,000 by country, year and sex (Table), World Health Organization, 2011. URL consultadu su 26 ghennàrgiu 2012 (archiviadu dae s'url originale su 22 ghennàrgiu 2012).
  16. Statistics Greenland, in bank.stat.gl.
  17. Causes of Death Statistics in 2013, Statistics Korea, 2013. URL consultadu su 23 cabudanni 2014 (archiviadu dae s'url originale su 27 santugaine 2014).
  18. Savižudybių statistika;, Valstybinis psichikos sveikatos centras. URL consultadu su 9 cabudanni 2013.
  19. 19.00 19.01 19.02 19.03 19.04 19.05 19.06 19.07 19.08 19.09 19.10 19.11 19.12 19.13 19.14 19.15 19.16 19.17 19.18 19.19 19.20 19.21 19.22 19.23 19.24 19.25 19.26 19.27 19.28 19.29 19.30 19.31 19.32 Eurostat - Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table, in ec.europa.eu. URL consultadu su 7 maju 2020.
  20. 20.0 20.1 Template:Doi
  21. Sri Lanka Journal of Psychiatry Vol 3(2) December 2012, in sljol.info (archiviadu dae s'url originale su 19 santugaine 2014).
  22. 平成25年人口動態統計月報年計(概数)の概況 (PDF), Ministry of Health, Labour and Welfare, 2014, p. 11.
  23. National Statistical Committee of the Republic of Belarus (for 2012); (PDF), Belstat. URL consultadu su 3 nadale 2012 (archiviadu dae s'url originale su 2 nadale 2013).
  24. The Demographic situation; (PDF), National Statistical Committee of the Republic of Belarus, 2012. URL consultadu su 3 nadale 2013 (archiviadu dae s'url originale su 2 nadale 2013).
  25. Хаустова О. О. Самогубства та побутова смертність в Україні: підсумки 2012 року (PDF) (archiviadu dae s'url originale su 12 martzu 2014). // Український вісник психоневрології. — 2013. — В. 4 (77). — Т. 21. — С. 12-18.
  26. Rosstat, Rosstat, 2 febbraio 2014. URL consultadu su 2 freàrgiu 2014 (archiviadu dae s'url originale su 2 freàrgiu 2015).
  27. Unless otherwise stated all statistics are from WHO: Suicide rates per 100,000 by country, year and sex (Table), Statistični urad Republike Slovenije., 2011. URL consultadu su 26 ghennàrgiu 2012 (archiviadu dae s'url originale su 22 ghennàrgiu 2012).
  28. KSH Stadat database, causes of death (1949-2013), Hungarian Central Statistical Office (KSH). URL consultadu su 31 santugaine 2014.
  29. Grave preocupación por tasa en alza de 16,5 suicidios cada 100,000 habitantes, in lr21.com.uy.
  30. World Suicide Death Rate Rankings (WHO), in worldlifeexpectancy.com, 16 nadale 2011.
  31. This data is for urban areas only. Stephanie Burrows e Lucie Laflamme, Suicide Mortality in South Africa, in Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, freàrgiu 2006. http://www.springerlink.com/content/px7v1186u51k738w[ligàmene interrùmpidu] The data available for the whole of South Africa in 2007 are: men 1,4; women 0,4; total 0,9 (source: WHO)
  32. Causes of death, Department of Health, Taiwan [ligàmene interrùmpidu], in doh.gov.tw. URL consultadu su 20 maju 2013.
  33. Causes of death 2012, Statistics Finland, in tilastokeskus.fi, 30 nadale 2013.
  34. SRNA, BiH: Prošle godine ubilo se 507 lica, od čega 16 maloletnika, in SRNA, 16 abrile 2012. URL consultadu su 4 nadale 2012 (archiviadu dae s'url originale su 27 cabudanni 2013).
  35. Facts and Figures, in afsp.org. URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 23 abrile 2015).
  36. 36 died from own hand, in Hagstofa Íslands/Statistical Bureau of Iceland, Morgunblaðið, 2010. URL consultadu su 21 cabudanni 2010.
  37. Statistics. (archiviadu dae s'url originale su 25 nadale 2013). Centre for Suicide Research and Prevention. 2013.
  38. Suicides and suicide rate, by sex and by age group, Canada, in statcan.gc.ca.
  39. Suicide Facts: Deaths and intentional self-harm hospitalisations 2010 (PDF), in health.govt.nz. URL consultadu su 6 giugno 2013 (archiviadu dae s'url originale su 28 cabudanni 2013).
  40. https://www.destatis.de/DE/Publikationen/Thematisch/Gesundheit/Todesursachen/Todesursachen2120400127004.pdf?__blob=publicationFile
  41. Samaritians of Singapore, Suicide Statistics in Singapore (PDF), in samaritans.org.sg (archiviadu dae s'url originale su 29 santugaine 2013).
  42. Overview of suicide in Australia. (archiviadu dae s'url originale su 1º abrile 2015). Mindframe. 2013.
  43. 中国自杀率下降趋势的社会学分析 (PDF), in usc.cuhk.edu.hk. URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 26 trìulas 2014).
  44. [ A dramatic decline in suicides: Back from the edge.
  45. Suicide Rates: Thailand, in dmh.go.th (archiviadu dae s'url originale su 6 martzu 2016).
  46. Adobe Acrobat - loss_2011.pdf (PDF), in health.gov.il. URL consultadu su 9 cabudanni 2013.
  47. Iranian Legal Medicine Organization, in lmo.ir, 2013. URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 12 ghennàrgiu 2014). سازمان پزشکی قانونی کشور ::.
  48. Tehran has the highest rate of suicide in Iran., in baharnewspaper.com, 2013. URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 20 cabudanni 2013). Bahar Newspaper
  49. TÜİK İntihar İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr. URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 16 freàrgiu 2016).
  50. WHO | Suicide rates per 100,000 by country, year and sex (Table), Who.int, 7 nadale 2009. URL consultadu su 30 cabudanni 2010.
  51. Mortalidad y otros (Mortality and others) (PDF), IUDPAS, 1º martzu 2011. URL consultadu su 22 ghennàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 28 cabudanni 2013).
  52. Suicide rate has steadily risen in Philippines for 21 years — report.
  53. Based on a population of 180,4 million in 2012 ( Population Reference Bureau (PDF).), a sex ratio of 1,06 males/female (CIA World Factbook, 2013) and figures from ' State of Human Rights in 2012 (PDF). URL consultadu su 24 freàrgiu 2015 (archiviadu dae s'url originale su 19 martzu 2015).' by the Human Rights Commission of Pakistan: 1,976 persons committed suicide in 2012 across the country of which 626 were women.
  54. http://www.who.int/mental_health/media/jord.pdf

Artìculos ligados modìfica