Sistema sanitàriu
Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:
Unu sistema sanitàriu (naradu in modu prus genèricu servìtziu sanitàriu) est s'organizatzione de persones, istitutziones e resursas pro frunire servìtzios de assistu sanitàriu a tutela de sa salude de sa populatzione.
In su mundu est presente una cantidade manna de sistemas sanitàrios. In carchi paisu sa sanidade est de su totu liberalizada e/o privatizada; in àteros est mandu ùnicu de sos guvernos a s'internu de s'istadu sotziale; in àteros ancora cuncurrent sistemas sanitàrios de tipu mistu, pùblicu e privadu. Comente e chi siat, sa pianificatzione de s'assistu sanitàriu est istada descrita s'ispissu comente a unu protzessu prus evolutivu chi non rivolutzionàriu.[1][2]
Piessìnnios, funtziones e punnas modìfica
Segundu s'Organizatzione Mundiale de sa Salude (OMS), sos obietivos de unu sistema sanitàriu sunt sa salude, rispòndere a sas aspetativas de sa populatzione e su costu ecuànime. S'avaloramentu de custos obietivos dipendet dae comente sos sistemas acumprint a bator funtziones importantes: sa promotzione de sa salude, sa generatzione de risursas, su finantziamentu e sa gestione.[3] Unu sistema sanitàriu podet èssere annotamala valutadu cun àteros paràmetros, comente sa calidade, s'atòliu, s'ammissibilidade a sas curas e su tratamentu ecuànime. In sos Istados Unidos sunt istadas introduidas, pro custu tipu de avaloramentu, sas "chimbe C" (the five C's): Costu, Cobertura, Cunsistèntzia, Cumplessidade e Cronitzitade.[4] Fundamentale, annotamala, est sa continuidade assistentziale.[5]
In s'UE, su deretu a s'assistu sanitàriu agatat fundamentu in sa Carta sotziale europea, art.13, e in sas Costitutziones de sa parte manna de sos Istados membros.
Ispèndios pro sa salude pro istadu modìfica
Custa istatìstica de gastos pro sa salude, cun sa pertzentuale de PIL istantziada pro onni istadu cada annu, est istada frunida dae sas Natziones Unidas.[6] Fintzas sa CIA (in su factbook suo) e sa Banca Mundiale nd'ant realizada una bastante pretzisa, e in su matessi annu.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Riferimentos modìfica
- ↑ (EN) Health care system, Liverpool-ha.org.uk. URL consultadu su 2 nadale 2012.
- ↑ (EN) Getting there from here, New Yorker, 26 ghennàrgiu 2009. URL consultadu su 2 nadale 2012.
- ↑ (EN) World Health Report 2000 - Health systems: improving performance (Archive copy), World Health Organization. URL consultadu su 3 ghennàrgiu 2018 (archiviadu dae s'url originale su 28 ghennàrgiu 2014).
- ↑ (EN) William R. Brody, Health Care '08: What's Promised/What's Possible?, The Johns Hopkins University, 7 cabudanni 2007. URL consultadu su 2 nadale 2021.
- ↑ (EN) Richard I. Cook, M. Render; DD. Woods, Gaps in the continuity of care and progress on patient safety., in BMJ, vol. 320, nº 7237, martzu 2000, pp. 791-4, DOI:10.1136/bmj.320.7237.791, PMID 10720370.
- ↑ (IT) Spese per la salute per paese - Mappa del Mondo - Mondo, in www.indexmundi.com. URL consultadu su 21 ghennàrgiu 2022.